دما
مخفف: T
سرواژه عبارت: Temperature
کمیتی است بیانگر مقدار گرمای یک جسم. دما معیاری است برای تعیین میزان گرمی یا سردی یک جسم.
دما یکی از هفت کمیت اصلی SI است. فیزیکدانان دما را در مقیاس کلوین اندازه گیری می کنند که بر حسب یکایی به نام کلوین مشخص شده است. هرچند ظاهرا حد بالایی برای دمای یک جسم وجود ندارد، ولی قطعا حد پایینی برای آن وجود دارد؛ این دمای پایین حدی به عنوان صفر در مقیاس کلوین دما در نظر گرفته می شود. دمای اتاق 290 کلوین بالای این صفر مطلق است که به صورت 290K نوشته می شود.
وقتی که جهان 13/7 میلیارد سال پیش به وجود آمد، دمای آن تقریبا 10^39 K بود. وقتی که جهان گسترش یافت سرد شد و اکنون به دمای میانگینی در حدود 2/7K رسیده است. ما روی زمین اندکی گرمتر از آن هستیم چون در نزدیکی ستاره ای زندگی می کنیم. بدون خورشید ما نیز در دمای 3K خواهیم بود (یا شاید وجود نداشتیم).
یکای این کمیت در سیستم متریک درجه کلوین می‌باشد. سایر واحدهای این کمیت عبارت‌اند از:
- درجه سلسیوس (درجه سانتیگراد)
- درجه فارنهایت
درجه رانکین نیز واحدی برای اندازه گیری دما است. ۲ واحد سانتی گراد و فارنهایت دمای نسبی، و ۲ واحد کلوین و رانکین دمای مطلق هستند. در واقع کلوین همان صفر مطلق در سیستم متریک است.
برخی از دماهای مهم
| موضوع | دما بر حسب درجه سلسیوس | ۱ | نقطهٔ جوش هیدروژن مایع | ۲۳۵- | |
|---|---|---|---|---|---|
| ۲ | نقطهٔ جوش اکسیژن مایع | 32- | |||
| ۳ | نقطهٔ انجماد الکل | ۱۱۶- | |||
| ۴ | نقطهٔ انجماد جیوه | ۳۹- | |||
| ۵ | نقطهٔ ذوب یخ | ۰ | |||
| ۶ | دمای بدن انسان سالم | ۳۷ | |||
| ۷ | نقطهٔ جوش الکل | ۷۹ | |||
| ۸ | نقطهٔ جوش آب | ۱۰۰ | |||
| ۹ | نقطهٔ جوش جیوه | ۳۵۷ | |||
| ۱۰ | نقطهٔ ذوب طلا | ۱۰۶۷ | |||
| ۱۱ | دمای هستهٔ زمین | ۳۷۰۰ | |||
| ۱۲ | دمای سطح خورشید | ۵۷۰۰ |
جستاره ای دیگر
منابع
- ویکی پدیا فارسی[۱]
- کتاب مبانی فیزیک هالیدی/ جلد یک(مکانیک و گرما)/ انتشارات صفار
