صورت فلکی شلیاق
محتویات
شلیاق
شَلیاق نام یکی از صورت‌های فلکی است. معادل فارسی آن دیگ‌پایه یا چنگ رومی و در لاتین Lyra است. ابوریحان بیرونی در کتاب التفهیم برای این صورت فلکی از نام فارسی آن که کَشَف (به معنی لاک‌پشت) بوده استفاده کرده‌است.
این پیکر آسمانی از گروه ستارگان کوچکی تشکیل شده‌است که به آسانی قابل مشاهده هستند. ستاره کرکس نشسته که در این پیکر قرار دارد پنجمین ستارهٔ درخشان آسمان است که ۲۶ سال نوری با ما فاصله دارد.
افسانه
ایرانیان از قدیم این پیکر آسمانی را دیگ‌پایه، یک‌پایه، کَشَف و عوام سه‌پایه می‌نامیدند. این پیکر آسمانی را همچنین به گونه کرکسی با بال‌های جمع‌شده تصور می‌کرده‌اند.
در افسانه‌های یونانی، از بین گوهرهای درخشان آسمان، چنگ رومی نماینده سازی است که اورفه آن را نواخت تا نیروهای هادس را ترغیب نماید که همسر دوست داشتنی او، ایوریدیس آزاد نماید.
ستاره‌ها
ستاره آلفا یا کرکس نشسته. طیفش A0 V با قدر ۰٫۰۳ و فاصله ۲۶ سال نوری است ستاره بتا تا زمین ۳۰۰ سال نوری فاصله دارد و به عنوان ستاره‌ای از آغازین از گروه متغیرهای گرفتی به‌شمار می‌آید. دو ستاره آن از نوع A۸ و B۷ هستند ستاره بتا دارای قدر متغیر ۳٫۳ تا ۴٫۳ در مدت ۱۲٫۹ ستاره اپسیلون با چشم غیر مسلح با قدر ۴ به نظر می‌رسد. اما با دوربین دوچشمی به صورت دو ستاره تفکیک می‌شود تلسکوپ‌های بهتر هرکدام ار به صورت یک جفت مجزا تفکیک می‌کند.
اجرام عمق آسمان
- مسیه ۵۷: یک سحابی حلقه‌ای با قدر نهم در میانه راه بتا و گامای شلیاق در فاصله ۲۱۵۰ سال نوری از ماست.
- مسیه ۵۶: یک خوشه کروی با قدر ۸ است.
منبع
ویکی بدیا
