شاتل
|
شاتل فضایی
شاتل فضایی (به انگلیسی: Space Shuttle) آمریکا که اولین بار در سال ۱۹۸۱ پرتاب شد. نخستین سفینه قابل استفاده مجدد جهان بود. سه بخش اصلی آن مدارپیما، موشکهای تقویت کننده، و مخزن بیرونی سوخت (تنها مخزن سوخت آن که بعد از هر مأموریت قابل استفاده نیست) میباشد. کاشیهای ویژه مقاوم در برابر گرما مانع از سوختن مدارپیما به هنگام بازگشت به جو زمین میشوند. بازوی قابل کنترل از راه دور تعبیه شده در مخزن محموله مدارپیما، میتواند ماهوارهها را در فضا قرار دهد؛ و همچون سکویی ثابت برای کار فضانوردان عمل کند.
پس از فضاپیماهای مرکوری، جمینی و آپولو (که ماه را فتح کرد)، آمریکاییها به سراغ سفینههای رفت و برگشتی رفتند و بدین سان، شاتلهای فضایی متولد شدند. شاتلها تا ۷ مسافر و ۲۵ تن تجهیزات را در خود جای میدهند و زمان طولانیتری را در مدار زمین به سر میبرند. آنها همچنین به یک بازوی روباتیک مجهز هستند که به کمک آن میتوانند ماهوارهها را به دام انداخته، اقدامات لازم را در مورد تعمیرات یا انتقال آن صورت دهند.
تاکنون هفت شاتل به نامهای انترپرایز، راه یاب (پث فایندر)، کلمبیا، چلنجر، دیسکاوری، آتلانتیس و اِندِور ساخته شده که دو شاتل نخست، ناکامل و برای آزمایشها و بررسیها ساخته شدهاند. از میان پنج شاتل بعدی نیز چلنجر و کلمبیا دچار سانحه شدهاند و فقط سه شاتل دیسکاوری، آتلانتیس و اندیور مشغول فعالیت هستند. به دلیل دو سانحه که باعث کشته شدن ۱۴ فضانورد و از دست رفتن ۲ فضاپیمای شاتل شد، ناسا اعلام کرده که ناوگان شاتل را تا سال ۲۰۱۰ میلادی بازنشست خواهد کرد.
شاتلهای فضایی بسیار هزینهبر هستند