سرعت نور

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو

سفینه ای که در فضا گشت می زند، حتی اگر موتورهایش خاموش باشد، سرعتش کم و زیاد می شود، چون گرانی می‌تواند به آن رو به جلو یا عقب شتاب دهد. اما سرعت موج الکترومغناطیسی در فضا هرگز تغییر نمی کند؛ نه بدان سبب که گرانش بر نور تاثیر نمی گذارد، چون می گذارد.گرانش می‌تواند بسامد نور را تغییر دهد یا آن را منحرف سازد، اما نمی‌تواند اندازه سرعت آن را تغییر دهد. چه عاملی باعث می شود که نور همواره با سرعت ثابت در فضای تهی حرکت کند؟ پاسخ آن به القای الکترومغناطیسی و پایستگی آن مربوط می شود.

اگر سرعت نور کم می شد، میدان الکتریکی متغیر آن میدان مغناطیسی ضعیف تری تولید می کرد، که آن نیز، سبب تولید میدان الکتریکی ضعیف تری می شد و به همین ترتیب تا اینکه موج کاملا از بین می رفت. و هیچ انرژی از جایی به جای دیگر منتقل نمی شد.بنابراین، نور نمی‌تواند با سرعتی کمتر از سرعت ثابت خود حرکت کند.

اگر سرعت نور زیاد می شد، میدان الکتریکی متغیر آن میدان مغناطیسی قوی تری تولید می کرد که آن نیز، باعث تولید میدان الکتریکی قوی تری می شد، به همین ترتیب تا آخر. اوج گیری شدت میدان و افزایش مداوم انرژی با توجه به اصل پایستگی انرژی اکیدا ممنوع است. القای متقابل فقط وقتی به صورت نا محدود تداوم می یابد و انرژی بدون کم و زیاد شدن منتقل می شود که سرعت ثابت باشد. جیمز کلارک ماکسول، از معادله های القای الکترومغناطیسی خود مقدار این سرعت حیاتی را 300,000 کیلومتر در ثانیه به دست آورد. او در محاسبه های خود فقط از ثابت هایی استفاده کرد که با آزمایش های ساده ای با میدان های الکتریکی و مغناطیسی به دست آمده بودند. او سرعت نور را به کار نبرد، بلکه آن را بدست آورد. ماکسول خیلی زود متوجه شد که پاسخ یکی از بزرگترین معماهای عالم- یعنی سرشت نور- را به دست آورده است.او کشف کرد که نور صرفا تابش الکترومغناطیسی در گستره بسامد معین1014*4.3 تا 1014*7 ارتعاش در ثانیه است. این امواج آنتن های الکتریکی شبکیه چشم را فعال می سازند. امواج کم بسامد قرمز به نظر می رسند، و امواج پر بسامد بنفش به نظر می آیند. در همین زمان بود که ماکسول متوجه شد تابش الکترومغناطیسی با هر بسامدی با همان سرعت نور منتشر می شود.<ref>فیزیک مفهومی-جلد سوم/تالیف پل جی.هیوئیت/ترجمه منیژه رهبر/انتشارات فاطمی </ref>


جستاره ای دیگر[ویرایش]

منابع[ویرایش]

<references />