هشدار: شما وارد نشدهاید. نشانی آیپی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایشهایتان به نام کاربریتان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.
این ویرایش را میتوان خنثی کرد.
لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی |
متن شما |
سطر ۱: |
سطر ۱: |
| [[رده:فیزیک]] | | [[رده:فیزیک]] |
| + | جِرم مفهومی بنیادی در فیزیک است که به طور شهودی «مقدار مادهٔ موجود در جسم» را مینمایاند. در حوزههای گوناگون فیزیک مانند ،مکانیک کلاسیک [[نسبیت خاص]] و [[نسبیت عام]] تعریفهای متفاوتی از جرم بیان میشود. واژهٔ جِرم از ریشهٔ پارسی است. |
| | | |
− | [[شتاب]] یک جسم علاوه بر [[نیرو]] های وارد و نیروهای اصطکاک، به لختی آن نیز بستگی دارد.مقدار لختی جسم به مقدار [[ماده]] موجود در آن بستگی دارد.با بیشتر شدن ماده، لختی نیز بیشتر می شود.هنگام بحث درباره مقدار [[ماده]] جسم، از واژه جرم استفاده می کنیم.با بیشتر شدن جرم جسم، لختی آن بزرگ تر می شود. جرم معیاری از لختی جسم مادی است.
| + | درکاربردهای روزمره جرم را همان وزن میشناسند، ولی در فیزیک و مهندسی وزن به نیروی گرانشی وارد بر اجسام گفته میشود. البته در کاربردهای روزمره جرم و وزن با هم متناسباند و این همانندانگاری مشکلی پیش نمیآورد، ولی در موارد ویژهای مهم میشود: |
− | جرم نظیر تصور شهودی ما از وزن است. هنگام خودمانی صحبت کردن می گوییم چیزی ماده فراوان دارد که وزنش زیاد باشد.اما جرم و وزن متفاوت اند. میتوان هر یک از آنها را به صورت زیر تعریف کرد:
| |
| | | |
− | '''جرم:''' مقدار ماده موجود در جسم است. همین طور معیاری است از لختی یا کندی جسم در واکنش به هر کوششی که بخواهد آن را به حرکت درآورد،متوقف کند، یا به هر ترتیب حالت حرکت آن را تغییر دهد.
| + | در سنجشهای دقیق، به خاطر تغییر در شدت نیروی گرانشی زمین در جاهای گوناگون |
− | | + | در جاهایی دور از سطح زمین، مثلاً در فضا یا در سطح سیارههای دیگر |
− | '''وزن:''' نیرویی است که بر اثر گرانی به جسم وارد می شود.
| + | مثلاً نیروی گرانش در سطح [[ماه]] حدود یکششم نیروی گرانش در سطح زمین است. از این رو وزن هر جسم در سطح ماه یکششم وزن آن در سطح زمین است. |
− | | |
− | در نبود [[شتاب]]، جرم و وزن با هم ارتباط مستقیم دارند.اگر جرم جسمی دو برابر شود، وزن آن نیز دو برابر می شود.اگر جرم نصف شود، وزن نیز نصف می شود.بدین سبب جرم و وزن اغلب به جای هم به کار گرفته می شوند. به همین ترتیب گاهی جرم و وزن را با یکدیگر اشتباه می گیرند زیرا معمولا به جای مقدار ماده موجود در اجسام(جرم)، جاذبه [[گرانش]]ی آنها به [[زمین]](وزن)را اندازه می گیرند.اما جرم بنیادی تر از وزن است؛ جرم [[کمیت]]ی بنیادی است که بیشتر مردم اغلب به آن توجه نمی کنند. | |
− | | |
− | یکای جرم در [[دستگاه SI|سیستم SI]]، کیلوگرم است. سایر واحدهای این کمیت عبارتاند از:
| |
− | | |
− | *گِرَم
| |
− | *تُن
| |
− | *اونس
| |
− | *پوند
| |
− | *پنی
| |
− | *سوت
| |
− | *قیراط
| |
− | | |
− | | |
− | == تاریخچه ای از جرم ==
| |
− | استاندارد SI یک استوانه پلاتین-ایریدیوم است که در سازمان بین المللی اوزان و مقیاسها در نزدیکی پاریس نگهداری می شود و بنا به توافق بین المللی به آن جرم 1 کیلوگرم اطلاق شده است.
| |
− | | |
− | '''دومین استاندارد جرم'''
| |
− | | |
− | جرم [[اتم]] ها را به جای مقایسه با کیلوگرم استاندارد میتوان به طور خیلی دقیق تر با یکدیگر مقایسه کرد.به همین دلیل استاندارد دیگری برای جرم وجود دارد.مبنای این استاندارد بنا به توافق جهانی، اتم کربن 12 است که یکای اتمی جرم(u)به آن نسبت داده شده است.رابطه بین این دو یکا عبارت است از :
| |
− | | |
− | [[پرونده:Mass.gif|وسط]]
| |
− | | |
− | == جستاره ای دیگر ==
| |
− | * [[ثابت گرانش]]
| |
− | * [[گرانش]]
| |
− | | |
− | | |
− | == منابع ==
| |
− | *کتاب فیزیک مفهومی جلد اول/نویسنده:پل جی.هیوئیت/ترجمه منیژه رهبر
| |
− | | |
− | *فیزیک هالیدی/جلد اول مکانیک و گرما
| |