صورت فلکی جدی: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو
سطر ۱: سطر ۱:
{| border="1" align="left" cellspacing="1" cellpadding="6" style="width: 260px; "
+
{| border="1" align="left" cellspacing="1" cellpadding="6" style="width: 260px;"
 
|+ صورت فلکی جدی
 
|+ صورت فلکی جدی
 
|-
 
|-
| colspan="2" style="text-align: center; " | [[File:Capricornus IAU.svg|center|260x240px]]<br/>
+
| colspan="2" style="text-align: center;" | [[File:Capricornus IAU.svg|center|260x240px|alt=Capricornus IAU.svg]]<br/>
 
|-
 
|-
| style="text-align: center; " | نام لاتین
+
| style="text-align: center;" | نام لاتین
| style="text-align: center; " | Capricornus
+
| style="text-align: center;" | Capricornus
 
|-
 
|-
| style="text-align: center; " | [http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A8%D8%B9%D8%AF بعد]
+
| style="text-align: center;" | [http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%A8%D8%B9%D8%AF بعد]
| style="text-align: center; " | 21 h
+
| style="text-align: center;" | 21 h
 
|-
 
|-
| style="text-align: center; " | [http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D9%84 میل]
+
| style="text-align: center;" | [http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D9%84 میل]
| style="text-align: center; " | <font class="Apple-style-span" color="#000000" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 11px; line-height: 16px; -webkit-border-horizontal-spacing: 3px; -webkit-border-vertical-spacing: 3px;">−20°</span></font>
+
| style="text-align: center;" | <font class="Apple-style-span" color="#000000" size="3"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 11px; line-height: 16px; -webkit-border-horizontal-spacing: 3px; -webkit-border-vertical-spacing: 3px;">−20°</span></font>
 
|-
 
|-
| style="text-align: center; " | مساحت
+
| style="text-align: center;" | مساحت
| style="text-align: center; " | 414 درجه مربع
+
| style="text-align: center;" | 414 درجه مربع
 
|-
 
|-
| style="text-align: center; " | ستارگان اصلی
+
| style="text-align: center;" | ستارگان اصلی
| style="text-align: center; " | 9, 13,23
+
| style="text-align: center;" | 9, 13,23
 
|-
 
|-
| style="text-align: center; " | ستارگان [http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87 سیاره] دار
+
| style="text-align: center;" | ستارگان [http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87 سیاره] دار
| style="text-align: center; " | 4
+
| style="text-align: center;" | 4
 
|-
 
|-
| style="text-align: center; " | نزدیک ترین [http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87 سیاره]
+
| style="text-align: center;" | نزدیک ترین [http://wiki.avastarco.com/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87 سیاره]
| style="text-align: center; " | <font class="Apple-style-span" color="#000000"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 18px; -webkit-border-horizontal-spacing: 5px; -webkit-border-vertical-spacing: 5px;">HD ۱۹۲۳۱۰</span></font>
+
| style="text-align: center;" | <font class="Apple-style-span" color="#000000"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 18px; -webkit-border-horizontal-spacing: 5px; -webkit-border-vertical-spacing: 5px;">HD ۱۹۲۳۱۰</span></font>
 
|-
 
|-
| colspan="2" style="text-align: center; " |  
+
| colspan="2" style="text-align: center;" |  
 
<span style="font-size:xx-small;">بهترین زمان مشاهده در ماه سپتامبر</span><br/>
 
<span style="font-size:xx-small;">بهترین زمان مشاهده در ماه سپتامبر</span><br/>
  
سطر ۳۱: سطر ۳۱:
  
 
|-
 
|-
| colspan="2" style="text-align: center; " | [[File:CapricornusCC.jpg|center|260x240px]]<br/>
+
| colspan="2" style="text-align: center;" | [[File:CapricornusCC.jpg|center|260x240px|alt=CapricornusCC.jpg]]<br/>
 
|}
 
|}
  
سطر ۸۵: سطر ۸۵:
  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
<p style="text-align: center; ">[[File:Messier 30 Hubble WikiSky.jpg|center|300x280px]]<br/></p>
<br/>
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  

نسخهٔ ‏۶ مهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۹:۱۵

صورت فلکی جدی

نام لاتین Capricornus
بعد 21 h
میل −20°
مساحت 414 درجه مربع
ستارگان اصلی 9, 13,23
ستارگان سیاره دار 4
نزدیک ترین سیاره HD ۱۹۲۳۱۰

بهترین زمان مشاهده در ماه سپتامبر

مشهود بین عرض های جغرافیایی °+60 تا -°90


یکی از صورتهای فلکی بسیارقدیمی در نیمکره جنوبی آسمان که به شکل بز یا ترکیبی از بز وماهی تصور می شود.

صورت فلکی جدی (cap) در منطقه البروج، شاید اولین صورت فلکی است که از دوران ماقبل تاریخ شناخته شده است. تصویر بز یا ترکیب بز-ماهی در لوح‌های به جا مانده از 3000 سال قبل بابلی‌ها کشف گردیده است. آثار باستانی به همراه این صورت فلکی با آمالته آ نشان می‌دهد که بز به زئوس نوزاد و همچنین پان (خدای شبانان) شیر میداده است. در حدود 2000 سال قبل، خورشید در حد اعلای خود در آسمان نیمکره‌ جنوبی یعنی انقلاب زمستانی در نیم کره‌ شمالی (23.4 درجه‌ی عرض جنوبی) می‌رسید و این زمانی است که خورشید از مقابل این صورت فلکی عبور می‌کرد. به همین لحاظ این عرض جغرافیایی را به نام مدار رأس‌الجدی خوانده‌اند که خورشید در این محل در نیم کره‌ی جنوبی می‌تواند عمود تابیده و بالای سر قرار گیرد. به هر حال امروز دیگر چنین نیست و خورشید در انقلاب زمستانی بجای جدی در صورت فلکی عقرب قرار می گیرد، زیرا مکان آن بر اثر چرخش محور زمین

افسانه

صورت فلکی جدی مثل بسیاری از صورت های فلکی داستانی زیبا دارد، شاید زیبایی این اسطوره بیش تر به علت تلاقی آن با داستان تولد و نجات زئوس باشد.

داستان از این جا شروع می شود که کرونوس، پدر زئوس، به علت پیشگویی سروش غیبی هر یک از فرزندان خود را به محض زاده شدن می بلعید، زیرا می ترسید که آنه ها جای او را بگیرند یا برادران بزرگ تر خود، تیتان ها، هم پیمان شوند و هیچ مخلوقی را آزاد نگذارند.

رئا، مادر زئوس، با اندوه فراوان از والدینش، اورانوس و گایا، درخواست یاری کرد. پس به توصیه آنان به کرت رهسپار شد و در غاری ژرف در جنگل های انبوه کوه اژوم فرزندش را به دنیا آورد.

مادر بزرگ زئوس، گایا، نگهداری از او را به عهده گرفت و برای پرستاری بهتر، وی را به دست پریان و دختران شهریار کرت سپرد.

داستان جدی یا همان « آمالته آ » از این جا آغاز می شود که یکی از دایه های زئوس بز را به او هدیه داد تا ایزد نوباوه را شیر دهد. آمالته آ حیوانی شگفت آور بود و منظرش حتی حیوانات را می ترساند.

یک بار در زمان کودکی زئوس هنگامی که با آمالته آ مشغول بازی بود، ایزد خردسال شاخش را تصادفی می شکند، زئوس نیز برای بیان ندامت خود از این کار به شاخ شکسته آمالته آ قدرتی جادویی می بخشد تا او بتواند آرزوهای مردم را هر آنچه از ثروت و نعمت باشد برآورده کند.

زئوس بعد ها برای پاسداری از خدمات و محبت های بز، او را در میان منطقه البروج قرار داد و از چرم آمالته آ سپری محکم ساخت که هیچ تیری نمی توانست آن را بشکافد.

شاخ شکسته آمالته آ به کرونوکوپیا تبدیل شد که افسانه آن به قرن پنجم پیش از میلاد باز می گردد. کرونوکوپیا؛ یعنی شاخ وفور نعمت یا شاخی که از آن به جای ظرفی جهت نگهداری نعمت و فروانی استفاده می شده است. اما نمایش و تجسم اصلی شاخ بز این است که با گل ها و میوه ها پرشده باشد. این شاخ نیز سمبل باروری در زنان بوده است.

اما مدرن، کورونوکوپیا معمولا خالی است و شبیه سبد ترکه مانندی است که معمولا با میوه و سبزیجات متنوع پر می شود. در امریکای شمالی، این شاخ مرتبط است به فصل درو کردن محصول و شکرگذاری.

در دیگر اسناد آمده است که این صورت فلکی مانند بز دریایی (بزماهی) به نمایش درآمده است؛ یعنی بزی با دمی شبیه ماهی. یکی از داستان هایی که با بزماهی سرو کار دارد این است که وقتی پان، ایزد چوپانان که همان بز بود، او می خواست مانند شماری از دیگر خدایان، خود را به شکل ماهی در آورد، اما چون دیر به داخل آب پرید قسمتی از بدنش که بیرون از آب بود شکل ماهی شد. در سومر، این صورت فلکی به ائا یا اآ، یکی از خدایان سومریان و خدای اقیانوس ها و آب های زیرزمینی، وابستهاست. درحماسه گیلگمش، ائا به گیلگمش دانایی بسیار می بخشد و اوست که تمدن را به خارج از دریاها می آورد و به نوع بشر هدیه می دهد.


ستاره ها

این صورت فلکی ستاره‌ی قابل توجهی نداشته و درخشان‌ترین آنها از قدر سوم است.








اجرام عمق آسمان

M30 یک خوشه ستاره ای متراکم از قدر هفتم است، که در حدود 4 درجه‌ای جنوب شرقی زتای جدی قرار دارد.







منبع

  • کتاب صورت‌های فلکی

صور فلکی امروزی

آبمار • آتشدان • ارابه‌ران • اژدها • اسب بالدار • اسب کوچک • اسکنه • آفتاب‌پرست • بادبان • بزغاله • برساووش • بره • پیاله • پیکان • تاج جنوبی • اکلیل شمالی • تازی‌ها • ترازو • تک‌شاخ • تلسکوپ • تلمبه • تور • توکان • جوی • چلپاسه • چلیپا • خرچنگ • خرس بزرگ • خرس کوچک • خرگوش • درنا • دلفین • دلو • دوپرگار • دوپیکر • دوشیزه • ذات الکرسی • روباه • زانو زده • زرافه • آندرومدا • ساعت • سپر • سکستان • سگ بزرگ • سگ کوچک • سنگتراش • سه‌پایه • سه‌سو • سیاهگوش • سیمرغ • شاه‌تخته • جبار • شلیاق • اسد • شیر کوچک • طاووس • عقاب • قطب‌نما • قنطورس • قیفاووس • کبوتر • کژدم • کشتیدم • کلاغ • کمان • کوره • کوهمیز • گاو • گاوران • گرگ • گونیا • گیسو • مار • مار باریک • مارافسای • ماکیان • حوت • ماهی پرنده • ماهی جنوبی • ماهی زرین • مثلث جنوبی • مرغ بهشتی • مگس جنوبی • میکروسکوپ • نهنگ • هشتک • هندی