انبساط عالم: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو
جز (جایگزینی متن - 'ي' به 'ی')
جز
سطر ۹: سطر ۹:
 
از آنجایی که جهان هستی یا کائنات حد و مرزی ندارد، برای ما تجسم خود هستی مشکل است چه برسد به انکه بخواهیم بسط و گسترش ان را مجسم کنیم. برای اینکه بتوانیم کائنات را در ذهن خود بیاوریم ، باید بادکنک سفیدی را در نظر بگیریم که کهکشانها بصورت خالهای قرمز رنگی به روی ان ترسیم شده اند. در حالی که بادکنک را باد میکنید و سطح روی ان گسترده تر میشود، خالها از هم دورتر میشوند. در اینجا توجه به یک نکته لازم است و ان هم این است که در انبساط عالم فاصله کهکشانها از هم بیشتر میشود و خود کهکشانها منبسط نمیشوند.
 
از آنجایی که جهان هستی یا کائنات حد و مرزی ندارد، برای ما تجسم خود هستی مشکل است چه برسد به انکه بخواهیم بسط و گسترش ان را مجسم کنیم. برای اینکه بتوانیم کائنات را در ذهن خود بیاوریم ، باید بادکنک سفیدی را در نظر بگیریم که کهکشانها بصورت خالهای قرمز رنگی به روی ان ترسیم شده اند. در حالی که بادکنک را باد میکنید و سطح روی ان گسترده تر میشود، خالها از هم دورتر میشوند. در اینجا توجه به یک نکته لازم است و ان هم این است که در انبساط عالم فاصله کهکشانها از هم بیشتر میشود و خود کهکشانها منبسط نمیشوند.
  
این حقیقت که جهان در حال گسترش است همواره برای ما آشکار نبوده است. در واقع این یکی از پیش بینهای آلبرت انیشتن در فرضیه نسبیت خود، این است که کائنات ، تغییر ناپذیر نیست و به سوی مرزهای نامحدودی در حال گسترش است. ده سال بعد از اینکه انیشتن نظریه خود را اعلام نمود ، [[ادوین هابل]] ، اخترشناس سرشناس آمریکایی ، با مشاهده ستارگان و از طریق اگر داپلر در کهکشانها، ثابت نمود کهک عالم در حال گسترش است.
+
این حقیقت که جهان در حال گسترش است همواره برای ما آشکار نبوده است. در واقع این یکی از پیش بینهای آلبرت انیشتن در فرضیه نسبیت خود، این است که کائنات ، تغییر ناپذیر نیست و به سوی مرزهای نامحدودی در حال گسترش است. ده سال بعد از اینکه انیشتن نظریه خود را اعلام نمود ، [[ادوین هابل]] ، اخترشناس سرشناس آمریکایی ، با مشاهده ستارگان و از طریق اثر داپلر در کهکشانها، ثابت نمود که عالم در حال گسترش است.
  
  
 
== میزان گسترش عالم ==
 
== میزان گسترش عالم ==
  
هنگامی که از لفظ گسترش عام حرف به میان می اوریم ، از این لفظ چنان بر می اید که کهکشانها در گذشته به یدگیر نزدیکتر بوده اند و به این ترتیب جهان هستی در اغاز حیات خود، به مراتب فشرده تر و داغ تر از موقعیت کنونی اش بوده است. ناگفته پیداست که پذیرش انبساط جهان تا حد زیادی ما را به نظریه انفجار بزرگ برای اغاز عالم رهنمون میکند. میزان گسترش جهان نمایانگر شدت قوه جاذبه ان و به این ترتیب میزان کرده ای است که در ان وجود دارد. هرچه میزان ماده بیشتر باشن، شدت قوه جاذبه ان بیشتر و در نتیجه میزان گسترش آن کمتر خواهد بود و این خود سرنوشت نهایی جهان هستی را به سه صورت جداگانه، تعیین خواهد نمود:
+
هنگامی که از لفظ گسترش عالم حرف به میان می آوریم ،از این لفظ چنان بر می آید که کهکشانها در گذشته به یکدیگر نزدیکتر بوده اند و به این ترتیب جهان هستی در آغاز حیات خود، به مراتب فشرده تر و داغ تر از موقعیت کنونی اش بوده است. ناگفته پیداست که پذیرش انبساط جهان تا حد زیادی ما را به نظریه انفجار بزرگ برای آغاز عالم رهنمون می کند. میزان گسترش جهان نمایانگر شدت قوه جاذبه آن و به این ترتیب میزان کرده ای است که در آن وجود دارد. هرچه میزان ماده بیشتر باشد، شدت قوه جاذبه آن بیشتر و در نتیجه میزان گسترش آن کمتر خواهد بود و این خود سرنوشت نهایی جهان هستی را به سه صورت جداگانه، تعیین خواهد نمود:
  
 
۱- جهان هستی همچانان به گسترش خود ادامه خواهد داد.
 
۱- جهان هستی همچانان به گسترش خود ادامه خواهد داد.
  
۲-جهان از سرعت شتاب خود می کاهد و جهت خود را تغییر میدهد تاجایی که با انقباض تدریجی ، به یک نقطه انرژی مبدل می شود و در نتیجه یک انفجار بزرگ دیگر روی خواهد داد.
+
۲-جهان از سرعت و شتاب انبساط خود می کاهد و جهت خود را تغییر می دهد تاجایی که با انقباض تدریجی، به یک نقطه انرژی مبدل می شود و در نتیجه یک انفجار بزرگ دیگر روی خواهد داد.
  
۳- موقعیت بین دو حالا قبلی رخ میدهد، به این ترتیب که کائنات به نحو نامحدودی همچنان به گسترش خود ادامه میدهدو همواره از سرعت خود می کاهد بدون انکه توقف کند.
+
۳- موقعیت بین دو حالت قبلی رخ می دهد، به این ترتیب که کائنات به نحو نامحدودی همچنان به گسترش خود ادامه داده و همواره از سرعت خود می کاهد بدون انکه توقف کند.
  
در صورتی که چگالی عالم به میزان مورد نیاز برای توقف جهان نرسد جهان تا ابد به انبساط خود ادامه خواهد داد. به این میزان چگالی، چگالی بحرانی گفته میشود. یکی از مشکلات دانشمندان در رصدهای صورت گرفته در اینباره این است ، مشهادات کنونی تا کنون تنها یک صدم از جرم لازم برای رسیدن به چگالی بحرانی را اثبات نمده است؛ البته گفته میشود که جرم ماده تاریک عالم برای رسیدن به چگالی بحرانی کافی است. لازم به ذکر است در صورتی که چگالی جهان برابر با چگالی بحرانی باشد، حالت سوم و در وصرتی که بیش از چگالی بحرانی باشد، حالت دوم رخ خواهد داد
+
در صورتی که چگالی عالم به میزان مورد نیاز برای توقف جهان نرسد جهان تا ابد به انبساط خود ادامه خواهد داد. به این میزان چگالی، چگالی بحرانی گفته میشود. یکی از مشکلات دانشمندان در رصدهای صورت گرفته در اینباره این است، مشاهدات کنونی تا کنون تنها یک درصد از جرم لازم برای رسیدن به چگالی بحرانی را اثبات نموده است؛ البته گفته می شود که جرم ماده تاریک عالم برای رسیدن به چگالی بحرانی کافی است. لازم به ذکر است در صورتی که چگالی جهان برابر با چگالی بحرانی باشد، حالت سوم و در صورتی که بیش از چگالی بحرانی باشد، حالت دوم رخ خواهد داد
 
== جستارهای وابسته ==
 
== جستارهای وابسته ==
 
* [[آغاز عالم]]
 
* [[آغاز عالم]]

نسخهٔ ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۳:۰۵

توضیحات کلی

ما در جهانی زندگی میکنیم که که همواره در حال گسترس است. گسترس کائنات نه تنها از طریق مشاهدات بشر به اثبات رسیده، بلکه در فرضیه نسبیت آلبرت انیشتن، که تقریبا از تمامی آزمایش های علمی، موفق بیرون آمده نیز، به اثبات رسیده است.

نحوه اثبات گسترش کائنات از این طریق انجام می شود که نور رسیده از یک کهکشان دور را، از دستگاهی به نام "طیف سنج عبور میدهند. این دستگاه، همانطور که از نام پیداست نور را به رنگهای مختلف آن، همانند رنگین کمانی که پس از یک باران بهاری در اسمان دیده میشود، تقسیم میکنند و به این ترتیب، ما زا قادر می سازد که رنگهای مختلف این طیف را از قرمز تا ابی مشاهده کنیم.


از آنجایی که جهان هستی یا کائنات حد و مرزی ندارد، برای ما تجسم خود هستی مشکل است چه برسد به انکه بخواهیم بسط و گسترش ان را مجسم کنیم. برای اینکه بتوانیم کائنات را در ذهن خود بیاوریم ، باید بادکنک سفیدی را در نظر بگیریم که کهکشانها بصورت خالهای قرمز رنگی به روی ان ترسیم شده اند. در حالی که بادکنک را باد میکنید و سطح روی ان گسترده تر میشود، خالها از هم دورتر میشوند. در اینجا توجه به یک نکته لازم است و ان هم این است که در انبساط عالم فاصله کهکشانها از هم بیشتر میشود و خود کهکشانها منبسط نمیشوند.

این حقیقت که جهان در حال گسترش است همواره برای ما آشکار نبوده است. در واقع این یکی از پیش بینهای آلبرت انیشتن در فرضیه نسبیت خود، این است که کائنات ، تغییر ناپذیر نیست و به سوی مرزهای نامحدودی در حال گسترش است. ده سال بعد از اینکه انیشتن نظریه خود را اعلام نمود ، ادوین هابل ، اخترشناس سرشناس آمریکایی ، با مشاهده ستارگان و از طریق اثر داپلر در کهکشانها، ثابت نمود که عالم در حال گسترش است.


میزان گسترش عالم

هنگامی که از لفظ گسترش عالم حرف به میان می آوریم ،از این لفظ چنان بر می آید که کهکشانها در گذشته به یکدیگر نزدیکتر بوده اند و به این ترتیب جهان هستی در آغاز حیات خود، به مراتب فشرده تر و داغ تر از موقعیت کنونی اش بوده است. ناگفته پیداست که پذیرش انبساط جهان تا حد زیادی ما را به نظریه انفجار بزرگ برای آغاز عالم رهنمون می کند. میزان گسترش جهان نمایانگر شدت قوه جاذبه آن و به این ترتیب میزان کرده ای است که در آن وجود دارد. هرچه میزان ماده بیشتر باشد، شدت قوه جاذبه آن بیشتر و در نتیجه میزان گسترش آن کمتر خواهد بود و این خود سرنوشت نهایی جهان هستی را به سه صورت جداگانه، تعیین خواهد نمود:

۱- جهان هستی همچانان به گسترش خود ادامه خواهد داد.

۲-جهان از سرعت و شتاب انبساط خود می کاهد و جهت خود را تغییر می دهد تاجایی که با انقباض تدریجی، به یک نقطه انرژی مبدل می شود و در نتیجه یک انفجار بزرگ دیگر روی خواهد داد.

۳- موقعیت بین دو حالت قبلی رخ می دهد، به این ترتیب که کائنات به نحو نامحدودی همچنان به گسترش خود ادامه داده و همواره از سرعت خود می کاهد بدون انکه توقف کند.

در صورتی که چگالی عالم به میزان مورد نیاز برای توقف جهان نرسد جهان تا ابد به انبساط خود ادامه خواهد داد. به این میزان چگالی، چگالی بحرانی گفته میشود. یکی از مشکلات دانشمندان در رصدهای صورت گرفته در اینباره این است، مشاهدات کنونی تا کنون تنها یک درصد از جرم لازم برای رسیدن به چگالی بحرانی را اثبات نموده است؛ البته گفته می شود که جرم ماده تاریک عالم برای رسیدن به چگالی بحرانی کافی است. لازم به ذکر است در صورتی که چگالی جهان برابر با چگالی بحرانی باشد، حالت سوم و در صورتی که بیش از چگالی بحرانی باشد، حالت دوم رخ خواهد داد

جستارهای وابسته

منابع

1.شگفتیهای جهان , ابراهیم ویکتوری

2.جهان در پوست گردو , استیون هاوکینگ

3.پس از نخستین سه دقیقه , ت-پادمانابان