| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| سطر ۱: |
سطر ۱: |
| − | در ابزارهای اپتیکی به نسبت اندازه تصویر جسم به اندازه جسم مورد مشاهده بزرگنمایی گویند.
| + | در ابزارهاي اپتيكي به نسبت اندازه تصوير جسم به اندازه جسم مورد مشاهده بزرگنمايي گويند. |
| | | | |
| − | مثلا همیشه آینه تخت بزرگنمایی برابر یک دارد و آینه های کوژ همواره بزرگنمایی کوچکتر از یک. | + | مثلا هميشه آينه تخت بزرگنمايي برابر يك دارد و آينه هاي كوژ همواره بزرگنمايي كوچكتر از يك. |
| | | | |
| − | در ابزارهای اپتیکی همچون [[%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE|تلسکوپ]] و [[%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86%20%D8%AF%D9%88%DA%86%D8%B4%D9%85%DB%8C|دوربین دوچشمی]] می‌توان بزرگنمایی را از رابطه ی زیر بدست آورد. | + | در ابزارهاي اپتيكي همچون تلسكوپ و دوربين دوچشمي مي توان بزرگنمايي را از رابطه ي زير بدست آورد. |
| | | | |
| − | <br/>
| |
| | | | |
| − | فاصله ی کانونی چشمی (f) بر حسب mm / فاصله ی کانونی تلسکوپ شیئی بر حسب mm = بزرگنمایی | + | فاصله ی کانونی چشمی (f) بر حسب mm / فاصله ی کانونی تلسکوپ شيئي بر حسب mm = بزرگنمايي |
| | | | |
| − | <br/>
| |
| | | | |
| − | هر چقدر این عدد بزرگتر باشد [[%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%20%D8%AF%DB%8C%D8%AF|میدان دید]] شما یعنی ناحیه ای از آسمان که پشت تلسکوپ می بینید، کم تر شده و در نتیجه بزرگنمایی شما بیشتر می شود. با بزرگتر شدن بزرگنمایی کیفیت تصویر دریافتی کاهش خواهد یافت. در بزرگنمایی اصطلاح دیگری به نام حد بزرگنمایی وجود دارد، که در آن به ازای هر اینچ قطر دهانه تلسکوپ، می‌توانیم 50 برابر بزرگنمایی بگیریم. البته این در شرایط ایده آل است. در بزرگنمایی بالا علاوه بر کاهش کیفیت، تصویر کم نور تر خواهد شد. به کمک بزرگنمایی هر کدام از [[%DA%86%D8%B4%D9%85%DB%8C|چشمی]] های خود، المان های بسیار دیگری از جمله میدان دید چشمی یا مردمک خروجی تلسکوپ خود را می‌توانید به دست آورید.
| |
| | | | |
| − | علاوه بر بزرگنمایی، در ابزارهای نجومی بزرگنمایی زاویه ای نیز تعریف می گردد که برابر اندازه زاویه رؤیت شده یک جسم از پشت ابزار به اندازه زاویه مشاهده شده با [[%DA%86%D8%B4%D9%85%20%D8%BA%DB%8C%D8%B1%20%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD|چشم غیر مسلح]] است.
| + | هر چقدر این عدد بزرگتر باشد میدان دید شما یعنی ناحیه ای از آسمان که پشت تلسکوپ می بینید، کم تر شده و در نتیجه بزرگنمایی شما بیشتر می شود. |
| | + | با بزرگتر شدن بزرگنمایی کیفیت تصویر دریافتی کاهش خواهد یافت. |
| | + | در بزرگنمایی اصطلاح دیگری به نام حد بزرگنمایی وجود دارد، که در آن به ازای هر اينچ قطر دهانه تلسکوپ، مي توانيم 50 برابر بزرگنمایی بگيريم. البته اين در شرايط ايده آل است. |
| | + | در بزرگنمایی بالا علاوه بر کاهش کیفیت، تصویر کم نور تر خواهد شد. به کمک بزرگنمایی هر کدام از چشمی های خود، المان های بسیار دیگری از جمله میدان دید چشمی یا مردمک خروجی تلسکوپ خود را می توانید به دست آورید. |
| | | | |
| − | == بزرگنمایی آینه کروی ==
| + | علاوه بر بزرگنمايي، در ابزارهاي نجومي بزرگنمايي زاويه اي نيز تعريف مي گردد كه برابر اندازه زاويه رؤيت شده يك جسم از پشت ابزار به اندازه زاويه مشاهده شده با چشم غير مسلح است. |
| − | | |
| − | چون بزرگی تصویر در یک آینه کروی ، بسته به محل جسم یا شئی که در برابر آینه قرار دارد، متغیر است. در مسائل مربوط به آینه‌های کروی به جای صحبت از بزرگی تصویر معمولا از بزرگنمایی آینه صحبت می‌شود. بزرگنمایی یک اینه کروی بنا به تعریف به صورت زیر است.
| |
| − | | |
| − | ارتفاع شی/ارتفاع تصویر=بزرگنمایی آینه کروی
| |
| − | | |
| − | بنابراین اگر به صورت نموداری تصویری را که در یک آینه ایجاد می‌شود، نشان دهیم، در این صورت با استفاده از قواعد هندسی (تشابه دو مثلث ایجاد شده در دو طرف آینه) ، اگر فاصله تصور از آینه را با q و فاصله جسم از آینه را با P نشان دهیم، رابطه بزرگنمایی بر حسب این کمیتها بصورت q/p =بزرگنمایی بیان می‌شود. نکته قابل توجه این است که این رابطه هم برای آینه‌های کروی محدب و هم برای آینه‌های کروی مقعر معتبر است. لذا در هنگام استفاده از این رابطه باید علامت جبری در مورد q و p را با توجه به نوع تصویر یا جسم بسته به نوع آینه رعایت کنیم. به بیان دیگر باید به خاطر داشته باشیم که فاصله هر شی با هر تصویر حقیقی از آینه با علامت مثبت و بر عکس فاصله هر شی یا تصویر مجازی از آینه با علامت منفی منظور می‌شود. بزرگنمایی آینه تخت در مورد آینه تخت چون فاصله تصویر از آینه با فاصله جسم از آن همواره برابر است، بنابراین بزرگنمایی برابر یک خواهد بود. به عبارت دیگر هر شی یا جسم درست به همان اندازه خودش در آینه تخت نمایش داده می‌شود.
| |
| − | | |
| − | == بزرگنمایی در عدسیها ==
| |
| − | | |
| − | == بزرگنمایی خطی ==
| |
| − | | |
| − | بزرگنمایی خطی در عدسیها ، مانند آینه‌های کروی ، عبارت است از نسبت ارتفاع تصویر به ارتفاع شی. به عبارت دیگر در مورد عدسیها نیز اگر فاصله تصویر از عدسی را با q و فاصله شی از عدسی را با p نشان دهیم، در این صورت رابطه بزرگنمایی به صورت q/p=بزرگنمایی خواهد بود. در این مورد نیز علامت کمیت های q و p باید متناسب با نوع عدسی و نوع تصویر و شی تعیین شود. در این مورد باید توجه داشته باشیم که تمام فاصله‌ها از مرکز اپتیکی عدسی سنجیده می‌شوند. بنابراین فاصله هر شی یا تصویر حقیقی از عدسی با علامت مثبت و فاصله هر شی یا تصور مجازی از عدسی با علامت منفی منظور می‌شود. همچنین فاصله کانونی عدسی همگرا مثبت و فاصله کانونی عدسی واگرا منفی است.
| |
| − | | |
| − | = بزرگنمایی زاویه‌ای =
| |
| − | | |
| − | همراه بزرگنمایی خطی ، یک بزرگنمایی زاویه‌ای نیز در مورد عدسیها (یا آینه کروی) در نظر می‌گیریم. اگر چنانچه نحوه تشکیل تصویر در عدسی (یا آینه کروی) را به صورت هندسی نمایش دهیم، بزرگنمایی زاویه‌ای بصورت δ=tanα/tanα نوشته می‌شود. زاویه های α وα از تقاطع پرتوهای خارج شده از عدسی و پرتو تابیده بر آن با محور اصلی تشکیل می‌شود. اگر بزرگنمای خطی و زاویه‌ای را از نظر نموداری با هم مقایسه کنیم، ملاحظه می‌شود که بزرگنمایی زاویه‌ای عکس بزرگنمایی خطی است. بنابراین هر چه بزرگنمایی خطی بزرگتر باشد، یعنی اندازه تصویر بزرگتر باشد، بزرگنمایی زاویه ای کوچکتر است. یعنی باریکه پرتوهای نوری که تصویر را تشکیل می‌دهند، کوچکترند. این وضعیت در تعیین روشنایی تصویر نقش مهمی ایفا می‌کند. لازم به ذکر است که بزرگنمایی زاویه‌ای نه تنها در مورد عدسیها بلکه در مورد آینه‌های کروی نیز به همان صورت با δ تعریف می‌شود.
| |
| − | | |
| − | == منبع ==
| |
| − | | |
| − | دانش نامه رشد
| |
| − | | |
| − | [[Category:نجوم رصدی|نجوم_رصدی]]
| |
