صورت فلکی جبار

صورت فلکی شکارچی

نام لاتین	orion
بعد	5 h
مبل	+5°
مساحت	594 درجه مربع
ستارگان اصلی	7
ستارگان سیاره دار	9
نام درخشان ترین ستاره	پای شکارچی(بتار شکارچی)
مشهود بین عرض‌های °۸۵+ و °۷۵- بهترین زمان مشاهده در ماه ژانویه
260x260px جبار یکی از زیباترین و جذاب ترین صورت های فلکی زمستانی است.

صورت فلکی جبار یا شکارچی (در قدیم بزرگ‌منش) (در عربی: جبار یا راعی، در انگلیسی: orion) صورت فلکی است که نیمی از آن در نیم‌کره جنوبی و نیم دیگر آن در نیم‌کره شمالی قرار دارد. این صورت فلکی شاید شناخته‌شده‌ترین و زیباترین صورت فلکی در آسمان باشد. هیچ یک از صورت‌های فلکی دیگر تا این حد شباهت به نامش ندارد. جبار شامل ستارگان درخشان بسیار است. ستاره های صورت جبار شباهت به یک شکارگر لاف زن دارد که از هزارها سال پیش در جهان شناخته شده‌است.<ref name="multiple1">کتاب صورت های فلکی ، گری مکلر_مارک چارترند ، مترجم : احمد دالکی </ref>

ستاره ها

رجل الجبار و ابط‌الجوزا دو ستاره پر فروغ این صورت‌اند. رجل الجبار هفتمین ستاره پر نور آسمان از لحاظ روشنی ظاهری است. در واقع این ستاره درخشنده‌ترین ستارهٔ کهکشان ماست. هر گاه رجل الجبار به فاصله خورشید از زمین بود و نه پانصد سال نوری، ۲۱۰۰۰ مرتبه روشن تر از خورشید به نظر می‌آمد. رجل واژه‌ای عربی به معنای پا، پای شکارگر را مشخص می‌کند. ابط الجوزا به رنگ نارنجی روشن، زیر بغل شکارگر را مشخص می‌کند و به دلایل چند متمایز است. این ستاره نخستین ستاره ای بود که قطر آن از طریق اندازه‌گیری مستقیم با استفاده وسیله‌ای به نام تداخل‌سنج تابه‌ای بدست آمد. یکی از بزرگ‌ترین ستاره های شناخته شده‌است و قطر آن تقریبا ۸۰۰ برابر قطر خورشید است. مدار زمین در دل ستاره جای می‌گیرد. این ستاره به خاطر تغییر پیوسته‌ای که در قطرش صورت می‌گیرد شایان توجه‌است. قطر آن همچون بادکنکی که پر و خالی شود متناوبا افزایش و کاهش می‌یابد.

میان ابط‌الجوزا و رجل‌الجبار سه ستارهاست، سه ستاره از قدر دوم به فاصله مساوی از هم که کمربند جبار را مشخص می‌سازد. شئی بسیار قابل توجهی در شمشیر شکارگر وجود دارد. در آن جا چشم برهنه ستاره محو ابر مانندی را مشاهده می‌کند. مطالعه دقیق تر نشان می‌دهد که این جسم سحابی جبار است: توده عظیمی از گاز و غبار که در حالت انگیزش دائمی است و جرم آن به ۱۰۰۰۰ برابر خورشید برآورد می‌شود. این سحابی بر اثر نور ستاره تتا-شکارگر که در نزدیکی مرکز این ابر وسیع قرار دارد دیده می‌شود. تتا-شکارگر در واقع ستاره ای چهار گانه‌است. چهار ستاره که ذوزنقه ای می‌سازند.<ref name="multiple1">کتاب صورت های فلکی ، گری مکلر_مارک چارترند ، مترجم : احمد دالکی </ref>

جبار در افسانه ها

در بارهٔ شکارچی که نام لاتین آن اوریون (orion) است افسانه‌های زیادی وجود دارد بنابر یکی از افسانه‌ها اریون لاف آن زد که هیچ جانوری نمی‌تواند بر او چیره شود. او جان خود را بر سر این لاف گذاشت عقربی که ژوپیتر فرستاده بود او را کشت الهه دیانا را دل بر اریون بسوخت و او را به آسمان برد ودر مکانی دور از عقرب به- دوری نیمی از آسمان- جای داد. جبار را اغلب به صورت مردی که گرزی در یک دست و پوست شیری در دست دیگر دارد تصویر می‌کنند.<ref>کتاب افسانه های یونانی و صورت های فلکی</ref>

اجرام عمقی آسمان صورت فلکی جبار

M42 ، سحابی بزرگ جبار

260x240px M43

اجرام عمقی

M42 به عنوان سحابی جبار و همدم آن M43 هر دو به فاصله 1500 سال نوری از ما در زیر کمربند جبار و در منطقه شمشیر جبار قرار گرفته اند ابرهای سبز رنگ سحابی جبار و ستاره تتای آن با دوربین دوچشمی هم مشاهده میشوند اما از درون تلسکوپ کوچک بسیار تماشائی تر هستند.

M42 و M43 توسط ابر غباری بزرگی از هم جدا شده اند و M42 در مرکز درخشان تر سحابی شامل چهار ستاره است که شکلی ذوزنقه مانند دارند و به همراه ستارگان دیگر باعث روشنایی این سحابی گردیده اند.<ref name="multiple1">کتاب صورت های فلکی ، گری مکلر_مارک چارترند ، مترجم : احمد دالکی </ref>

صور فلکی امروزی

M78

منبع

<references />