ستارگان دورقطبی
ستارگانی که روی استوای سماوی قرار دارند، 12 ساعت بالای افق و 12 ساعت زیر خط افق هستند و از شرق طلوع و در غرب غروب می کنند.
ستارگانی که بالای استوای سماوی قرار دارند، در نقطه ای بین شمال و شرق طلوع و در نقطه ای بین شمال و غرب غروب می کنند.این ستارگان بیش از 12 ساعت بالای افق هستند.
محتویات
انواع ستارگان از لحاط حرکت
بنابر این 3 دسته ستاره داریم، که البته این ها به عرض جغرافیایی منطقه ارتباط دارند :
1 . ستارگان دور قطبی که همواره بالای افق هستند و غروب نمی کنند.
2 . ستارگانی که طلوع و غروب دارند.
3 . ستارگان ابدی الخفا(ستارگان دور قطبی جنوب) .
ستارگان دور قطبی شمالی
ستارگان دور قطبی، ستاره‌هایی هستند كه هرگز زیر خط افق قرار نمی‌گیرند. به نظر می‌رسد كه این ستارگان به دور قطب می‌چرخند. از بریتانیایی كبیر و امریكای شمالی صورت فلکی دب اکبر دور قطبی است. خرس بزرگ هرگز از دید خارج نمی شود. از نیوزیلند صورت فلکی صلیب جنوبی جزء ستارگان دور قطبی است.
در استوا، ستارگان دور قطبی وجود ندارد، زیرا همه آنها طلوع و غروب می‌كنند.
قطب جنوب سماوی
نام ستاره قطبی از این واقعیت اخذ شده است که چون محور زمین را ادامه دهیم، آسمان را در نقطه‌ای بسیار نزدیک به این ستاره قطع می‌کند! این ادامه محور زمین را محور عالم می‌نامند. محور عالم به فرض از بالا و پایین الی غیر النهایه ادامه دارد. بالا در اینجا به معنی فراتر از قطب شمال زمین و پایین به معنی آن سوی قطب جنوب زمین است. محور زمین صرفاً جزء کوچکی از محور عالم است. نقاطی را که در آن محور عالم آسمان را می‌شکافد به ترتیب قطب شمال سماوی و قطب جنوب سماوی نامند.
صورت های فلکی دور قطبی
علاوه بر صورت فلکی دب اکبر چهار صورت فلکی معروف دیگر نیز در شمال جغرافیایی 40 N همیشه مشهود هستند. این صورت ها عبارتند از :
البته این نکته را نباید فراموش کرد که صورت های فلکی دور قطبی در هر عرض جغرافیایی یک لیست متفاوت است و صورت های فلکی نام برده شده صورت های فلکی دور قطبی شمالی برای کشور ایران و کشور های هم عرض میباشد .
منابع
1. دانشنامه
2. ویکی پدیا انگلیسی
3. کتاب نجوم به زبان ساده / مایر دگانی (نویسنده) / احمد رضا خواجه پور (مترجم) / انتشارات گیتاشناسی
