http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&feed=atom&action=historyاسطرلاب - تاریخچهٔ ویرایشها2024-03-28T12:52:56Zتاریخچهٔ ویرایشهای این صفحه در ویکیMediaWiki 1.29.2http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=16080&oldid=prevهانيه اميري: جایگزینی متن - 'می توان' به 'میتوان'2014-01-22T14:36:01Z<p>جایگزینی متن - 'می توان' به 'میتوان'</p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۲ ژانویهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۱۴:۳۶</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l3" >سطر ۳:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۳:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== واژه شناسی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== واژه شناسی ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>اسطرلاب واژه بونانی است که از دوبخش اسطرو به معنای [[ستاره]] و دیگری لاب به معنای ترازو و اندازه گیر ساخته شده است.در تاریخ دانش [[ستاره شناسی|اخترشناسی]] آن را دستگاهی دانسته اند  که با آن <del class="diffchange diffchange-inline">می توان </del>جایگاه ستارگان را در هر زمان از روزهای سال دید و پویش آن را پیگیری شد.برخی دانشوران فارسی زبان آن را [[ستاره]] یاب گفته اند.در زبان و ادب پارسی نام های دیگری برای اسطرلاب آمده است.جام جم و جام جهان نما که به پیشینه تاریخی نیز وابستگی دارد از آن شمارند.جمشید جم را از نخستین پادشاهان ایرانی است پایه گذار جشن های نوروزی و دارنده جام جهان بین می شناسیم.در زبان دانشی امروز آن را به معنای هماهنگ کننده و ستاره یاب می خوانند.در زبان تازی وضع الکره گفته می شود.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>اسطرلاب واژه بونانی است که از دوبخش اسطرو به معنای [[ستاره]] و دیگری لاب به معنای ترازو و اندازه گیر ساخته شده است.در تاریخ دانش [[ستاره شناسی|اخترشناسی]] آن را دستگاهی دانسته اند  که با آن <ins class="diffchange diffchange-inline">میتوان </ins>جایگاه ستارگان را در هر زمان از روزهای سال دید و پویش آن را پیگیری شد.برخی دانشوران فارسی زبان آن را [[ستاره]] یاب گفته اند.در زبان و ادب پارسی نام های دیگری برای اسطرلاب آمده است.جام جم و جام جهان نما که به پیشینه تاریخی نیز وابستگی دارد از آن شمارند.جمشید جم را از نخستین پادشاهان ایرانی است پایه گذار جشن های نوروزی و دارنده جام جهان بین می شناسیم.در زبان دانشی امروز آن را به معنای هماهنگ کننده و ستاره یاب می خوانند.در زبان تازی وضع الکره گفته می شود.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td></tr>
</table>هانيه اميريhttp://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=14345&oldid=prevآسمون: /* ساخت و پرداخت اسطرلاب ها */2013-03-27T20:54:36Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">ساخت و پرداخت اسطرلاب ها</span></span></p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۷ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۲۰:۵۴</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l23" >سطر ۲۳:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۲۳:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== ساخت و پرداخت اسطرلاب ها ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== ساخت و پرداخت اسطرلاب ها ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>به گمانی درست کهن ترین اسطرلاب بجای مانده از تاریخ 374 مهی دست ساخته دو برادر به نام های احمد و محمد فرزندان ابراهیم در اصفهان است که توانایی بسیار بالای <del class="diffchange diffchange-inline">انان </del>را نشان می دهد.این اسطرلاب بی مانند هم اینک در موزه اسمولین اکسفورد نگهداری می شود.بر پایه <del class="diffchange diffchange-inline">گذارش </del>تاریخ نگاران دانش در پهنه ابزار شناسی دستگاه های ستارهشناسی از 165 اسطرلاب کهن و بازمانده خاورزمین که به درستی بررسی شده اند 65 نمونه ساخت ایرانیان 42 نمونه از هنروران اسپانیا و شمال <del class="diffchange diffchange-inline">افریقا </del>27 نمونه دست ساز مسلمانان هند 21 ابزار ساخت تازیان 8 نمونه ساخت هندوان و 2 ابزار دست ساز کلمبیان دیده شده است.در این فهرست ایرانیان بر فراز گزارش جای گرفته اند.اسطرلاب های ایرانی <del class="diffchange diffchange-inline">کارامدی </del>ابزاری و زیبایی هنری را با هم دارند.تازه ترین و بزرگترین اسطرلاب شناسنامه دار تاریخی ساخته زنده یاد دکتر ابوالفضل نبئی استاد تاریخ پژوهشگر گاهشماری و تاریخ دانش اخترشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در بخش ستارهشناسی موزه استان قدس رضوی نگهداری می شود.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>به گمانی درست کهن ترین اسطرلاب بجای مانده از تاریخ 374 مهی دست ساخته دو برادر به نام های احمد و محمد فرزندان ابراهیم در اصفهان است که توانایی بسیار بالای <ins class="diffchange diffchange-inline">آنان </ins>را نشان می دهد.این اسطرلاب بی مانند هم اینک در موزه اسمولین اکسفورد نگهداری می شود.بر پایه <ins class="diffchange diffchange-inline">گزارش </ins>تاریخ نگاران دانش در پهنه ابزار شناسی دستگاه های ستارهشناسی از 165 اسطرلاب کهن و بازمانده خاورزمین که به درستی بررسی شده اند 65 نمونه ساخت ایرانیان 42 نمونه از هنروران اسپانیا و شمال <ins class="diffchange diffchange-inline">آفریقا </ins>27 نمونه دست ساز مسلمانان هند 21 ابزار ساخت تازیان 8 نمونه ساخت هندوان و 2 ابزار دست ساز کلمبیان دیده شده است.در این فهرست ایرانیان بر فراز گزارش جای گرفته اند.اسطرلاب های ایرانی <ins class="diffchange diffchange-inline">کارآمدی </ins>ابزاری و زیبایی هنری را با هم دارند.تازه ترین و بزرگترین اسطرلاب شناسنامه دار تاریخی ساخته زنده یاد دکتر ابوالفضل نبئی استاد تاریخ پژوهشگر گاهشماری و تاریخ دانش اخترشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در بخش ستارهشناسی موزه استان قدس رضوی نگهداری می شود.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== منبع ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== منبع ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>مجله اسمان شب/سال نخست/شماره هفتم/شهریور 1389</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>مجله اسمان شب/سال نخست/شماره هفتم/شهریور 1389</div></td></tr>
</table>آسمونhttp://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=14344&oldid=prevآسمون: /* اسطرلاب کروی */2013-03-27T20:52:56Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">اسطرلاب کروی</span></span></p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۷ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۲۰:۵۲</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l20" >سطر ۲۰:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۲۰:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب کروی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب کروی ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>اسطرلاب از <del class="diffchange diffchange-inline">اغاز </del>به پیکره کره ساخته می شد.در جهان اسلام نیز افزون بر شناخت اسطرلاب مسطح نخست به اسطرلاب کروی توجه بیشتری نشان داده شد.از جابربن سنان به عنوان نخستین سازنده اسطرلاب کروی در جهان اسلام یاد می شود.فضل بن حاتم نیریزی نوشتاری در برتری اسطرلاب کروی بر گونه مسطح نوشت.برای ساخت و پرداخت اسطرلاب کروی <del class="diffchange diffchange-inline">اشنایی </del>با چگونگی نگاره کشیدن فضای سه بعدی بر رویه مسطح بایسته بود.<del class="diffchange diffchange-inline">اسانی </del>جابه جایی گونه مسطح به زودی برتری های گونه کروی را در سایه نهاد و خود همه جا پاگیر شد.اسطرلاب کروی در سده نهم مهی بدست مسلمانان ساخته شد.از این گونه ابزار تنها یک نمونه بجای مانده است که در موزه تاریخ دانش اکسفورد انگلستان نگهداری می شود.جنس اسطرلاب ها در زمان هایی پیشین از سفال و چوب بوده است.سپس نمونه هایی فلزی از جنس برنج  ساخته شده است.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>اسطرلاب از <ins class="diffchange diffchange-inline">آغاز </ins>به پیکره کره ساخته می شد.در جهان اسلام نیز افزون بر شناخت اسطرلاب مسطح نخست به اسطرلاب کروی توجه بیشتری نشان داده شد.از جابربن سنان به عنوان نخستین سازنده اسطرلاب کروی در جهان اسلام یاد می شود.فضل بن حاتم نیریزی نوشتاری در برتری اسطرلاب کروی بر گونه مسطح نوشت.برای ساخت و پرداخت اسطرلاب کروی <ins class="diffchange diffchange-inline">آشنایی </ins>با چگونگی نگاره کشیدن فضای سه بعدی بر رویه مسطح بایسته بود.<ins class="diffchange diffchange-inline">آسانی </ins>جابه جایی گونه مسطح به زودی برتری های گونه کروی را در سایه نهاد و خود همه جا پاگیر شد.اسطرلاب کروی در سده نهم مهی بدست مسلمانان ساخته شد.از این گونه ابزار تنها یک نمونه بجای مانده است که در موزه تاریخ دانش اکسفورد انگلستان نگهداری می شود.جنس اسطرلاب ها در زمان هایی پیشین از سفال و چوب بوده است.سپس نمونه هایی فلزی از جنس برنج  ساخته شده است.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== ساخت و پرداخت اسطرلاب ها ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== ساخت و پرداخت اسطرلاب ها ==</div></td></tr>
</table>آسمونhttp://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=14343&oldid=prevآسمون: /* اسطرلاب خطی */2013-03-27T20:51:42Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">اسطرلاب خطی</span></span></p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۷ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۲۰:۵۱</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l17" >سطر ۱۷:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۱۷:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب خطی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب خطی ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>گونه خرد ساده تری از ابزار مسطح است.شرف الدین مظفر طوسی (سده ششم مهی) اسطرلابی به شکل خط کش ساخت که چون کار چندانی از <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>بر نمی <del class="diffchange diffchange-inline">امد </del>همه گیر نشد.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>گونه خرد ساده تری از ابزار مسطح است.شرف الدین مظفر طوسی (سده ششم مهی) اسطرلابی به شکل خط کش ساخت که چون کار چندانی از <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>بر نمی <ins class="diffchange diffchange-inline">آمد </ins>همه گیر نشد.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب کروی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب کروی ==</div></td></tr>
</table>آسمونhttp://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=14342&oldid=prevآسمون: /* اسطرلاب مسطح */2013-03-27T20:47:09Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">اسطرلاب مسطح</span></span></p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۷ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۲۰:۴۷</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l13" >سطر ۱۳:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۱۳:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب مسطح ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب مسطح ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>نخستین کسی که اسطرلاب مسطح را ساخت ابیون بطریق بود که در شهر حران زندگی می کرد.اسطرلاب مسطح دارای دو رویه فلزی است که قطر <del class="diffchange diffchange-inline">انها </del>نزدیک 10 تا 25سانتی متر است.یکی از این دو رویه که  (صحیفه) نامیده می شود نشانگر زمین است و روی <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>خط هایی کشیده شده اند که طول و عرض جغرافیایی افق دیده ور و زاویه جرم های <del class="diffchange diffchange-inline">اسمانی </del>را در بالای خط افق نشان می دهند.هر صحیفه را برای عرض جغرافیایی ویژه ای ساخته اند.هم از این رو صحیفه های گوناگونی <del class="diffchange diffchange-inline">اماده </del>و فراهم <del class="diffchange diffchange-inline">اورده </del>می شد تا در عرض های جغرافیایی گوناگون بکار برده شوند.رویه دیگری که نگاره ویژه ای نیز دارد شبکه یا عنکبوتیه نامیده می شود و بر روی صحیفه قرار می گیرد.شبکه نشان دهنده نگاره ساده ای از <del class="diffchange diffchange-inline">اسمان </del>است و روی <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>جای ستارگان  نورانی با شاخص هایی منحنی وار نشان داده شده است.از این گذشته روی شبکه دایره البروج یعنی گذر گاه سالانه خورشید در <del class="diffchange diffchange-inline">اسمان </del>نسبت به ستارگان و منطقه البروج نیز نشان داده می شود.منطقه البروج نگاره دایره ای از <del class="diffchange diffchange-inline">اسمان </del>است که دارای دوازده صورت <del class="diffchange diffchange-inline">اسمانی </del>است.هر کدام از <del class="diffchange diffchange-inline">انها </del>را یک برج می نامند.این چنین در دید می <del class="diffchange diffchange-inline">اید </del>که خورشید در زمان یک سال این دایره را می پیماید.اسطرلاب های مسطح خود بیش از بیست گونه خرد دارند:اسطرلاب اسی طبلی/مطبل/سرطانی/مسطن/مبطخ/حلزونی/ثوری/جاموسی/شقایقی/سفرجلی/زورقی و صلیبی.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>نخستین کسی که اسطرلاب مسطح را ساخت ابیون بطریق بود که در شهر حران زندگی می کرد.اسطرلاب مسطح دارای دو رویه فلزی است که قطر <ins class="diffchange diffchange-inline">آنها </ins>نزدیک 10 تا 25سانتی متر است.یکی از این دو رویه که  (صحیفه) نامیده می شود نشانگر <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>زمین<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>است و روی <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>خط هایی کشیده شده اند که <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>طول و عرض جغرافیایی<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>افق دیده ور و زاویه جرم های <ins class="diffchange diffchange-inline">آسمانی </ins>را در بالای خط افق نشان می دهند.هر صحیفه را برای <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>عرض جغرافیایی<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>ویژه ای ساخته اند.هم از این رو صحیفه های گوناگونی <ins class="diffchange diffchange-inline">آماده </ins>و فراهم <ins class="diffchange diffchange-inline">آورده </ins>می شد تا در عرض های جغرافیایی گوناگون بکار برده شوند.رویه دیگری که نگاره ویژه ای نیز دارد شبکه یا عنکبوتیه نامیده می شود و بر روی صحیفه قرار می گیرد.شبکه نشان دهنده نگاره ساده ای از <ins class="diffchange diffchange-inline">آسمان </ins>است و روی <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>جای ستارگان  نورانی با شاخص هایی منحنی وار نشان داده شده است.از این گذشته روی شبکه <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>دایره البروج<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>یعنی گذر گاه سالانه <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>خورشید<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>در <ins class="diffchange diffchange-inline">آسمان </ins>نسبت به ستارگان و <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>منطقه البروج<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>نیز نشان داده می شود.منطقه البروج نگاره دایره ای از <ins class="diffchange diffchange-inline">آسمان </ins>است که دارای دوازده صورت <ins class="diffchange diffchange-inline">آسمانی </ins>است.هر کدام از <ins class="diffchange diffchange-inline">آنها </ins>را یک برج می نامند.این چنین در دید می <ins class="diffchange diffchange-inline">آید </ins>که <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>خورشید<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>در زمان یک سال این دایره را می پیماید.اسطرلاب های مسطح خود بیش از بیست گونه خرد دارند:اسطرلاب اسی طبلی/مطبل/سرطانی/مسطن/مبطخ/حلزونی/ثوری/جاموسی/شقایقی/سفرجلی/زورقی و صلیبی.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>این نام گذاری ها در 9 مورد نخست به نگاره منطقه البروج در رویه عنکبوتیه بستگی دارد.اسطرلاب زورقی  نو اوری ابوسعید سجزی (سده چهارم مهی) است.گفتنی است اسطرلاب مسطح همگانی ترین گونه این ابزار ستارهشناسی است.</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>این نام گذاری ها در 9 مورد نخست به نگاره منطقه البروج در رویه عنکبوتیه بستگی دارد.اسطرلاب زورقی  نو اوری ابوسعید سجزی (سده چهارم مهی) است.گفتنی است اسطرلاب مسطح همگانی ترین گونه این ابزار ستارهشناسی است.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
</table>آسمونhttp://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=14341&oldid=prevآسمون: /* تاریخواره */2013-03-27T20:38:36Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">تاریخواره</span></span></p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۷ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۲۰:۳۸</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l6" >سطر ۶:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۶:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[ستارهشناس]] نامدار سده هایی پیش از میلاد مسیح وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از میلاد مسیح می زیسته و دیده وری های  آسمانی داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این نوآوری ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد [[ستاره شناسی|اخترشناسی]] پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم میلاد مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از آن زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی آن به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[ستارهشناس]] نامدار سده هایی پیش از میلاد مسیح وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از میلاد مسیح می زیسته و دیده وری های  آسمانی داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این نوآوری ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد [[ستاره شناسی|اخترشناسی]] پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم میلاد مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از آن زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی آن به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در <ins class="diffchange diffchange-inline">[[ستاره شناسی]] </ins>و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار ستارهشناسی <del class="diffchange diffchange-inline">اشنا </del>شدند.استفاده های بسیاری از <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>کردند و بالندگی کاربرد و ساخت <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته عبدالرحمان صوفی رازی در "[[صورالکواکب]]" <del class="diffchange diffchange-inline">امده </del>است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند <del class="diffchange diffchange-inline">ابی </del>الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین <del class="diffchange diffchange-inline">امده </del>است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در ستارهشناسی رسیدند.<del class="diffchange diffchange-inline">انها </del>هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.<del class="diffchange diffchange-inline">ایین </del>اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار <del class="diffchange diffchange-inline">امد </del>و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (<del class="diffchange diffchange-inline">اسپانیا انگلستان </del>ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناس </del>ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>را بهبود بخشیده اند.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار ستارهشناسی <ins class="diffchange diffchange-inline">آشنا </ins>شدند.استفاده های بسیاری از <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>کردند و بالندگی کاربرد و ساخت <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته <ins class="diffchange diffchange-inline">[[عبدالرحمان صوفی|</ins>عبدالرحمان صوفی رازی<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>در "[[صورالکواکب]]" <ins class="diffchange diffchange-inline">آمده </ins>است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند <ins class="diffchange diffchange-inline">آبی </ins>الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین <ins class="diffchange diffchange-inline">آمده </ins>است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در ستارهشناسی رسیدند.<ins class="diffchange diffchange-inline">آنها </ins>هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.<ins class="diffchange diffchange-inline">آیین </ins>اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش <ins class="diffchange diffchange-inline">[[ستاره شناسی]] </ins>کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار <ins class="diffchange diffchange-inline">آمد </ins>و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (<ins class="diffchange diffchange-inline">اسپانیا،انگلستان، </ins>ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه <ins class="diffchange diffchange-inline">[[ستاره شناسی]] </ins>هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان <ins class="diffchange diffchange-inline">ستاره شناس </ins>ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>را بهبود بخشیده اند.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== گونه شناسی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== گونه شناسی ==</div></td></tr>
</table>آسمونhttp://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=14340&oldid=prevآسمون در ۲۷ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۲۰:۲۰2013-03-27T20:20:50Z<p></p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۷ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۲۰:۲۰</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l3" >سطر ۳:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۳:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== واژه شناسی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== واژه شناسی ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>اسطرلاب واژه بونانی است که از دوبخش اسطرو به معنای ستاره و دیگری لاب به معنای ترازو و اندازه گیر ساخته شده است.در تاریخ دانش اخترشناسی <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>را دستگاهی دانسته اند  که با <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>می توان جایگاه ستارگان را در هر زمان از روزهای سال دید و <del class="diffchange diffchange-inline">پوبش ان </del>را پیگیری شد.برخی دانشوران فارسی زبان <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>را ستاره یاب گفته اند.در زبان و ادب پارسی نام های دیگری برای اسطرلاب <del class="diffchange diffchange-inline">امده </del>است.جام جم و جام جهان نما که به پیشینه تاریخی نیز وابستگی دارد از <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>شمارند.جمشید جم را از نخستین پادشاهان ایرانی است پایه گذار جشن های نوروزی و دارنده جام جهان بین می شناسیم.در زبان دانشی امروز <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>را <del class="diffchange diffchange-inline">    </del>به معنای هماهنگ کننده و ستاره یاب می خوانند.در زبان تازی وضع الکره گفته می شود.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>اسطرلاب واژه بونانی است که از دوبخش اسطرو به معنای <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>ستاره<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>و دیگری لاب به معنای ترازو و اندازه گیر ساخته شده است.در تاریخ دانش <ins class="diffchange diffchange-inline">[[ستاره شناسی|</ins>اخترشناسی<ins class="diffchange diffchange-inline">]] آن </ins>را دستگاهی دانسته اند  که با <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>می توان جایگاه ستارگان را در هر زمان از روزهای سال دید و <ins class="diffchange diffchange-inline">پویش آن </ins>را پیگیری شد.برخی دانشوران فارسی زبان <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>را <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>ستاره<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>یاب گفته اند.در زبان و ادب پارسی نام های دیگری برای اسطرلاب <ins class="diffchange diffchange-inline">آمده </ins>است.جام جم و جام جهان نما که به پیشینه تاریخی نیز وابستگی دارد از <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>شمارند.جمشید جم را از نخستین پادشاهان ایرانی است پایه گذار جشن های نوروزی و دارنده جام جهان بین می شناسیم.در زبان دانشی امروز <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>را به معنای هماهنگ کننده و ستاره یاب می خوانند.در زبان تازی وضع الکره گفته می شود.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[ستارهشناس]] نامدار سده هایی پیش از <del class="diffchange diffchange-inline">زایش </del>مسیح <del class="diffchange diffchange-inline">(درود ایزدی بر او و مادر پاکش باد)</del>وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از <del class="diffchange diffchange-inline">زایش </del>مسیح <del class="diffchange diffchange-inline">میزیسته </del>و دیده وری های  <del class="diffchange diffchange-inline">اسمانی </del>داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این <del class="diffchange diffchange-inline">نواوری </del>ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد اخترشناسی پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم <del class="diffchange diffchange-inline">زایش </del>مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی <del class="diffchange diffchange-inline">ان </del>به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در ستارهشناسی و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[ستارهشناس]] نامدار سده هایی پیش از <ins class="diffchange diffchange-inline">میلاد </ins>مسیح وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از <ins class="diffchange diffchange-inline">میلاد </ins>مسیح <ins class="diffchange diffchange-inline">می زیسته </ins>و دیده وری های  <ins class="diffchange diffchange-inline">آسمانی </ins>داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این <ins class="diffchange diffchange-inline">نوآوری </ins>ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد <ins class="diffchange diffchange-inline">[[ستاره شناسی|</ins>اخترشناسی<ins class="diffchange diffchange-inline">]] </ins>پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم <ins class="diffchange diffchange-inline">میلاد </ins>مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی <ins class="diffchange diffchange-inline">آن </ins>به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در ستارهشناسی و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار ستارهشناسی اشنا شدند.استفاده های بسیاری از ان کردند و بالندگی کاربرد و ساخت ان کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و ان را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته عبدالرحمان صوفی رازی در "[[صورالکواکب]]" امده است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند ابی الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین امده است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و ان را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در ستارهشناسی رسیدند.انها هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.ایین اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش ستارهشناسی کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و ان را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار امد و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از ان بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (اسپانیا انگلستان ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه ستارهشناسی هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان ستارهشناس ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در ان انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان ان را بهبود بخشیده اند.</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار ستارهشناسی اشنا شدند.استفاده های بسیاری از ان کردند و بالندگی کاربرد و ساخت ان کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و ان را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته عبدالرحمان صوفی رازی در "[[صورالکواکب]]" امده است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند ابی الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین امده است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و ان را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در ستارهشناسی رسیدند.انها هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.ایین اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش ستارهشناسی کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و ان را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار امد و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از ان بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (اسپانیا انگلستان ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه ستارهشناسی هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان ستارهشناس ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در ان انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان ان را بهبود بخشیده اند.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
</table>آسمونhttp://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=12949&oldid=prevآسمون: /* تاریخواره */2013-02-25T18:37:14Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">تاریخواره</span></span></p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۵ فوریهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۸:۳۷</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l6" >سطر ۶:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۶:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[<del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناس</del>]] نامدار سده هایی پیش از زایش مسیح (درود ایزدی بر او و مادر پاکش باد)وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از زایش مسیح میزیسته و دیده وری های  اسمانی داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این نواوری ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد اخترشناسی پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم زایش مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از ان زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی ان به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در ستارهشناسی و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[<ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناس</ins>]] نامدار سده هایی پیش از زایش مسیح (درود ایزدی بر او و مادر پاکش باد)وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از زایش مسیح میزیسته و دیده وری های  اسمانی داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این نواوری ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد اخترشناسی پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم زایش مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از ان زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی ان به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در ستارهشناسی و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار ستارهشناسی اشنا شدند.استفاده های بسیاری از ان کردند و بالندگی کاربرد و ساخت ان کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و ان را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته عبدالرحمان صوفی رازی در "[[صورالکواکب]]" امده است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند ابی الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین امده است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و ان را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در ستارهشناسی رسیدند.انها هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.ایین اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش ستارهشناسی کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و ان را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار امد و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از ان بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (اسپانیا انگلستان ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه ستارهشناسی هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان ستارهشناس ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در ان انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان ان را بهبود بخشیده اند.</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار ستارهشناسی اشنا شدند.استفاده های بسیاری از ان کردند و بالندگی کاربرد و ساخت ان کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و ان را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته عبدالرحمان صوفی رازی در "[[صورالکواکب]]" امده است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند ابی الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین امده است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و ان را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در ستارهشناسی رسیدند.انها هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.ایین اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش ستارهشناسی کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و ان را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار امد و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از ان بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (اسپانیا انگلستان ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه ستارهشناسی هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان ستارهشناس ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در ان انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان ان را بهبود بخشیده اند.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
</table>آسمونhttp://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=12850&oldid=prevهانيه اميري: جایگزینی متن - 'ستارهشناسی' به 'ستارهشناسی'2013-02-25T16:05:49Z<p>جایگزینی متن - 'ستارهشناسی' به 'ستارهشناسی'</p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۵ فوریهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۶:۰۵</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l6" >سطر ۶:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۶:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[ستارهشناس]] نامدار سده هایی پیش از زایش مسیح (درود ایزدی بر او و مادر پاکش باد)وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از زایش مسیح میزیسته و دیده وری های  اسمانی داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این نواوری ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد اخترشناسی پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم زایش مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از ان زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی ان به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[ستارهشناس]] نامدار سده هایی پیش از زایش مسیح (درود ایزدی بر او و مادر پاکش باد)وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از زایش مسیح میزیسته و دیده وری های  اسمانی داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این نواوری ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد اخترشناسی پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم زایش مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از ان زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی ان به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>اشنا شدند.استفاده های بسیاری از ان کردند و بالندگی کاربرد و ساخت ان کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و ان را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته عبدالرحمان صوفی رازی در "[[صورالکواکب]]" امده است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند ابی الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین امده است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و ان را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>رسیدند.انها هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.ایین اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و ان را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار امد و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از ان بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (اسپانیا انگلستان ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان ستارهشناس ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در ان انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان ان را بهبود بخشیده اند.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>اشنا شدند.استفاده های بسیاری از ان کردند و بالندگی کاربرد و ساخت ان کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و ان را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته عبدالرحمان صوفی رازی در "[[صورالکواکب]]" امده است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند ابی الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین امده است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و ان را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>رسیدند.انها هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.ایین اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و ان را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار امد و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از ان بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (اسپانیا انگلستان ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان ستارهشناس ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در ان انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان ان را بهبود بخشیده اند.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== گونه شناسی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== گونه شناسی ==</div></td></tr>
<tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l14" >سطر ۱۴:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۱۴:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب مسطح ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب مسطح ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>نخستین کسی که اسطرلاب مسطح را ساخت ابیون بطریق بود که در شهر حران زندگی می کرد.اسطرلاب مسطح دارای دو رویه فلزی است که قطر انها نزدیک 10 تا 25سانتی متر است.یکی از این دو رویه که  (صحیفه) نامیده می شود نشانگر زمین است و روی ان خط هایی کشیده شده اند که طول و عرض جغرافیایی افق دیده ور و زاویه جرم های اسمانی را در بالای خط افق نشان می دهند.هر صحیفه را برای عرض جغرافیایی ویژه ای ساخته اند.هم از این رو صحیفه های گوناگونی اماده و فراهم اورده می شد تا در عرض های جغرافیایی گوناگون بکار برده شوند.رویه دیگری که نگاره ویژه ای نیز دارد شبکه یا عنکبوتیه نامیده می شود و بر روی صحیفه قرار می گیرد.شبکه نشان دهنده نگاره ساده ای از اسمان است و روی ان جای ستارگان  نورانی با شاخص هایی منحنی وار نشان داده شده است.از این گذشته روی شبکه دایره البروج یعنی گذر گاه سالانه خورشید در اسمان نسبت به ستارگان و منطقه البروج نیز نشان داده می شود.منطقه البروج نگاره دایره ای از اسمان است که دارای دوازده صورت اسمانی است.هر کدام از انها را یک برج می نامند.این چنین در دید می اید که خورشید در زمان یک سال این دایره را می پیماید.اسطرلاب های مسطح خود بیش از بیست گونه خرد دارند:اسطرلاب اسی طبلی/مطبل/سرطانی/مسطن/مبطخ/حلزونی/ثوری/جاموسی/شقایقی/سفرجلی/زورقی و صلیبی.</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>نخستین کسی که اسطرلاب مسطح را ساخت ابیون بطریق بود که در شهر حران زندگی می کرد.اسطرلاب مسطح دارای دو رویه فلزی است که قطر انها نزدیک 10 تا 25سانتی متر است.یکی از این دو رویه که  (صحیفه) نامیده می شود نشانگر زمین است و روی ان خط هایی کشیده شده اند که طول و عرض جغرافیایی افق دیده ور و زاویه جرم های اسمانی را در بالای خط افق نشان می دهند.هر صحیفه را برای عرض جغرافیایی ویژه ای ساخته اند.هم از این رو صحیفه های گوناگونی اماده و فراهم اورده می شد تا در عرض های جغرافیایی گوناگون بکار برده شوند.رویه دیگری که نگاره ویژه ای نیز دارد شبکه یا عنکبوتیه نامیده می شود و بر روی صحیفه قرار می گیرد.شبکه نشان دهنده نگاره ساده ای از اسمان است و روی ان جای ستارگان  نورانی با شاخص هایی منحنی وار نشان داده شده است.از این گذشته روی شبکه دایره البروج یعنی گذر گاه سالانه خورشید در اسمان نسبت به ستارگان و منطقه البروج نیز نشان داده می شود.منطقه البروج نگاره دایره ای از اسمان است که دارای دوازده صورت اسمانی است.هر کدام از انها را یک برج می نامند.این چنین در دید می اید که خورشید در زمان یک سال این دایره را می پیماید.اسطرلاب های مسطح خود بیش از بیست گونه خرد دارند:اسطرلاب اسی طبلی/مطبل/سرطانی/مسطن/مبطخ/حلزونی/ثوری/جاموسی/شقایقی/سفرجلی/زورقی و صلیبی.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>این نام گذاری ها در 9 مورد نخست به نگاره منطقه البروج در رویه عنکبوتیه بستگی دارد.اسطرلاب زورقی  نو اوری ابوسعید سجزی (سده چهارم مهی) است.گفتنی است اسطرلاب مسطح همگانی ترین گونه این ابزار <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>است.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>این نام گذاری ها در 9 مورد نخست به نگاره منطقه البروج در رویه عنکبوتیه بستگی دارد.اسطرلاب زورقی  نو اوری ابوسعید سجزی (سده چهارم مهی) است.گفتنی است اسطرلاب مسطح همگانی ترین گونه این ابزار <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>است.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب خطی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب خطی ==</div></td></tr>
<tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l23" >سطر ۲۳:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۲۳:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== ساخت و پرداخت اسطرلاب ها ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== ساخت و پرداخت اسطرلاب ها ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>به گمانی درست کهن ترین اسطرلاب بجای مانده از تاریخ 374 مهی دست ساخته دو برادر به نام های احمد و محمد فرزندان ابراهیم در اصفهان است که توانایی بسیار بالای انان را نشان می دهد.این اسطرلاب بی مانند هم اینک در موزه اسمولین اکسفورد نگهداری می شود.بر پایه گذارش تاریخ نگاران دانش در پهنه ابزار شناسی دستگاه های <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>از 165 اسطرلاب کهن و بازمانده خاورزمین که به درستی بررسی شده اند 65 نمونه ساخت ایرانیان 42 نمونه از هنروران اسپانیا و شمال افریقا 27 نمونه دست ساز مسلمانان هند 21 ابزار ساخت تازیان 8 نمونه ساخت هندوان و 2 ابزار دست ساز کلمبیان دیده شده است.در این فهرست ایرانیان بر فراز گزارش جای گرفته اند.اسطرلاب های ایرانی کارامدی ابزاری و زیبایی هنری را با هم دارند.تازه ترین و بزرگترین اسطرلاب شناسنامه دار تاریخی ساخته زنده یاد دکتر ابوالفضل نبئی استاد تاریخ پژوهشگر گاهشماری و تاریخ دانش اخترشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در بخش <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>موزه استان قدس رضوی نگهداری می شود.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>به گمانی درست کهن ترین اسطرلاب بجای مانده از تاریخ 374 مهی دست ساخته دو برادر به نام های احمد و محمد فرزندان ابراهیم در اصفهان است که توانایی بسیار بالای انان را نشان می دهد.این اسطرلاب بی مانند هم اینک در موزه اسمولین اکسفورد نگهداری می شود.بر پایه گذارش تاریخ نگاران دانش در پهنه ابزار شناسی دستگاه های <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>از 165 اسطرلاب کهن و بازمانده خاورزمین که به درستی بررسی شده اند 65 نمونه ساخت ایرانیان 42 نمونه از هنروران اسپانیا و شمال افریقا 27 نمونه دست ساز مسلمانان هند 21 ابزار ساخت تازیان 8 نمونه ساخت هندوان و 2 ابزار دست ساز کلمبیان دیده شده است.در این فهرست ایرانیان بر فراز گزارش جای گرفته اند.اسطرلاب های ایرانی کارامدی ابزاری و زیبایی هنری را با هم دارند.تازه ترین و بزرگترین اسطرلاب شناسنامه دار تاریخی ساخته زنده یاد دکتر ابوالفضل نبئی استاد تاریخ پژوهشگر گاهشماری و تاریخ دانش اخترشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در بخش <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>موزه استان قدس رضوی نگهداری می شود.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== منبع ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== منبع ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>مجله اسمان شب/سال نخست/شماره هفتم/شهریور 1389</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>مجله اسمان شب/سال نخست/شماره هفتم/شهریور 1389</div></td></tr>
</table>هانيه اميريhttp://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8&diff=12624&oldid=prevهانيه اميري: جایگزینی متن - 'ستاره' به 'ستاره'2013-02-25T11:54:03Z<p>جایگزینی متن - 'ستاره' به 'ستاره'</p>
<table class="diff diff-contentalign-right" data-mw="interface">
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<col class='diff-marker' />
<col class='diff-content' />
<tr style='vertical-align: top;' lang='fa'>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">→ نسخهٔ قدیمیتر</td>
<td colspan='2' style="background-color: white; color:black; text-align: center;">نسخهٔ ۲۵ فوریهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۱:۵۴</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l6" >سطر ۶:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۶:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== تاریخواره ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[<del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناس</del>]] نامدار سده هایی پیش از زایش مسیح (درود ایزدی بر او و مادر پاکش باد)وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از زایش مسیح میزیسته و دیده وری های  اسمانی داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این نواوری ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد اخترشناسی پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم زایش مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از ان زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی ان به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>ساخت اسطرلاب را به بطلمیوس [[<ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناس</ins>]] نامدار سده هایی پیش از زایش مسیح (درود ایزدی بر او و مادر پاکش باد)وابسته کرده اند.گفته اند ابرخس یونانی (هیپارک) که در سده دوم پیش  از زایش مسیح میزیسته و دیده وری های  اسمانی داشته است.در این ابزار دگرگونی هایی افزوده است.این نواوری ها به افزایش کارایی دستگاه اسطرلاب انجامیده است.در سرزمین دانش پرور و دانشمند  خیز میان دو رودان اسطرلاب کاربرد اخترشناسی پیشرفته ای داشته است.در سال های پایانی سده پنجم زایش مسیح فناوری ساخت و کاربرد اسطرلاب در بیزانس به اوج خود رسیده است و پس از ایستایی کوتاهی تا سده های میانی پیوستگی داشته است.از ان زمان تنها یک اسطرلاب در دست است که نوشته های روی ان به زبان یونانی است.انچه روشن است این است که اسطرلاب  کهن ترین ابزار دانشی جهان در <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>و فناوری زندگی انسان شناخته شده است.  </div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>اشنا شدند.استفاده های بسیاری از ان کردند و بالندگی کاربرد و ساخت ان کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و ان را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته عبدالرحمان صوفی رازی در "[[صورالکواکب]]" امده است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند ابی الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین امده است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و ان را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>رسیدند.انها هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.ایین اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و ان را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار امد و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از ان بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (اسپانیا انگلستان ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناس </del>ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در ان انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان ان را بهبود بخشیده اند.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>در سده دوم مهی و در روزگار فرمانروایی اسلامی اخترشناسان ایرانی و مسلمان با این ابزار <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>اشنا شدند.استفاده های بسیاری از ان کردند و بالندگی کاربرد و ساخت ان کوشندگی بالایی بروز دادند.نخستین کسی که در روزگار اسلامی اسطرلاب ساخت و ان را بکار برد ابراهیم بن حبیب فزاری بود.این گزارش تاریخی به نوشته عبدالرحمان صوفی رازی در "[[صورالکواکب]]" امده است.کهن ترین نوشتار به زبان فارسی درباره اسطرلاب "روضه المنجمین" از شهمردان فرزند ابی الخیر رازی به تاریخ نگارش 466 مهی به یادگار مانده است.هم چنین امده است پیشینه دار ترین نوشتار در جهان اسلام در این باره کتاب "الجامع فی الاسطرلاب علما و عملا"خوانده شده به نام جابرابن حیان است.ابن مشاط سرقسطی (سده پنجم مهی) این نوشتار را در دیده و ان را بی همانند یافته است.دانشمندان اخترشناس در سده های طلایی(سوم تا نهم مهی) شکوفایی دانش ها در فرمانروایی اسلامی به پیشرفت های بسیاری به ویژه در <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>رسیدند.انها هزاران اسطرلاب در ایران و جهان اسلام ساختند و صدها نوشته  به زبان فارسی و تازی پرداختند.ایین اسلامی به انگیزه انجام بهنگام کردار های دینی زمینه ساز بالندگی دانش <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>کاربردی شد.در سده هفتم مهی در سراسر جهان اسلام از هندوستان تا اسپانیا اسطرلاب را می شناختند و ان را بکار می بردند.هنروران بسیاری در پهنه ایران و اسلام اسطرلاب های کار امد و زیبایی ساختند.از این قلمرو گسترده اسطرلاب به شهر های ونیز و سیسیل در اروپا راه پیدا کرد و شناخته شد.مردم باختر زمین ان را پذیرا شدند و بکار گرفتند.در همین زمان و بعد از ان بسیاری از اسطرلاب ها به بیرون برده شدند و اکنون برخی موزه های باختر زمین (اسپانیا انگلستان ایتالیا) میزبان ناخوانده این ابزار های هنرمندانه و دانشورانه <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>هستند.ارزش ویژه این ابزار در تاریخ دانش اخترشناسی از دو دیدگاه بسیار سودمند است:از یک سو اسطرلاب نخستین ابزاری است که به باختر زمین رسیده و از سوی دیگر تنها دستگاهی است که دانشمندان <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناس </ins>ایرانی و اسلامی بیشترین شمار نوشته ها را درباره اش نوشته اند.دگرگونی هایی در ان انجام داده اند و برای کاربرد بهتر و هماهنگ با نیاز هایشان ان را بهبود بخشیده اند.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== گونه شناسی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== گونه شناسی ==</div></td></tr>
<tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l14" >سطر ۱۴:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۱۴:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب مسطح ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب مسطح ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>نخستین کسی که اسطرلاب مسطح را ساخت ابیون بطریق بود که در شهر حران زندگی می کرد.اسطرلاب مسطح دارای دو رویه فلزی است که قطر انها نزدیک 10 تا 25سانتی متر است.یکی از این دو رویه که  (صحیفه) نامیده می شود نشانگر زمین است و روی ان خط هایی کشیده شده اند که طول و عرض جغرافیایی افق دیده ور و زاویه جرم های اسمانی را در بالای خط افق نشان می دهند.هر صحیفه را برای عرض جغرافیایی ویژه ای ساخته اند.هم از این رو صحیفه های گوناگونی اماده و فراهم اورده می شد تا در عرض های جغرافیایی گوناگون بکار برده شوند.رویه دیگری که نگاره ویژه ای نیز دارد شبکه یا عنکبوتیه نامیده می شود و بر روی صحیفه قرار می گیرد.شبکه نشان دهنده نگاره ساده ای از اسمان است و روی ان جای ستارگان  نورانی با شاخص هایی منحنی وار نشان داده شده است.از این گذشته روی شبکه دایره البروج یعنی گذر گاه سالانه خورشید در اسمان نسبت به ستارگان و منطقه البروج نیز نشان داده می شود.منطقه البروج نگاره دایره ای از اسمان است که دارای دوازده صورت اسمانی است.هر کدام از انها را یک برج می نامند.این چنین در دید می اید که خورشید در زمان یک سال این دایره را می پیماید.اسطرلاب های مسطح خود بیش از بیست گونه خرد دارند:اسطرلاب اسی طبلی/مطبل/سرطانی/مسطن/مبطخ/حلزونی/ثوری/جاموسی/شقایقی/سفرجلی/زورقی و صلیبی.</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>نخستین کسی که اسطرلاب مسطح را ساخت ابیون بطریق بود که در شهر حران زندگی می کرد.اسطرلاب مسطح دارای دو رویه فلزی است که قطر انها نزدیک 10 تا 25سانتی متر است.یکی از این دو رویه که  (صحیفه) نامیده می شود نشانگر زمین است و روی ان خط هایی کشیده شده اند که طول و عرض جغرافیایی افق دیده ور و زاویه جرم های اسمانی را در بالای خط افق نشان می دهند.هر صحیفه را برای عرض جغرافیایی ویژه ای ساخته اند.هم از این رو صحیفه های گوناگونی اماده و فراهم اورده می شد تا در عرض های جغرافیایی گوناگون بکار برده شوند.رویه دیگری که نگاره ویژه ای نیز دارد شبکه یا عنکبوتیه نامیده می شود و بر روی صحیفه قرار می گیرد.شبکه نشان دهنده نگاره ساده ای از اسمان است و روی ان جای ستارگان  نورانی با شاخص هایی منحنی وار نشان داده شده است.از این گذشته روی شبکه دایره البروج یعنی گذر گاه سالانه خورشید در اسمان نسبت به ستارگان و منطقه البروج نیز نشان داده می شود.منطقه البروج نگاره دایره ای از اسمان است که دارای دوازده صورت اسمانی است.هر کدام از انها را یک برج می نامند.این چنین در دید می اید که خورشید در زمان یک سال این دایره را می پیماید.اسطرلاب های مسطح خود بیش از بیست گونه خرد دارند:اسطرلاب اسی طبلی/مطبل/سرطانی/مسطن/مبطخ/حلزونی/ثوری/جاموسی/شقایقی/سفرجلی/زورقی و صلیبی.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>این نام گذاری ها در 9 مورد نخست به نگاره منطقه البروج در رویه عنکبوتیه بستگی دارد.اسطرلاب زورقی  نو اوری ابوسعید سجزی (سده چهارم مهی) است.گفتنی است اسطرلاب مسطح همگانی ترین گونه این ابزار <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>است.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>این نام گذاری ها در 9 مورد نخست به نگاره منطقه البروج در رویه عنکبوتیه بستگی دارد.اسطرلاب زورقی  نو اوری ابوسعید سجزی (سده چهارم مهی) است.گفتنی است اسطرلاب مسطح همگانی ترین گونه این ابزار <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>است.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب خطی ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== اسطرلاب خطی ==</div></td></tr>
<tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l23" >سطر ۲۳:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">سطر ۲۳:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== ساخت و پرداخت اسطرلاب ها ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== ساخت و پرداخت اسطرلاب ها ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>به گمانی درست کهن ترین اسطرلاب بجای مانده از تاریخ 374 مهی دست ساخته دو برادر به نام های احمد و محمد فرزندان ابراهیم در اصفهان است که توانایی بسیار بالای انان را نشان می دهد.این اسطرلاب بی مانند هم اینک در موزه اسمولین اکسفورد نگهداری می شود.بر پایه گذارش تاریخ نگاران دانش در پهنه ابزار شناسی دستگاه های <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>از 165 اسطرلاب کهن و بازمانده خاورزمین که به درستی بررسی شده اند 65 نمونه ساخت ایرانیان 42 نمونه از هنروران اسپانیا و شمال افریقا 27 نمونه دست ساز مسلمانان هند 21 ابزار ساخت تازیان 8 نمونه ساخت هندوان و 2 ابزار دست ساز کلمبیان دیده شده است.در این فهرست ایرانیان بر فراز گزارش جای گرفته اند.اسطرلاب های ایرانی کارامدی ابزاری و زیبایی هنری را با هم دارند.تازه ترین و بزرگترین اسطرلاب شناسنامه دار تاریخی ساخته زنده یاد دکتر ابوالفضل نبئی استاد تاریخ پژوهشگر گاهشماری و تاریخ دانش اخترشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در بخش <del class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </del>موزه استان قدس رضوی نگهداری می شود.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color:black; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>به گمانی درست کهن ترین اسطرلاب بجای مانده از تاریخ 374 مهی دست ساخته دو برادر به نام های احمد و محمد فرزندان ابراهیم در اصفهان است که توانایی بسیار بالای انان را نشان می دهد.این اسطرلاب بی مانند هم اینک در موزه اسمولین اکسفورد نگهداری می شود.بر پایه گذارش تاریخ نگاران دانش در پهنه ابزار شناسی دستگاه های <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>از 165 اسطرلاب کهن و بازمانده خاورزمین که به درستی بررسی شده اند 65 نمونه ساخت ایرانیان 42 نمونه از هنروران اسپانیا و شمال افریقا 27 نمونه دست ساز مسلمانان هند 21 ابزار ساخت تازیان 8 نمونه ساخت هندوان و 2 ابزار دست ساز کلمبیان دیده شده است.در این فهرست ایرانیان بر فراز گزارش جای گرفته اند.اسطرلاب های ایرانی کارامدی ابزاری و زیبایی هنری را با هم دارند.تازه ترین و بزرگترین اسطرلاب شناسنامه دار تاریخی ساخته زنده یاد دکتر ابوالفضل نبئی استاد تاریخ پژوهشگر گاهشماری و تاریخ دانش اخترشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در بخش <ins class="diffchange diffchange-inline">ستارهشناسی </ins>موزه استان قدس رضوی نگهداری می شود.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== منبع ==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== منبع ==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>مجله اسمان شب/سال نخست/شماره هفتم/شهریور 1389</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f9f9f9; color: #333333; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #e6e6e6; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>مجله اسمان شب/سال نخست/شماره هفتم/شهریور 1389</div></td></tr>
</table>هانيه اميري