ماده میان ستاره ای
ستاره ها معمولا به لحاظ اندازه بسیار بزرگ اند؛ولی فضای بین ستاره ها (فضای میان_ستاره ای)از آن هم بزرگ تر است این فضای میان-ستاره ای پر از گاز و ذرات غبار بسیار خرد (به شعاع 10 بع توان 5- سانتی متر) است.در حالی که مطالعات طیف نمودی و گسیل تابش رادیویی حاکی از آن است که گاز میان-ستاره ای عمدتا متشکل از هیدروژن و مقادیر اندکی عناصر دیگر نظیر کربن ، نیتروژن ، اکسیژن ، سدیم ، آن و پتاسیم است، ترکیب ذرات غبار کمتر شناخته شده است.بنابر یک نظریه ، این ذرات از تعداد زیادی اتم کربن که به یکدیگر پیوسته اند و گرافیک را به وجود آورده اند،تشکیل شده است.پیشنهاد دیگر آن است که ذرات غبار در واقع متشکل از بلور های یخ مانندH2O ، NH3 و CH4 یا مخلوط یاز آن ها است.
چگالی ماده میان-ستاره ای فوق العاده کم است. رقم قابل قبول، یک اتم در هر سانتی متر مکعب و در حدود ده ذره غبار در هر کیلومتر مکعب است ولی جرم کل ماده میان_ستاره ای کاملا قابل قیاس با جرم کل ستارگان است. مثلا محاسبات نشان می دهد که جرم ماده میان_ستاره ای در همسایگی خورشید در حدود یک چهارم جرم ستاره های مجاور است.
ماده میان_ستاره ای هم موجب کم سو شدن و هم به سرخی گراییدن رنگ ستاره های دوردست می شود.اثر سرخ کننده به این دلیل است که ماده میان_ستاره ای طول موج ه یکوته تر (آبی ،بنفش) را از نور سرخ بسیار بهتر می پراکند.در نتیجه رنگ آبی پراکنده و رنگ قرمز از آن عبور می کند.
منشا ماده میان ستاره ای[ویرایش]
این مسئله قابل توجهی است که هم به پیدایش کهکشان ما مربوط می‌شود و هم به تکوین خورشید و سیارات و قسمتی از ماده میان ستاره ای بازمانده دوران تشکیل کهکشان . ستاره های نسل اول آنهاست. اما قراین زیادی وجود دارد که بخش بزرگی از ماده میان ستاره ای از ستاره هایی که آخرین مراحل تحول خود را طی می‌کند (غول های سرخ ، نواختران و ابرنواختران)به محیط بین ستاره ای راه یافته اند. ترکیب اولیه ماده میان ستاره ای بیشتر ئیدروژن و هلیوم بود ، که عنصر های آغازین نامیده میشوند . اما رد عناصر سنگین تر نظیر کربن ،ازت،اکسیژن نیز در آن دیده شده است. این عناصر از طریق واکنش های هسته ای در مرکز ستاره ها بوجود آمده است و سپس از طریق انفجار های ستاره ای به فضای میان ستاره ای راه یافته اند.
منابع[ویرایش]
کتاب نجوم به زبان ساده
