صورت فلکی خرچنگ

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو
صورت فلکی خرچنگ (سرطان)

نام : خرچنگ

معادل عربی :سرطان

مخفف لاتین: Cnc

نام انگلیسی: cance

بعد :9 ساعت

میل : 2 درجه

مساحت:506 درجه مربع

زمان رسیدن به نصف النهار :25 اسفند

فاصله نزدیک ترین ستاره:10 سال نوری



صورت فلکی سرطان در دایرة البروج کمتر آشکار است ولی در مجموع یکی از صورت های فلکی شناخته شده ی قدیمی می باشد. در اوایل زمان های باستانی خورشید در انقلاب تابستانی یعنی زمانی که خورشید به موقعیت حداکثر میل شمالی خود ، در عرض جغرافیایی 23.4 درجه در موقع ظهر بالای سر قرار می گرفت ، در صورت فلکی سرطان قرار می گرفت. این خط یا مدار از دوران گذشته به نام "مدار راس السرطان" نامگذاری شده است .


ستاره ها[ویرایش]

ستاره های صورت فلکی خرچنگ (سرطان)

زتای خرچنگ یک ستاره چند تایی از قدر 4.7 با فاصله 52 سال نوری از زمین است.

با تلسکوپ های کوچک دارای دوستاره زرد ، نارنجی باقدر های 5 و 7 قابل مشاهده است.

آرایکس جی۰۸۰۶.۳+۱۵۲۷ یک ستاره است که در صورت فلکی خرچنگ قرار دارد.

امگا خرچنگ یک ستاره در صورت فلکی خرچنگ قراراست و نیز نشانی از ماه تیر هست.

اپسیلون خرچنگ ،ای‌زد، تتا خرچنگ ی تاو، خرچنگ سیگما³، خرچنگ و سیگما² خرچنگ از دیگر ستاره های مهم این صورت فلکی در آسمان شب است.

افسانه ها[ویرایش]

صورت فلکی خرچنگ نماد ماه تیر است و به علت ستارگان کم سویی که دارد درشهرهای بزرگ قابل رویت و شناسایی نیست. در طول تاریخ، راجع به این نقش آسمانی برداشت های متفاوتی شده است؛ مثلا در برخی متن ها او را یک کاردینال دانسته اند که سمبلی از آب و آرامش، و نیز هدایت کننده همه جانداران به سوی احساسات است. محقق آلمانی «پیتر جانسون» ادعا کرده بود که این صورت فلکی به سال ۴۰۰۰ قبل از میلاد در بابل و حتی یونان در شمایل یک لاک پشت شناخته شده بود. اگرچه به سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد در یونان نیز سرطان به شکل سوسکی بزرگ ثبت شده بود که برای آنها نماد مقدس ابدیت به حساب می آمد. همچنین در نسخ خطی مصور نجومی قرن دوازده میلادی، این صورت فلکی در شکل یک سوسک آبی نمایش داده شده است.

اما جدیدترین سمبل برای این برج یک خرچنگ از نوع آبی است که پوشش خارجی محافظ دارد.

پرونده:Constellation Crabe - al-Sufi.jpg
معمولا این صورت فلکی به شکل یک خرچنگ در کتاب های تاریخی آمده است ، از جمله کتابی از عبدالرحمان صوفی ؛دانشمند پر آوازه ایرانی

صورت فلکی خرچنگ به همراه صورت فلکی مار آبی یکی از دوازده خوان هرکول را به وجود آوردند. طبق افسانه های یونان باستان، هرا صورت فلکی خرچنگ را در آسمان قرار داد.

آلکمن در واقع زنی شوهردار، یعنی همسر شهریار تبس، آمفیتریون بود. بزرگ ایزدان می دانست برای اغوا آلکمن باید نقشه ای هوشمندانه طراحی کند، بنابراین خود را در شمایل آمفیترون شوهر آلکمن در آوردو زن مورد علاقه اش را به آغوش کشید، ساعاتی بعد که شوی او بازگشت و از آلکمن درخواست هم آغوشی کرد با رفتار سرد بانوی خود مواجه گشت. وقتی پادشاه از تیرزیاس پیشگو دلیل را جویا شد پی به راز پشت پرده برد. از این هم آغوشی، آلکمن صاحب دو پسر شد که از این دو، هرکول فرزند زئوس و ایفیکس فرزند آمفیترون بود. هرا که از عشق بازی شوهرش زئوس، با آلکمن مادر هرکول به شدت خشمگین بود، تصمیم گرفت که از هرکول انتقام سختی بگیرد.پس بانوی انتقام جوی اساطیر تمام سعی خود را به کار بست تا هرکول رانابود کند، ولی از بخت بد همیشه با شکست مواجه می شد.

سال ها سپری شد و هرکول مرد جوانی شد، روزی هرکول دچار حالت دیوانه واری شد و بدون اراده زن و فرزندش را از پای درآورد. پس از این که هرکول حال طبیعی خود را بازیافت بسیارنادم شد و برای بخشوده شدن و نجات از غذاب وجدان رهسپار معبد دلفی برای توبه شد. سروش دلفی به هرکول فهماند که برای پاک شدن از این گناه بزرگ باید دوازده خوان راکه به دوازده رنج هرکول معروف شدند پشت سر بگذارد، به این ترتیب می‌توانست به بخشایش خدایان امیدوار باشد.

در این بین هرای بدجنس نیز بیکار ننشست و خود را برای انتقام آماده کرد. او در زمان مبارزه هرکول با مار غول پیکری به نام هیدرا خود وقف شده هرا بود خرچنگ عظیم الجثه ای را به کمک هیدرا فرستاد. هیدرا که با هر بار قطع شدن یک سر دو سر جای قبلی در می آورد کمکی بزرگ چون خرچنگ نیز با خود داشت.

این نبرد نخست ناامیدکننده به نظر می رسید. چون به جای هر سری که هرکول از بدن مار جدا می کرد دو سر دیگر می رویید. تمام جانوران از هرکول پشتیبانی می کردند مگر این خرچنگ. اگرچه خرچنگ مرتب پاشنه پای پهلوان رویین تن اساطیر را می گزید ولی هرکول با یک ضربه پا پوست خرچنگ را در آسمان می نهد.

بسیاری از اقوام باستانی درصورت فلکی خرچنگ که به علت ستارگان کم سویش مانند لکه کم رنگی در آسمان رویت می شود دروازه ای را تصور می کردند. آنها معتقد بودن که روح آدمیان از میان این دروازه از آسمان به زمین می آید.

اجرام عمق آسمان[ویرایش]

M44

M44 آخور ، معروف به صورت خوشه ای باز که به نامخوشه کندو هم گفته شده می‌باشد.فاصله ان 515 سال نوری و قابل تشخیص با چشم غیر مسلح است . این مجموعه شامل 75 ستاره قابل مشاهده بوده که درخشنده ترین آن ها دارای قدر 6.3 و به وسعت 80 دقیقه قوسی (سه برابر قطر ماه ) است.

خوشه کندو (M44)


M67

M67 از دیگر خوشه های بازی می‌باشد که به خوبی مطالعه شده است و شامل 65 ستاره به وسعت 15 دقیقه قوسی است . ستارگانش دارای قدر 7 درفاصله 2700 سال نوری است.


خوشه M67

منابع[ویرایش]

1 . کتاب صورتهای فلکی / دکتر گری مکلر ، دکتر مارک چارترند ، ویل تیریون (نویسنده) / مهندس احمد دالکی (مترجم) / انتشارات گیتاشناسی

2 . کتاب اساطیر یونانی و صورت فلکی

3 . ویکی پدیا انگلیسی

صور فلکی امروزی

آبمار • آتشدان • ارابه‌ران • اژدها • اسب بالدار • اسب کوچک • اسکنه • آفتاب‌پرست • بادبان • بزغاله • برساووش • بره • پیاله • پیکان • تاج جنوبی • اکلیل شمالی • تازی‌ها • ترازو • تک‌شاخ • تلسکوپ • تلمبه • تور • توکان • جوی • چلپاسه • چلیپا • خرچنگ • خرس بزرگ • خرس کوچک • خرگوش • درنا • دلفین • دلو • دوپرگار • دوپیکر • دوشیزه • ذات الکرسی • روباه • زانو زده • زرافه • آندرومدا • ساعت • سپر • سکستان • سگ بزرگ • سگ کوچک • سنگتراش • سه‌پایه • سه‌سو • سیاهگوش • سیمرغ • شاه‌تخته • جبار • شلیاق • اسد • شیر کوچک • طاووس • عقاب • قطب‌نما • قنطورس • قیفاووس • کبوتر • کژدم • کشتیدم • کلاغ • کمان • کوره • کوهمیز • گاو • گاوران • گرگ • گونیا • گیسو • مار • مار باریک • مارافسای • ماکیان • حوت • ماهی پرنده • ماهی جنوبی • ماهی زرین • مثلث جنوبی • مرغ بهشتی • مگس جنوبی • میکروسکوپ • نهنگ • هشتک • هندی