قدر ظاهری

از ویکی نجوم
نسخهٔ تاریخ ‏۷ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۱۸:۴۹ توسط Mojtaba.m (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به: ناوبری، جستجو
این یک نوشتار خرد است . با ویرایش آن ما را در پیشبرد اهداف ویکی نجوم یاری نمایید .

قدر ظاهری (به انگلیسی: magnitud)، مقیاسی عددی از روشنایی منجمان یونان باستان ستاره های مرئی را بر حسب روشنی ظاهری شان به شش گروه تقسیم می کردند.این طبقه بندی هنوز هم کم وبیش معتبر است.افتخار این طبقه بندی به ابرخس(Hipparchus)داده می شود،که در قرن دوم قبل از میلاد در جزیره رودس می زیست.

او پر نور ترین بیست ستاره ای را که می شناخت را به دلخواه ستارگان قدر اول نامید،پنجاه ستاره بعدی به ترتیب روشنی ظاهری،ستارگلان قدر دوم نامیده شدند و الی آخر.نام قدر ششم به چند ستاره ای داده شد که به دشواری قابل رویت با چشم انسان معمولی بودند.

ستارگان از دید ناظر در زمین است. هرچه عدد آن کمتر باشد نورانیت ستاره بیشتر است. قدر ظاهری لگاریتمی با درخشندگی ستاره و فاصله‌اش از ناظر (روی هم با روشنایی ستاره) ارتباط دارد. قدر ظاهری را با m نشان می‌دهند.

مقادیر صفر و منفی قدر ظاهری بیست ستاره ای که بدوا ستارگان قدر اول به شمار آمدند بعد ها مجددا دسته بندی شدند.این کار از آن رو ضرورت داشت که برخی از این ستارگان بسیار پر نور تر از دیگران بودند. مبنای تعیین قدر ستاره ی نسرواقع(وگا)است.


این رده‌بندی را بطلمیوس در کتاب المجسطی آورده و به طور گسترده پذیرفته شد.

صوفی رازی دانشمند مسلمان ایرانی، نخستین یا از نخستینانی بود که روش اندازه‌گیری نورانیت ستارگان را ارایه کرد.

ویلیام هرشل متوجه شد که فاصلهٔ بین قدرها دارای سیستمی لگاریتمی است و ستاره قدر یک بطلمیوس ۱۰۰ برابر از ستاره قدر شش پرنورتر است. همچنین او متوجه شد که تفاوت روشنایی ستاره قدر یک تا دو و ستاره قدر دو تا سه مثل هم هستند و همچنین برای بقیه. پس هر قدر با قدر دیگر حدود ۲٫۵۱۱۸۸۶ مرتبه درخشندگی تفاوت دارد.


قدر ظاهری برخی جرم‌های آسمانی برجسته
نورانیت ظاهری نام اجرام ( به ترتیب نورانیت )
26.8- خورشید
13- ماه کامل
4.6- سیاره زهره ( در بیشینه نورانیت )
2.5- سیاره مشتری ( دربیشینه نورانیت )
1.9- ستاره شباهنگ ( پرنور ترین ستاره آسمان )

رابطه ی زیر بین قدر مطلق و قدر ظاهری برقرار است:

M=m+5-5logd


منبع[ویرایش]

نجوم به زبان ساده ترجمه محمد رضا خواجه پور