صورت فلکی عقرب

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو
صورت فلکی عقرب و محدوده آن در آسمان

اين صورت فلكي يكي از 88 صورت فلكي آسمان شب و همين طور يكي از 12 صورت فلكی منطقه البروجی است. به دلیل اینکه مرکز کهکشان راه شیری از دید ناظر زمینی در محدوده ای بین عقرب و قوس قرار دارد، اجرام غیر ستاره ای زیادی در عقرب وجود دارد که موضوع رصد منجمان آماتور به حساب می آیند. کژدم یا عقرب یکی از زیبا ترین صورت فلکی های دایره البروجی است که جهره ی عقربی را مجسم میکند که با نیش خود زیبا ترین صورت فلکی زمستان یعنی صورت فلکی جبار را با نیش خود به زانو در آورده است. این دو صورت فلکی در مقابل یک دیگر در آسمان قرار دارند یعنی هر زمان عقرب غروب میکند نوید بخش این است که از سمت دیگر آسمان جبار در حال طلوع کردن است.

افسانه ها

براساس افسانه ي يوناني عقرب به فرمان الهه آرتميس جبار را نيش زد و به قتل رساند مي گويند از آن زمان جبار كه به شكل صورت فلكی به آسمان رفته است از عقرب چنان نفرت دارد (یا می ترسد) كه به محض طلوع صورت فلكی عقرب در شرق بلافاصله ناپديد مي شود و غروب مي كند.


ستاره ها

پر نور ترین ستاره صورت فلکی عقرب آلفا-عقرب است که با نام قلب العقرب نیز شناخته می شود. قلب العقرب در زبان انگلیسی Antares به معنای رقیب مریخ نام گرفته است زیرا سرخی آن را می توان با سرخی مریخ مقایسه کرد.

اين ستاره يك ابرغول (غول سرخ) بوده و حدود 700 برابر قطر خورشید اندازه آن است و قدری برابر 1 دارد. قلب العقرب دارای يك همدم آبي رنگ از قدر 5 می باشد.

بتا-عقرب ستاره دوگانه ای است با قدر های 2و4 و جدايی 14 دقیقه قوسی

رصد با چشم غیر مسلح

نورانی ‌ترين ستاره اين صورت فلکی قلب العقرب نام دارد و ستاره‌ ای درخشان و سرخ رنگ است. ستاره قدر اول قلب العقرب 700 بار نورانی ‌تر از خورشيد است قطر آن حدود 000/000/630 کيلومتر و در فاصله 400 سال نوری قرار دارد. اگر در اطراف نيش عقرب (انتهاي دم آن) دقت کنيد، چندين ستاره دوگانه خواهيد يافت. اين صورت فلکی، در عرضهای شمالی کمي بالاتر از سطح افق ظاهر مي‌شود و نور ستارگان آن به علت پيمودن مسير بيشتری در جو زمين، همواره چشمک مي‌زنند.

اجرام

از اجرام این صورت فلکی میتوان به M4 و M6 و M7 و M80 اشاره کرد.

رصد با دوربین دوچشمی و تلسکوپ

اگر به انتهاي دم عقرب يعني به ستاره ي لاندا و اوپسيلون آن با تلسکوپ و يا دوربین دو چشمی نگاه كنيد دو خوشه باز درخشان يعني M7 با قدر 3 و M6 با قدر 4 در نزدیکی M7 قرار گرفته است را مي توانيد رصد کنید .

در كنار قلب العقرب هم خوشه کروی M4 با قدر 6 قرار گرفته است كه مي توانيد آن را رصد كنيد .

اگر به دنبال يكي از بهترين خوشه هاي كروي آسمان هستيد بهتر است سراغ آن را بين بتا-عقرب و قلب العقرب بگيريد كه همان M80 است. بين ستاره قلب العقرب و اپسيلون اين صورت فلكي نيز دو خوشه كروی ديگري قرار دارد به نام M19 در سمت راست قلب العقرب و M62 که در جنوب M19 قرار گرفته است.



منابع

  • Observer Handbook
  • راهنمای آسمان شب / احمد دالکی/ انتشارات گیتاشناسی