صورت فلکی عقرب

از ویکی نجوم
نسخهٔ تاریخ ‏۱ سپتامبر ۲۰۱۲، ساعت ۲۲:۱۶ توسط هانيه اميري (بحث | مشارکت‌ها) (جایگزینی متن - 'ي' به 'ی')
پرش به: ناوبری، جستجو
صورت فلکی عقرب و محدوده آن در آسمان

این صورت فلكی یكی از 88 صورت فلكی آسمان شب و همین طور یكی از 12 صورت فلكی منطقه البروجی است. به دلیل اینکه مرکز کهکشان راه شیری از دید ناظر زمینی در محدوده ای بین عقرب و قوس قرار دارد، اجرام غیر ستاره ای زیادی در عقرب وجود دارد که موضوع رصد منجمان آماتور به حساب می آیند. کژدم یا عقرب یکی از زیبا ترین صورت فلکی های دایره البروجی است که جهره ی عقربی را مجسم میکند که با نیش خود زیبا ترین صورت فلکی زمستان یعنی صورت فلکی جبار را با نیش خود به زانو در آورده است. این دو صورت فلکی در مقابل یک دیگر در آسمان قرار دارند یعنی هر زمان عقرب غروب میکند نوید بخش این است که از سمت دیگر آسمان جبار در حال طلوع کردن است.

افسانه ها

براساس افسانه ی یونانی عقرب به فرمان الهه آرتمیس جبار را نیش زد و به قتل رساند می گویند از آن زمان جبار كه به شكل صورت فلكی به آسمان رفته است از عقرب چنان نفرت دارد (یا می ترسد) كه به محض طلوع صورت فلكی عقرب در شرق بلافاصله ناپدید می شود و غروب می كند.


ستاره ها

پر نور ترین ستاره صورت فلکی عقرب آلفا-عقرب است که با نام قلب العقرب نیز شناخته می شود. قلب العقرب در زبان انگلیسی Antares به معنای رقیب مریخ نام گرفته است زیرا سرخی آن را می توان با سرخی مریخ مقایسه کرد.

این ستاره یك ابرغول (غول سرخ) بوده و حدود 700 برابر قطر خورشید اندازه آن است و قدری برابر 1 دارد. قلب العقرب دارای یك همدم آبی رنگ از قدر 5 می باشد.

بتا-عقرب ستاره دوگانه ای است با قدر های 2و4 و جدایی 14 دقیقه قوسی

رصد با چشم غیر مسلح

نورانی ‌ترین ستاره این صورت فلکی قلب العقرب نام دارد و ستاره‌ ای درخشان و سرخ رنگ است. ستاره قدر اول قلب العقرب 700 بار نورانی ‌تر از خورشید است قطر آن حدود 000/000/630 کیلومتر و در فاصله 400 سال نوری قرار دارد. اگر در اطراف نیش عقرب (انتهای دم آن) دقت کنید، چندین ستاره دوگانه خواهید یافت. این صورت فلکی، در عرضهای شمالی کمی بالاتر از سطح افق ظاهر می‌شود و نور ستارگان آن به علت پیمودن مسیر بیشتری در جو زمین، همواره چشمک می‌زنند.

اجرام

از اجرام این صورت فلکی میتوان به M4 و M6 و M7 و M80 اشاره کرد.

رصد با دوربین دوچشمی و تلسکوپ

اگر به انتهای دم عقرب یعنی به ستاره ی لاندا و اوپسیلون آن با تلسکوپ و یا دوربین دو چشمی نگاه كنید دو خوشه باز درخشان یعنی M7 با قدر 3 و M6 با قدر 4 در نزدیکی M7 قرار گرفته است را می توانید رصد کنید .

در كنار قلب العقرب هم خوشه کروی M4 با قدر 6 قرار گرفته است كه می توانید آن را رصد كنید .

اگر به دنبال یكی از بهترین خوشه های كروی آسمان هستید بهتر است سراغ آن را بین بتا-عقرب و قلب العقرب بگیرید كه همان M80 است. بین ستاره قلب العقرب و اپسیلون این صورت فلكی نیز دو خوشه كروی دیگری قرار دارد به نام M19 در سمت راست قلب العقرب و M62 که در جنوب M19 قرار گرفته است.



منابع

  • Observer Handbook
  • راهنمای آسمان شب / احمد دالکی/ انتشارات گیتاشناسی

صور فلکی امروزی

آبمار • آتشدان • ارابه‌ران • اژدها • اسب بالدار • اسب کوچک • اسکنه • آفتاب‌پرست • بادبان • بزغاله • برساووش • بره • پیاله • پیکان • تاج جنوبی • اکلیل شمالی • تازی‌ها • ترازو • تک‌شاخ • تلسکوپ • تلمبه • تور • توکان • جوی • چلپاسه • چلیپا • خرچنگ • خرس بزرگ • خرس کوچک • خرگوش • درنا • دلفین • دلو • دوپرگار • دوپیکر • دوشیزه • ذات الکرسی • روباه • زانو زده • زرافه • آندرومدا • ساعت • سپر • سکستان • سگ بزرگ • سگ کوچک • سنگتراش • سه‌پایه • سه‌سو • سیاهگوش • سیمرغ • شاه‌تخته • جبار • شلیاق • اسد • شیر کوچک • طاووس • عقاب • قطب‌نما • قنطورس • قیفاووس • کبوتر • کژدم • کشتیدم • کلاغ • کمان • کوره • کوهمیز • گاو • گاوران • گرگ • گونیا • گیسو • مار • مار باریک • مارافسای • ماکیان • حوت • ماهی پرنده • ماهی جنوبی • ماهی زرین • مثلث جنوبی • مرغ بهشتی • مگس جنوبی • میکروسکوپ • نهنگ • هشتک • هندی