ابر اورت

ابر اورت، ابرکروی بزرگی است که منظومه شمسی ما را پوشانده است. ابر اورت در خارج کمربند کایپر واقع شده و بر اساس نظریه یان اورت ستاره‌شناس هلندی، ابر اورت نام مکانی است که خیلی ازدنباله‌دار از آن سرچشمه می‌گیرند.

استدلال اوورت جنین بود: دنباله دارهایی که دوره تناوب مدارشان 20 سال یا بیشتر است از تمام جهات به سوی خورشید می آیند، بنابراین منبع شان می باید کره ای پیرامون خورشید باشد، و از آنجایی که مدار این دنباله دارها بسیار کشیده است، می‌توان نتیجه گرفت که این کره می باید بسیار دور باشد.

کشف

در این شکل اجزا منظومه شمسی دیده می‌شود ، این که ابراورت مرزمنظومه شمسی است یا نه هنوز معلوم نیست . نکته قابل توجه حجم بزرگی است که این ابر در منظومه شمسی اشغال کرده است .

این ابر را که تا فاصله تقریبا 50 هزار Au از ما کشیده شده است، اولین بار ستاره‌شناس هلندی، یان هنریک اورت، کشف کرد. بر اساس نظریه وی، ابر اورت نام مکانی است که خیلی از دنباله‌دارها از آن سرچشمه می‌گیرند.یان هنریک اورت در سال 1950 میلادی اعلام کرد به این علت که دنباله‌دارها از تمام جهات می‌آیند، پس باید از مکانی که دور منظومه شمسی را فراگرفته است سرچشمه گرفته باشند. نظریهٔ «اورت» مورد قبول عده زیادی از ستاره‌شناسان قرار گرفت و پس از آن، این مکان «ابر اورت» نام گذاری شد. فاصله زیاد ابر اورت به نظر می رسد مرزهای منظومه شمسی باشد، جایی که تاثیرات گرانشی و فیزیکی خورشید به پایان می رسد.

ویژگی ها

ابر اورت در خارج کمربند کوییپر واقع شده و عرض آن از فاصله ۱۰۰ au از ما شروع شده و تا 100 هزار au یا واحد نجومی ادامه دارد، واز این رو آن سوی ابر اورت را باید میانهٔ راه میان خورشید و نزدیک‌ترین ستاره ها به ما مثلاً خانوادهٔ آلفا قنطورس به حساب آورد.

ابر اورت را دربردارندهٔ حدود 1 تریلیون جرم فضایی (که تا 10 تریلیون هم بیان شده) برآورد می‌کنند.

تشکیل دنباله دار های بلند دوره

این منطقه میلیاردها جرم یخی منظومه شمسی را در بردارد. گاهی عبور یک ستاره از نزدیکی منظومه شمسی، مدار این اجرام را مختل می کند و موجب می شود این اجرام به درون منظومه شمسی راه یابند و دنباله دارهای بلند دوره را تشکیل دهند. این دنباله‌دار ها مدارهای بسیار بلندی دارند و فقط یک بار در منظومه شمسی دیده می شوند. بر خلاف آنها دنباله دارهای کوتاه دوره، دوره تناوبی حداکثر برابر ٢٠٠ سال دارند و مدارهایشان منطبق بر صفحه مدار سایر سیارات منظومه شمسی است. درون ابر اورت، دنباله‌دار ها ده ها میلیون کیلومتر از هم فاصله دارند. اثر گرانشی خورشید بر آنها بسیار کم است، به همین علت هر نیروی کمی، مانند عبور یک ستاره از نزدیکی آنها، ممکن است مدارشان را تغییر دهد و آنها را به داخل منظومه شمسی یا خارج آن، در فضای میان ستاره ای، بفرستد. این اتفاق به خصوص برای دنباله‌دارهای مرزی ابر اورت بسیار رخ می دهد. نیروهای کشندی نیز در تغییر مدار دنباله‌دار های ابر اورت نقش دارند.

کل جرم دنباله‌دارهای ابر اورت تخمین زده می شود 40 برابر جرم زمین باشد. این مواد از مکان های مختلفی از منظومه شمسی و همچنین از فواصل گوناگونی از خورشید آمده اند؛ این اختلاف، گوناگونی مواد شیمیایی تشکیل دهنده دنباله دار هارا نشان می دهد.

منابع

• ویکی پدیا فارسی