کاوشگر کوبی
در 18 نوامبر سال 1989، ناسا ماهوارهی کوبی را به فضا پرتاب کرد. کوبی مخفف: COBE: COsmic Background Explorer به معنای کاوشگر زمینهی کیهانی است. این کاوشگر اولین کاوشگر فضایی مداری بود که به کیهانشناسی اختصاص داده شده بود که جزئیات تابش زمینه کیهانی یا همان CMB را، اختصاصاً، نقشهبرداری میکرد. ازآنجاکه پرتاب برنامههای شاتل به دلیل حادثهی چلنجر با وقفه مواجه شده بود، کوبی بر روی راکت دلتای35 متری سوار شد.
کوبی شامل سه آزمایشگاه نجومی مجزا با مأموریتهای تخصصی بود:
1) آزمایشگاه تشعشعسنجی ریزموج تفاضلی (DMR)
2) آزمایشگاه طیف-نورسنج مطلق فروسرخ دور (FIRAS)
3) آزمایشگاه فروسرخ نشری زمینه (DIRBE)
در پایان، آنچه بهدست آمد فراتر از انتظار محققان کوبی بود. نظریهپردازان پیشبینی کرده بودند که تابشِ زمینه کیهانی بهجامانده باید الگویی مشابه با جسم جاذب کامل یا همان جسم سیاه داشته باشد؛ تابشی که تا دمای 73/2 درجهی کلوین سرد شده باشد! نتایج بهدست آمده از فیرس آنچنان با پیشبینیها هماهنگ بود که گویی کت و شلواریاست دقیقاً دوخته شده برای آن قامت. در این نتایج مقدار صحیح روشنایی مربوط به هر بسامد با مقدار مورد انتظار برای مهبانگ سوزان، که طی میلیاردها سال سرد شده بود، هماهنگی داشت. درحالیکه آزمایش فیرس با دقتی بیسابقه آغاز جهان را با انفجار بزرگ داغ تأیید میکرد، آزمایشگاه DMR جزئیات مهمی از نحوهی شکلگیری کیهان در دوران اولیهاش عرضه کرد. ناهمواریهای دمایی جزئیای که در این آزمایش یافت شد، خود، آشکارکنندهی منشأ ساختار کنونی عالم است. محققان پروژهی کوبی با کشف این ناهمواریها به ما نشان دادند که در دوران بازترکیب، بهطور جزئی، چگالی کیهان نوزاد از نقطهای به نقطهی دیگر تغییر کرده است.
منبع:[ویرایش]
کتاب کرانههای کیهان/ نوشته پائول هالپرن/ ترجمه حوریه آقانور/ انتشارات هورمزد.