نسخهٔ فعلی |
متن شما |
سطر ۱: |
سطر ۱: |
− | [[پرونده:5382942284735522.jpg|چپ|قاب]] | + | {{نیازمند منبع}} |
| + | پديده اي که در آن يک جسم آسماني توسط جسم ديگر پوشيده مي شود به بيان ديگر زمانيکه يک جسم دور توسط يک جسم نزديک تر مخفي شود. البته لازم نيست تمام آن توسط جسم نزديکتر مخفي شود.مانند: پديده [[خورشيدگرفتگي]] که در آن قرص خورشيد توسط قرص [[ماه]] پوشيده مي شود. |
| | | |
− | پدیدهای که در آن یک جسم آسمانی توسط جسم دیگر پوشیده می شود به بیان دیگر،زمانی که یک جسم دور توسط یک جسم نزدیک تر مخفی شود اختفا رخ میدهد. البته لازم نیست تمام آن توسط جسم نزدیک تر مخفی شود؛مانند: پدیده [[خورشید گرفتگی]] که در آن قرص [[خورشید]] توسط قرص [[ماه]] پوشیده می شود.
| |
| | | |
| | | |
سطر ۷: |
سطر ۷: |
| | | |
| | | |
| + | بيشتر اختفا هاي كه براي ما اهميت دارند اختفاي اجرام سماوي(ستارگان ، [[سیارک ]]ها ، سيارات )با [[ماه]] هستند . اختفا با ماه به 2 گروه تقسيم ميشود : اختفاي كلي ، اختفاي خراشان . |
| | | |
− | ==انواع اختفا== | + | ==اختفاي کلي == |
− | انواع اختفا:
| |
| | | |
− | 1- اختفا ستارگان با ماه
| + | رويدادي است كه روي يكي از لبه ي [[ماه]] اتفاق مي افتد. در اين رويداد [[ستاره]] مي تواند پس از طي مسيري ظاهري در پشت ماه از لبه ديگر ماه خارج شود (گفته ميشود ستاره ظاهر شده) و يا در نزديكي لبه ي شرقي ماه از ديد رصد گر به پشت ماه برود(گفته ميشود ستاره از ديد ناظر ناپديد شده). بيشترين مدت بين يک ورود و خروج ستاره 50دقيقه است ، زيرا ماه قطر خود را، که بزرگ ترين وتر آن هم هست، هر 50دقيقه طي مي کند. |
| | | |
− | 2- اختفا سیارهای
| |
| | | |
− | 3- اختفا ماه با اجرام سماوی دیگر
| |
| | | |
− | 4- اختفا سیّارکی
| |
| | | |
− | ==اختفای ستارگان با ماه== | + | ==اختفاي خراشان== |
− | این اختفا دارای سه نوع است:
| + | دراين نوع اختفا در زمان روي دادن يک اختفاي کلي در فاصله ي 1/5تا 3کيلومتري شمالي يا جنوبي از مسير پيش بيني شده ي اختفا [[ماه]] با حرکت خود به دور زمين از لبه با ستاره مماس مي شود و از ديد رصد گر،با [[تلسکوپ]] ،منظره اي بي نظيراز عبور ستاره از پشت کوه ها و دره هاي ماه ديده مي شود. |
| + | اختفاهاي خراشان در زمره ي گروهي ترين پروژه هاي [[نجوم]] آماتوري هستند. بايد گروه هاي مختلفي با هم همکاري کنند و با جمع آوري اطلاعات از سراسر کره ي [[زمين]] کار را به نتيجه برسانند. هر چه تعداد گزارش هاي اختفاهاي خراشان بيشتر باشد ،تحليل داده ها به صرفه تر است . (كار هماهنگ سازي اين گروه ها توسط انجمن بين المللي زمان سنجي IOTA انجام ميشود .) |
| | | |
− | 1- کلی
| + | ==سایر انواع اختفاها == |
| | | |
− | 2- خراشان
| + | '''اختفاي دوتايي ها:''' |
| | | |
− | 3- پله ای
| + | وقتي يک ستاره ي دوتايي با زاويه اي نسبت به لبه ي ماه به پشت آن مي رود،به نظر مي آيد که در يک لحظه نور دوتايي کمتر و بعد خاموش شده است ،زيرا مؤلفه ي اول زودتر مخفي شده و نور کمتر فقط نور مؤلفه ي دوم است. با فيلمبرداري از اين اختفاها مي توان مشخصات فيزيکي هريک از مؤلفه هاي ستاره ي دوتايي را پيدا کرد. |
| | | |
− | نکته: ماه دارای [[جو]] نیست پس به محض اینکه ستاره به پشت ماه برود ناپدید میشود و افت نور ندارد.
| + | '''اختفا سياركها و سيارات با ماه :''' |
| | | |
− | ==اختفای کلی ==
| + | ستارگان تنها اجرامي نيستند که توسط ماه پوشيده مي شوند بلکه اين پديده درمورد يک [[سيارک]] يا [[سياره]] نيز مي تواند رخ دهد. از آنجايي که قرص سيارات نسبت به ستارگان بسيار زياد است هنگام اختفاء نور سيارات به تدريج و طي چند ثانيه کم مي شود.سياراتي مثل : [[ناهيد]], [[مريخ]] ,[[مشتري]] [[زحل]] و [[اورانوس]] . زيرا اين سيارات بدليل نوراني بودن در حاليکه در کنار لبه روشن ماه باشند دچار اختفا خواهند شد . |
| | | |
− | رویدادی است که روی یکی از لبههای [[ماه]] اتفاق می افتد. در این رویداد [[ستاره]] میتواند پس از طی مسیری ظاهری در پشت [[ماه]] از لبه دیگر [[ماه]] خارج شود (گفته میشود [[ستاره]] ظاهر شده) و یا در نزدیکی لبه ی شرقی [[ماه]] از دید رصدگر به پشت ماه برود(گفته میشود [[ستاره]] از دید ناظر زمینی ناپدید شده). بیشترین مدت بین یک ورود و خروج [[ستاره]] 50دقیقه است ، زیرا [[ماه]] قطر خود را، که بزرگ ترین وتر آن هم هست، هر 50دقیقه طی می کند.
| |
| | | |
| | | |
− | ==اختفای خراشان==
| |
− | دراین نوع اختفا در زمان روی دادن یک اختفای کلی در فاصله ی 1/5تا 3کیلومتری شمالی یا جنوبی از مسیر پیش بینی شده ی اختفا [[ماه]] با حرکت خود به دور [[زمین]] از لبه با ستاره مماس می شود و از دید رصد گر،با [[تلسکوپ]] ،منظره ای بی نظیراز عبور [[ستاره]] از پشت کوه ها و دره های ماه دیده می شود.
| |
− | اختفاهای خراشان در زمرهی گروهی ترین پروژه های [[نجوم]] آماتوری هستند. باید گروه های مختلفی با هم همکاری کنند و با جمع آوری اطلاعات از سراسر کره [[زمین]] کار را به نتیجه برسانند. هر چه تعداد گزارشهای اختفاهای خراشان بیشتر باشد ،تحلیل دادهها به صرفه تر است . (کار هماهنگ سازی این گروهها توسط انجمن بین المللی زمان سنجی IOTA انجام میشود.)
| |
| | | |
− | ==اختفای پلهای==
| + | '''اختفا اقمار مشتري:''' |
| | | |
− | این اختفا برای ستارههای دوتایی، سه تایی و ... اتفاق میفتد.
| + | علاوه بر اختفا اجرام سماوي با ماه ، اقمار [[مشتري]] نيز با سياره مادر (مشتري)دچار اختفا ميشوند.در صورتيکه صفحه مداري [[اقمار گاليله اي مشتري]] مناسب باشند مي توان شاهد اختفاي اين اقمار توسط قرص مشتري بود .هنگامي که اقمار از جلو سياره نيز عبور مي کنند اين پديده رخ مي دهد. |
| | | |
− | وقتی یک [[ستاره]]ی دوتایی با زاویهای نسبت به لبهی ماه به پشت آن می رود،به نظر می آید که در یک لحظه نور دوتایی کمتر و بعد خاموش شدهاست ،زیرا مؤلفه اول زودتر مخفی شده و نور کمتر فقط نور مؤلفه ی دوم است. با فیلمبرداری از این اختفاها میتوان مشخصات فیزیکی هریک از مؤلفه های [[ستاره دوتایی]] را پیدا کرد.
| + | [[رده:اخترسنجی]] |
| | | |
− | ==اختفای سیاره ای==
| + | {{نوشتار خرد}} |
− | | |
− | [[پرونده:اختفای سیاره مشتری.jpg|اختفای سیاره مشتری با ماه|چپ|قاب]]
| |
− | غیر از ستارگان [[سیاره]]ها نیز توسط ماه پوشیده می شوند. از آنجایی که قرص سیارات نسبت به ستارگان بسیار زیاد است هنگام اختفا نور [[سیاره|سیارات]] به تدریج و طی چند ثانیه کم می شود.سیاراتی مثل : [[زهره]], [[مریخ]] ,[[مشتری]] [[زحل]] و [[اورانوس]] . زیرا این سیارات بدلیل نورانی بودن در حالی که در کنار لبه روشن [[ماه]] باشند دچار اختفا خواهند شد. از انواع دیگر اختفای سیاره ای میتوان به اختفای سیارات با هم و اختفای سیاره با [[ستاره]] اشاره کرد. برای مثال [[سیاره کوتوله]] [[پلوتو]] در سال های 1998، 2002 و 2006 با ستارگان مختلفی اختفا انجام داد که این باعث شد تا امکان مطالعه ساختار جو آن فراهم آید.
| |
− | | |
− | ==اختفای ماه با اجرام سماوی دیگر==
| |
− | | |
− | امکان دارد اجرام سماوی دیگر نیز توسط ماه پوشیده شوند مانند یک [[خوشه ستارهای]] ...
| |
− | | |
− | ==اختفای سیارکی==
| |
− | | |
− | این اختفا زمانی رخ میدهد که یک [[سیارک]] از جلوی یک [[ستاره]] بگذرد. این اختفا به ما کمک میکند تا شکل تقریبی [[سیارک]] را بدست آوریم. اما چگونه؟
| |
− | این کار نیاز به یک گروه از افراد مختلف در مکانهای مختلف را دارد. باید در این اختفا هر فرد مدت زمان اختفا را اندازه گیری کند و چون مکان هر رصدگر با دیگری متفاوت است این زمانها متفاوت می شوند (زیرا همین اختلاف کوچک فاصله باعث میشود در یک جا [[ستاره]] در زیر [[سیارک]] باشد و در جایی دیگر در بالای سیارک) و میتوان از این طریق،شکل و ابعاد [[سیارک]] را حدس زد. به همین دلیل اختفای سیارکی در مساحت کمی قابل [[رصد]] است. به تصویر مورد نظر توجه کنید.
| |
− | | |
− | [[پرونده:Picture2.jpg]]
| |
− | | |
− | ==انواع دیگر اختفا==
| |
− | | |
− | '''اختفا اقمار مشتری:'''
| |
− | | |
− | علاوه بر اختفا [[اجرام سماوی]] با ماه ، اقمار [[مشتری]] نیز با [[سیاره]] مادر ([[مشتری]])دچار اختفا میشوند.در صورتیکه صفحه مداری [[اقمار گالیله ای مشتری]] مناسب باشند میتوان شاهد اختفای این اقمار توسط قرص [[مشتری]] بود .هنگامی که اقمار از جلو [[سیاره]] نیز عبور می کنند این پدیده رخ می دهد.
| |
− | | |
− | ==منبع==
| |
− | [http://www.iota-me.com/ IOTA-ME]
| |
− | | |
− | [[رده:نجوم رصدی]]
| |