هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد.
لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| سطر ۱: |
سطر ۱: |
| − | {{تکمیلی}}{{نیازمند نمودار}}
| + | بیش از نیمی از ستارگان آسمان منظومه های دو تایی تا چندتایی هستند که اغلب اززمان تولد باهم بوده اند و از یک سحابی متولد شده اند . این ستارگان براساس ویژگی هایشان به چند دسته تقسیم میشوند : 2گانه ، 2تایی گرفتی ، 2تایی طیفی ، 2تایی اختر سنجی |
| − | <p style="text-align: justify;">برخی از ستارگان به صورت منظومه های دو تایی هستند که ،همانند [[ماه]] و [[زمین]]، به دورمرکز [[گرانش]] مشترکشان گردش میکنند.این وضعیت ، اندازه گیری شعاع آن ها را به صورتی دیگر میسر میسازد . هزاران عدد از این منظومه های دوتایی شناخته شده است وخوش بختانه جهت گیری بعضی از آن ها به صورتی است که صفحه ی مداریشان موازی با خط دید ماست.در نتیجه می‌توانیم گرفت های مکرر هر ستاره توسط ستاره ی دیگر منظومه را ببینیم. اگر فاصله ی منظومه ی دوتایی معلوم باشد و اگر گرفت کلی روی دهد ( به طوری که یک [[ستاره]] برای مدتی [[ستاره]] ی دیگر را بپوشاند)می‌توان از روی مدت گرفت قطر ستاره ی در حال گرفت را اندازه گیری کرد. داده هایی که بر این مبنا برای شعاع ستارگان به دست آمده است با اطلاعات حاصل از روش های تداخل سنجی و [[اختفا]] توافق کامل دارند.</p><p style="text-align: justify;">[[File:Tumblr ll99h9gMek1qgb97co1 500.jpg]]</p><p style="text-align: justify;"></p><p style="text-align: justify;">سمتگیری برخی منظومه های مزدوج چنان است که یکی از [[ستاره]] ها از جلوی ستاره دیگر می گذرد و ما می بینیم که این منظومه در صفحه مدارش همپوشانی پیدا می کند . این منظومه ها را منظومه های گرفتی می گویند . زیرا هر ستاره به تناوب از جلو ستاره ی دیگر می گذرد . هرگاه در ستاره ای گرفت ایجاد شود ، انتظار داریم نوعی تغییر در کل [[نور]]ی که از آن منظومه به ما می رسد به وجود آید . اگر منحنی تغییرات [[نور]] دریافتی از این گرفتها را ترسیم کنیم ، می‌توانیم از این منحنی [[نور]] به واقعیتهایی برسیم . نخست ، مظومه ی مزدوجی مرکب از یک ستاره ی بزرگ و یک ستاره ی کوچک . </p><p style="text-align: justify;">تاکید بر این نکته حائز اهمیت است که اخترشناسان معمولا نمی‌توانند ببینند در یک منظومه ی مزدوج گرفتی واقعا چه اتفاقی می افتد ، بلکه آنان فقط می‌توانند تغییرات برونداد نوری آن را ثبت و به صورت یه منحنی نوری ارائه کنند . از روی چنین منحنی [[نور]]ی است که ما می‌توانیم همه ی مشخصه های یاد شده را استنتاج کنیم .</p><p style="text-align: justify;">منحنی [[نور]] نشانه ای از ابعاد ستارگان نسبت به ابعاد مداری آنها به دست می دهد . گرفت ستاره ی کوچکتر بسیار سریع است و سبب می شود که جوانب منحنی شیب زیاد داشته باشد . اما گرفت ستاره ی بزرگ تر زمان بیشتری لازم دارد و از این رو یک منحنی با شیب کمتر تولید می کند . این امر باز هم راه دیگری را نشان می دهد که اخترشناسان برای تعیین اندازه ستارگان در اختیار دارند . </p>
| |
| | | | |
| | + | مدار گردش ستارگان دوتایی گرفتی به گونه ای اززمین دیده میشوند که حین گردش بدور یکدیگر (که بدور مرکز ثقلشان میچرخند) یکی (ستاره ی بزرگتر که به آن ستاره ی اصلی می گوییم)در پشت دیگری (ستاره ی کوچکتر =همدم) بطور دوره ای پنهان میشود . دراین زمان که گرفت رخ میدهد روشنایی ستاره ی اصلی دچار افت میشود . وقتی همدم عبور کرد دوباره روشنایی اصلی خود را دارد. |
| | | | |
| − | [[پرونده:Eclipsing binary star animation 2.gif|frame|left|یک دوتایی گرفتی، همراه با نمودار تغییرات قدر ظاهری.]]
| + | مثال بارز دراین نمونه 2تایی ،"ستاره ی الغول"، ستاره ی بتا - برساووش است . تغییرات افت و خیز این ستاره با چشم غیر مسلح هم محسوس است . و درفاصله 82 سال نوری تا زمین قرار گرفته اند . یک دوره ی تناوب این منظومه 69 ساعت به طول می انجامد که قدر ستاره ی پرنور تراز 1.3 به 5.3 تغییر میکند. ===> البته طبق رصدهای انجام گرفته در تغییرات سرعت در خطوط طیفی این ستاره در قرن 19و 20 توسط منجمان وجود ستاره ی سوم تایید شده است. |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | == منابع ==
| |
| − | <p style="text-align: justify;">1. کتاب ساختار ستارگان و کهکشان ها</p><p style="text-align: justify;">2. کتاب نجوم دینامیکی / رابرت تی . دیکسون (نویسنده) / احمد خواجه نصیر طوسی (مترجم) / مرکز نشر دانشگاهی</p><p style="text-align: justify;"></p><p style="text-align: justify;"></p>
| |
| − | [[Category:اخترفیزیک]]
| |
