طول و عرض جغرافیایی

از ویکی نجوم
(تغییرمسیر از طول جغرافیایی)
پرش به: ناوبری، جستجو
طول و عرض جغرافیایی با استفاده از دو خط فرضی که بر روی زمین در نظر گرفته شده است تعریف شده اند.

نقطه شروع تعاریف ، چرخش زمین است. محور چرخش زمین ، سطح زمین را در قطبهای جنوب و شمال قطع می‌کند.

1.استوا خطی فرضی است که بر محور زمین عمود بوده و زمین را به دو نیمکره مساوی شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند.

2.صفحه‌ای که بر صفحه استوایی عمود است و از قطبین شمال و جنوب عبور می‌کند، صفحه نصف النهاری نامیده می‌شود. دایره ای که از تقاطع سطح زمین حاصل می‌شود نصف النهار نام دارد .

طول جغرافیایی[ویرایش]

بر طبق تعریف نصف‌النهاری که از سطح زمین در محل اصلی رصدخانه گرینویچ در انگلستان می‌گذرد، نصف‌النهار مبدا یا نصف‌النهار گرینویچ نام دارد.

طول جغرافیایی یک نقطه بر روی سطح زمین زاویه‌ای است که بین صفحه نصف‌النهار عبوری از آن نقطه و صفحه نصف‌النهار مبدآ قرار دارد.

بر طبق قراداد ، زاویه ای که کوچکتر است، طول جغرافیایی نامیده می‌شود. با این قرارداد طول جغرافیایی همیشه کمتر یا مساوی ْ180 است. تمام طولهای جغرافیایی بر حسب درجه شرق یا غرب نصف‌النهاری اولیه بیان شده‌اند. مثلا اگر ، نصف‌النهار یک نقطه ْ30 غرب نصف‌النهار مبدآ باشد، طول جغرافیایی آن 30W نوشته می‌شود. اگر نصف‌النهار یک نقطه 30 درجه شرق نصف‌النهار مبدآ باشد، طول جغرافیایی آن 30E خواهد بود. در طول جغرافیایی 180E و 180W نصف النهار یکسانی را نمایش می‌دهند که آن ادامه نصف‌النهار گرینویچ در طرف دیگر زمین باشد.

عرض جغرافیایی[ویرایش]

به فاصله عمودی هر نقطه از سطح کره زمین تا خط استوای زمین عرض جغرافیایی می گوییم . عرض جغرافیایی در اصل طول کمانی از نصف النهار گذرنده از یک نقطه است که تا استوا فاصله دارد و به همین دلیل با واحد درجه بیان می شود. مقدار عرض جغرافیایی می‌تواند در 0 تا 90 درجه تغییر کند . اگر نقطه مورد نظر در نیمکره جنوبی زمین قرار داشته باشد ، طبق قرار داد عرض جغرافیایی آن را با اعداد منفی نمایش می دهیم .

منابع[ویرایش]

کتاب نجوم به زبان ساده / مایردگانی/ترجمه دکتر احمد خواجه نصیر