نپتون: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو
جز (جایگزینی متن - 'میتوان' به 'می‌توان')
 
(۱۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
−
{| class="prettytable" style="margin-left:1em; margin-bottom:1em" align="left" border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" width="280"
+
== نپتون ==
 +
 
 +
{| class="prettytable" style="margin-left:1em; margin-bottom:1em" align="left" border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" width="280"
 +
|-
 +
! colspan="2" style="background-color: rgb(255, 255, 153); color: rgb(0, 0, 0); background-position: initial initial; background-repeat: initial initial;" | <span style="font-size:larger;"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif;">'''نپتون'''</span></span>
 +
|-
 +
| colspan="2" | <center>[[File:Neptune.jpg|center|260x260px|null|alt=null]]<span style="font-size:smaller;">[[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] نپتون از دید کاوشگر [[%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%AC%D8%B1|وویجر]] 2</span></center>
 +
|-
 +
| colspan="2" style="text-align: center; background-color: rgb(255, 255, 153);" | '''<span style="font-size:larger;"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif;">اکتشاف</span></span>'''
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">کاشف</span>
 +
| <p style="text-align: center;"><span style="font-size:smaller;">یوهان گاتفیرد گاله</span></p><p style="text-align: center;"><span style="font-size:smaller;">اورین لو وریه</span></p>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">تاریخ کشف</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">23 September 1846</span></span>
 +
|-
 +
| colspan="2" style="background-color: rgb(255, 255, 153); text-align: center;" | '''<span style="font-size:larger;"><span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif;">ویژگی های [[%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1|مداری]] </span></span>'''<br/>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">[[%D8%A7%D9%88%D8%AC|اوج]]</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">4,553,946,490 کیلومتر </span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">[[%D8%AD%D8%B6%DB%8C%D8%B6|حضیض]]</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">4,452,940,833 کیلومتر</span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">نیم قطر بزرگ</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">4,503,443,661 کیلومتر </span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">[[%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%AC%20%D8%A7%D8%B2%20%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1|خروج از مدار]]</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">0.011214269</span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">[[%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87%20%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8|دوره تناوب]] مداری </span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">60,190.03 روز </span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">دوره تناوب هلالی </span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">367.49 روز </span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">[[%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA|سرعت]] مداری متوسط</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">5.43km/s</span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">[[%D8%A2%D9%86%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%20%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7|آنومالی متوسط]]</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">267.767281°</span></span>
 
|-
 
|-
−
! colspan="2" style="background:#C1CFEA; color:#000000" | '''نپتون'''
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">زاویه انحراف با [[%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AC|دایرة البروج]]</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">1.767975°</span></span>
 
|-
 
|-
−
| colspan="2" | http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/Neptune.jpg<center><small>سیاره نپتون</small></center>
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">تعداد [[%D9%82%D9%85%D8%B1|قمر]] </span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">14</span>
 
|-
 
|-
−
| ترتیب
+
| colspan="2" style="background-color: rgb(255, 255, 153); text-align: center;" | '''<span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif;"><span style="font-size:larger;">ویژگی های مداری </span></span>'''
−
| هشتمین سیاره [[سامانه خورشیدی]]
 
 
|-
 
|-
−
| قطر
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">استوا</span>
−
| ۴۹٬۱۰۰ کیلومتر
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">15 </span><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);"> ± </span><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">24,764 کیلومتر</span></span>
 
|-
 
|-
−
| فاصله از خورشید
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">شعاع قطبی </span>
−
| ۴٬۴۹۷٬۰۰۰٬۰۰۰ کیلومتر
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">3.829 برابر شعاع قطبی زمین</span><span style="background-color: rgb(249, 249, 249); color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px;"> </span></span>
 
|-
 
|-
−
| روز
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">[[%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D8%AA|مساحت]] سطحی </span>
−
| ۱۶ ساعت و۶ دقیقه
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">10</span><sup style="line-height: 1em; color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; background-color: rgb(249, 249, 249);">9</sup><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249); margin: 0px 0.15em 0px 0.25em;">×</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">7.6183 کیلومتر مربع</span></span>
 
|-
 
|-
−
| سال
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">حجم</span>
−
| ۱۶۴ سال و ۹ ماه و ۱۸ روز
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">57.74 برابر [[%D8%AD%D8%AC%D9%85|حجم]] زمین</span></span>
 
|-
 
|-
−
| حالت (غالب)
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">چگالی متوسط</span>
−
| گاز
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">1.638g/cm<sup>3</sup></span></span>
 
|-
 
|-
−
| قمر یا حلقه
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">[[%D8%AC%D8%A7%D8%B0%D8%A8%D9%87|جاذبه]] سطحی استوا</span>
−
| ۳ حلقه ۱۳ قمر
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">11.15m/s<sup>2</sup></span></span>
 
|-
 
|-
−
| سرعت گریز
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><font color="#000000" face="sans-serif"><span style="line-height: 16.890625px;">آلبدو(نسبت بازتاب)</span></font></span>
−
| ۲۵ کیلومتر بر ثانیه
+
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">0.290 </span></span>
 
|-
 
|-
−
| تمایل محور چرخش
+
| colspan="2" style="background-color: rgb(255, 255, 153); text-align: center;" | '''<span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif;"><span style="font-size:larger;">گاز های پیرامون سیاره</span></span>'''
−
| ۱ درجه و ۴۶ دقیقه و ۲۳.۵ ثانیه قوسی
+
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">هیدروژن</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">80±3.2%</span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">هلیوم </span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">19±3.2%</span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">متان</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">1.5±0.5%</span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">هیدروژن دوتریده</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">0.019%</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">~</span></span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;">اتان</span>
 +
| style="text-align: center;" | <span style="font-size:smaller;"><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">0.00015%</span><span style="color: rgb(0, 0, 0); font-family: sans-serif; line-height: 16.890625px; background-color: rgb(249, 249, 249);">~</span></span>
 +
|-
 +
| colspan="2" style="text-align: center; background-color: rgb(255, 255, 102);" |
 +
<span style="font-size:larger;">'''عناصر دیگر:'''</span><br/>
 +
 
 +
<span style="font-size:smaller;">آمونیاک</span><br/>
 +
 
 +
<span style="font-size:smaller;">آب</span>
 +
 
 +
<span style="font-size:smaller;">متان یخ زده</span>
 +
 
 +
<span style="font-size:smaller;">آمونیم هیدرو سول</span>نپتون
 +
 
 
|}
 
|}
  
−
'''نپتون''' آخرین سیارهٔ [[منظومه شمسی]] است. این نام به عنوان خدای دریا و همزاد اورانوس نامگذاری شده است.
+
کشف اورانوس انگیزه رصد آن سیاره و حرکت مداریش را پدید آورد. بنابر قوانین کپلر، اگر اورانوس تنها سیاره ای می بود که خورشید را دور می زد، مدار آن یک بیضی می شد و اورانوس در امتداد این مدار چنان حرکت می کرد که در زمان های مساوی سطوح مساوی جاروب کند. اما اورانوس تنها سیاره در منظومه شمسی نیست و هر سیاره دیگری حرکت آن را دستخوش اختلال (آشفنگی گرانشی) می کند. جمع جبری این اختلال ها به صورت انحراف هایی در موضع واقعی اورانوس، البته در مقایسه با وضع مفروضی که سیارات دیگر وجود نداشته باشند، ظاهر می شود. آنچه انتظار داریم فقط این نیست، بلکه انحراف کلی را می‌توان با محاسبه تک تک انحراف ها به کمک قوانین جاذبه نیوتون پیشگویی کرد.
  
−
کشف این سیاره در بین سال‌های ۱۷۹۰ تا ۱۸۴۰ بر اثر اختلالاتی که در [[مدار]] [[اورانوس]] مشاهده شد، انجام گردید.
+
وقتی اختلال های همه سیارات شناخته شده محاسبه شد و تصحیحات ضروری دیگری درباره آن ها به عمل آمد، باز هم میزان انحراف اورانوس از موضع پیشگویی شده بسیار زیادتر بود و این گمان قوت گرفت که باید شیء دیگری این اختلال را پدید آورده باشد. برای دو اخترشناس، یکی جان آدامز انگلیسی و دیگری ژوزف لووریه فرانسوی، مستقل از یکدیگر، این سؤال مطرح شد "این شیء باید کجا باشد و چه جرمی باید داشته باشد تا اختلال های غیرمنتظره مشاهده شده در اورانوس را ایجاد کند؟" آنان با فرض اینکه سیاره ناشناخته ای در منظومه شمسی وجود دارد و این سیاره مانند سیارات دیگر تابع قانون جاذبه است، محتمل ترین محل را محاسبه کردند. پیشگویی های آن ها هر دو تقریبا یکسان بود. هر دو درصدد درآمدند تا یک اخترشناس رصدی را برای یافتن این سیاره جدید ترغیب کنند. آدامز در کمبریج ناکام ماند، اما درخواست لووریه با پاسخ مثبت یوهان گرتفرید گاله از رصدخانه برلین مواجه شد؛ گاله در نخستین شب جستجویش سیاره جدید را یافت. جای این سیاره کمتر از یک درجه با محلی که آدامز و لووریه پیشگویی کرده بودند تفاوت داشت. این کشف که در 23 سپتامبر سال 1846 تحقق یافت، یکی از مهم ترین پیروزی های اخترشناسی تا آن زمان به شمار می رفت ، زیرا مهر تأیید دیگری بر توصیف جاذبه عمومی نیوتون می گذاشت و ارزش پیشگویی کردن آن را به اثبات می رساند.
  
 +
این سیاره را نپتون نامیدند. نپتون در اسطوره شناسی روی خدای اقیانوس یا "سلطان دریا" است. گرچه مبانی موثقی در دست است که کاشف نپتون را لووریه بدانیم، اما تاریخ معمولاً لووریه و آدامز را کاشفان مشترک این سیاره ثبت می کند. پس از مدتی کمتر از یک ماه، یکی از دو قمر نپتون که بزرگ تر بود (با قطر 4000km) کشف شد و آن را، به نام پسر اسطوره ای نپتون، تریتون نامیدند.
  
−
== کشف ==
+
قمر دوم آن، به نام نرید، (Nereid) فقط یک هشتم قطر تریتون قطر دارد، و در مداری بسیار خارج از مرکز حرکت می کند، اما در همان جهت خود سیاره می گردد. ثابت شده است که خروج از مرکز این قمر در منظومه شمسی از همه مدارهای قمری بیشتر است. ویژگی غیر عادی تریتون حرکت رجعی آن نسبت به چرخش سیاره مادر است و این تنها قمر با اندازه چشمگیر است که چنین حرکتی دارد. اقمار اورانوس جملگی این سیاره را با حرکت رجعی دور می زنند، زیرا خود سیاره با حرکت رجعی می چرخد.
  
 +
در سال های بعد از کشف نپتون، به کمک همان روش های تلسکوپی متعارف این واقعیت آشکار شد که این سیاره از لحاظ ابعاد، جرم، چگالی، و ترکیب، قرینه و شبیه اورانوس است، اما این تکنیک های تلسکوپی در خصوص جزئیات رأس ابری نپتون شواهد زیادی در اختیار ما نمی گذاشتند. با تکامل تکنیک های فروسرخ، گشایش رمزهای این سیاره نیز آغاز شد. دمای رأس ابری نپتون بیشتر از دمایی است که در ارتباط با فاصله اش از خورشید انتظار می رود (برآورد کنونی از دمای رأس ابری این سیاره 60K است). در واقع این سیاره 2.5 برابر گرمایی را که از خوشید دریافت می کند، می تاباند. واقعیتی که شبیه است به مورد مشتری و زحل، اما اورانوس چنین شباهتی با آن ندارد. به علاوه، نشانه ای از چهره های رأس ابری در داده های حاصل از تکنیک های فروسرخ نشان داده شده است.
  
−
منجمان نخست از آن رو به وجود نپتون شک برده بودند که اورانوس حرکات عجیبی در مدار خود می کرد.در 1845 اختلاف میان مواضع حساب شده و رصد شده ی [[اورانوس]]  به 2 دقیقه رسیده بود که در نجوم کمیتی بسیار بزرگ است.یکی توضیحها این بود که حرکت اورانوس بع وسیله ی ناشناخته ای دیگر موجب این اختلالهاست.
+
مرحله بعدی این کشف یکی از بزرگ ترین شاهکارها و اعجازهای نوع بشر به شمار آمد: توانایی طراحی سفینه ای فضایی که در تمام طول 12 سال سفرش در منظومه شمسی از فرماندهی زمینی هدایت شود و سرانجام با این دنیای سرد، که خورشید را در فاصله ای بیش از 4 میلیارد کیلومتری دور می زند، مواجه کند و نمایی نزدیک از آن به دستمان برساند. ویجر 2 در اوت 1989 به حدود 4800 کیلومتری رأس های ابر نپتون رسید و جزئیاتی را فاش کرد که به کمک روش ها و تکنیک های قبلی فقط اشاره هایی به آن ها شده بود.
  
−
دو تن به نامهای "کاوچ آدامز"و"اوربن لووریه" محاسباتی کردند وبه جوابی واح رسیدند.آنها موضع نپتون را محاسبه کردند و آن [[سیاره]] کشف کردند.
+
آشکارترین یافته ها لکه سیاه بزرگ است، که یک سیستم توفانی پرفشار به ابعاد زمین است که در جهت پادساعتگرد می چرخد و از بسیاری جهات دیگر با لکه قرمز بزرگ مشتری برابری می کند. _این لکه ها از لحاظ ابعاد تقریباً با سیاره مادرشان متناسبند و تقریبا در یک عرض جغرافیایی ( S°22) قرار دارند. کمربندها و مناطق نپتون نیز همچون مشتری، اما بسیار کم سوترند (به نوار تاریک تری در نزدیکی ناحیه قطبی جنوبی بنگرید). ابرهای درخشان رشته رشته چشمگیر و نمایانند، و مانند سایر سیارات برجیسی، این عوارض در لایه های فوقانی یک جو گازی عمیق تر یافت می شوند.
  
−
== قمرها ==
+
در جایی که یک ساختار جوی نواری یافته ایم، به چرخش بسیار سریع و بادهای سطحی را نیز یافته ایم. ظاهراً نپتون استثنایی نیست، زیرا چرخش آن کمتر از 17 ساعت است، و بر فراز آن بادهایی با سرعتی تا 1120 کیلومتر بر ساعت می وزند. مشخصه هر سیاره با جو گازی عمیق عبارت است از این واقعیت که اجزای مختلف سطحه ابر با دوره های زمانی متفاوتی (تا 18 ساعت) می چرخند. اما، مشخص کردن دوره تناوب چرخش سیاره بر حسب دوره تناوب چرخش میدان مغناطیسی آن، که فوران های دوره ای رادیویی با دوره تناوب 16 ساعت و 3 دقیقه آن را آشکار کرده اند، مناسب تر است. این فاصله زمانی به عنوان دوره تناوب چرخش یک جزء تقریباً صلب تر درونه سیاره پنداشته می شود.
−
نپتون 13 قمر دارد.بزرگترین قمر آن تریتون(Triton)است که به فاصله چند ماه پس از کشف نپتون ، دیده شد، قمر دوم بیش از یک قرن بعد کشف شد.
+
 
−
تریتون در سامانه خورشیدی به جهت حرکت معکوس با سیاره ، قمری منحصر به فرد است.فاصله تریتون از سیاره 354000 کیلومتر یعنی تقریبا به اندازه فاصله زمین تا ماه است.  
+
اخترشناسان زاویه مابین محور چرخش اورانوس با محور مغناطیسی آن را نسبتاً بزرگ یافته اند. در ابتدا آنان می پنداشتند که این نکته تغییری ناگهانی در طبیعت است و دشوار بتوان آن را توضیح داد. با عبور ویجر 2، کشف مشابهی در ارتباط با نپتون صورت گرفت؛ زاویه 50 مابین محورهای متناظر و انحراف از مرکزی به اندازه 10000Km؛ کمتر محتمل به نظر می رسد که این شرایط ناشی از یک تغییر ناگهانی باشد. مانند مورد اورانوس، می پندارند که میدان مغناطیسی نپتون از درون هسته اش ناشی می شود؛ اما، این امر نه زاویه بین محور و نه انحرف را توضیح می دهد.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref>
 +
 
 +
<br/>
 +
 
 +
== حلقه های نپتون ==
 +
 
 +
با یادآوری روشی که به وسیله آن حلقه های اورانوس برای نخستین بار کشف شد (روش استتار) و سپس ویجر 2 وجود این حلقه ها را تأیید کرد، این فکر مطرح شد که احتمالاً سیاره نپتون نیز دارای چنین حلقه هایی باشد. با مشاهده استتار از پایگاه زمینی نتیجه ای مشابه، اما نامطمئن به دست آمد. به این معنی که گاهی حلقه هایی مشخص می شد و گاهی به نظر می رسید که حلقه ها گم شده اند. امروزه علت صدق این مطلب را می دانیم. نپتون در واقع حلقه های کامل ندارد، حتی در مورد حلقه ای که به عنوان 1989N1R مشخص شده است، ذراتی که حلقه را می سازند به طور یکنواخت توزیع نشده اند. این ذرات در بخش هایی از حلقه گرد هم آمده اند (که قوس هایی ایجاد می کنند) و در جاهای دیگر به طوری متفرق پراکنده اند. در نپتون 4 حلقه را می‌توان تشخیص داد: 1989N1R بسیار باریک است و در فاصله 2.5 برابر شعاع نپتون جای دارد؛ پس از آن، به طرف سیاره، ابتدا 1989N4R تقریباً به صورت ورقه ای شفاف از ماده به پهنای چند هزار کیلومتر است. سپس 1989N2R، باریک ترین حلقه و سرانجام 1989N3R حلقه متفرقی به پهنای دست کم، 1000km است. روی هم رفته، 6 قمر جدید در خلال عبور ویجر 2 از نزدیکی نپتون کشف شد که دو تا از آن ها به منزله اقمار نگهبان اعلام شدند، زیرا بعضی از ناظران معتقدند که آن ها در محدود کردن ذرات در درون حلقه های خاص نقش عمده ای دارند.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref>
 +
 
 +
<br/>{{-}}
 +
 
 +
<br/>
 +
 
 +
== اقمار نپتون ==
 +
 
 +
[[File:Neptune-visible.jpg|thumb|left|315x403px|در این عکس که توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده است شما می‌توانید قمر های پروتئوس(بالا) ، لاریسا(راست پایین) و دسپینا(چپ) را مشاهده کنید.]]<br/>
  
−
حرکت معکوس تریتون ممکن است معلول وقایع زیر باشد:
+
شش قمر جدیداً کشف شده نپتون تعداد کلی اقمار شناخته شده آن را به هشت می رساند (پیوست 7 را ببینید). همه ی قمرهایی که تازه کشف اند درون مدار تریتون جای دارند.
−
تریتون و پلوتو زمانی قمر های نپتون بودند ؛ رویارویی این دو سبب دفع پلوتو و معکوس شدن جهت حرکت تریتون شد.
 
  
−
قطر تریتون 2700 کیلومتر و جرم آن یک پانزدهم جرم زمین است.هر پنج روز و بیست ساعت در مداری که با دایره البروج زاویه 37 درجه می سازد به دور نپتون می گردد.
+
از مناظری که در شکل زیر نشان داده شده، تا آنجا که ویجر 2 مربوط است، معلوم می شود که قمر تریتون واقعا نقش برجسته ای دارد. مناظر این شکل کلاهک قطبی جنوبی این قمر را در زمانی که در آن ناحیه تابستان بوده است نشان می دهند. ما می پنداشتیم تنها قمری که اتمسفر دارد تایتان است؛ اما تریتون نیز اتمسفر بسیار رقیقی دارد که عمدتا مرکب از نیتروژن (N2) است. جای شگفتی نیست که در این قمر با دمای سطح 38K، نیتروژن را (و متان را اگر وجود داشته باشد) در قطبی که دور از خورشید است، به صورت یخ زده بیابیم. وقتی در یک قطب تابستان فرا می رسد مقداری از نیتروژن یخ زده تصعید می شود و به صورت گاز به قطب زمستانی منتقل می گردد و در آنجا بار دیگر یخ می زند. بعضی از سطوح صورتی مایل به سرخ را به عنوان متان که بر اثر تابش به مولکول های پیچیده تری تبدیل شده است تعبیر می کنند. نزدیک به لبه پوشش یخی ممکن است از میان یک لایه یخی نازک تر به طرف سطح تاریک تر زیرین آن، شاهد مرز نسبتاً روشن تر نیتروژن یخ زده باشیم. به خلاف سطح دهانه دار بسیار قدیمی که در بعضی از اجرام دیده ایم، شواهدی از چیزی شبیه به فعالیت آتشفشانی (آتشفشان های یخی) همراه با شکاف هایی می بینیم، تا حدی شبیه به آنچه در گانیمد دیدیم، که از میان آن ها مایع مذابی می‌تواند جاری شود. آنچه در این قمر منحصر به فرد است سطح خاصی است که ناظران ناسا آن را به "پوست گرمک" تشبیه کرده اند. این سطح با شبکه ای از رشته های برآمده سیمای نسبتاً دمل مانندی ایجاد می کند. منشأ این ویژگی ها کاملاً دانسته نشده است، اما چون تریتون فاقد دهانه آشکار است، آن را قمری کاملاً جوان می دانند. پژوهشگران نوعی فعالیت تکنوتونیکی (شبیه به جابجایی قاره های روی زمین) را در این قمر به اثبات رسانده اند، و نشان داده اند که اگر ویژگی های سطح آن طور که پیش از وقوع جابجایی بوده است مجدداً بازسازی شود، امکان دارد تعدادی دهانه بزرگ آشکارسازی گردد.
−
نرئید(Nereid) قمر دوم نپتون است که در جهت اصلی به دور سیاره می چرخد.قطر آن 340 کیلومتر و دوره تناوب نجومی آن 360 روز است.
 
−
این قمر از دو نظر منحصر به فرد است:
 
−
به قدری کم فروغ است که حتی با بزرگ ترین تلسکوپ ها نیز دیده نمی شود و عموما رصد آن از طریق عکسبرداری صورت می گیرد.
 
−
مدار آن خروج از مرکز بزرگی دارد(75ر0).فاصله نرئید با نپتون در نزدیک ترین وضعیت 1175000 کیلومتر و در دورترین وضعیت به 11000000 کیلومتر می رسد.
 
−
پروتئوس قمر دیگر نپتون است که فاقد شکل کروی و به سیاره نزدیک تر است.اقمار دیگر نپتون ابعادی از مرتبه چند ده کیلومتر دارند.
 
  
 +
قمر 1989N1 با قطر 400km جلوتر از نرید (Nereid)، در 340 کیلومتری، و 1989N2 در 200 کیلومتری آن جای دارد. قمرها و قمرهای کوچکتر نپتون شکل کروی ندارند، از این رو این ابعاد در مورد طول آن ها به کار می آید. فقط قمرهای با جرم بیشتر خود-گرانشی کافی داشته اند تا در زمان تشکیل، ماده آن ها به درون کشیده شود و به شکل کروی درآیند. [[File:Neptune's moon.jpg|frame|center|این مناظر تریتون چنان چشمگیر و خارق العاده اند که مناظر خود نپتون را تحت الشعاع قرار می دهند؛الف) در این منظره ناحیه قطبی یخی تریتون را می بینیم. در یک چرخه 165 ساله هر قطب تریتون با تابش خورشید اندکی گرم می شود. در این صورت ممکن است این نظر درست باشد که در این زمان گرم شدن، نیتروژن مایع آزاد شده و در ایجاد سیمایی که ناظر آن هستند دخالت داشته است.ب) منطقه موجود در این ناحیه را "منطقه گرمگی" می نامیم و نوعی گسل در این ناحیه دیده می شود.ج) این منظره را دهانه آتشفشانی عظیمی می دانند که بر اثر طغیان آب یا مخلوطی از آب و آمونیاک تشکیل شده است، محدوده سطح مرکزی آن به عرض 175km است.]][[File:Proteus.jpg|frame|center|قمری به نام 1989N1، در حالی که از نرید بزرگ تر است، شکل کاملا خاصی از اجرام کوچک تر منظومه شمسی را نشان می دهد؛ یعنی، شکلی ناکروی دارد. نیروی گرانشی مایل است اشیاء را کروی کنم، اما در این مورد، مانند بسیاری مواد دیگر، جرم جسم خیلی کم است و گرانش داخلی آن هم برای انجام این کار خیلی ضعیف است.]]
  
−
== ویژگی ها ==
+
این واقعیت که نرید مسیر مداری با خروج از مرکز زیاد، در فاصله 5.5 میلیون کیلومتری از نپتون دارد، همراه با این واقعیت که ترکیب درصد آن بسیار شبیه پلوتون است این مسئله را پیش می کشد که احتمالاً نرید و پلوتون منشأ مشترکی داشته باشند.
  
 +
پیشروی بسیار کند نپتون از میان ستارگان بر مدار 165 ساله آن، تعیین دقیق مدار آن را امکان پذیر نکرده است، اما اخیراً کشف جالبی به عمل آمده است که اطلاعات مفیدی در این باره به دست می دهد. بی تردید امکان دارد که گالیله محل نپتون را در سال های 13-1612 که این سیاره کاملاً در نزدیکی سیاره مشتری و اقمار ظاهر شده است، ثبت کرده باشد. این زمان 234 سال پیش از زمانی است که نپتون به عنوان یک سیاره شناخته شد. از این رو مورد توجه گالیله واقع نشده و وی آن را در چند طرحی که از مشتری و اقمار آن ترسیم کرده به عنوان یک ستاره منظور داشته است. این اثر ثبت شده سهم مهمی در فهم ما از حرکت نپتون داشت و معلوم شد که دوره گردش آن طولانی تر از آن است که پیش از آن شناخته شده بود. از این رو باید تصحیح اندکی در طرح مدار نپتون به عمل آوریم.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref>
  
−
این سیاره از لحاظ قطر چهارمین واز لحاظ جرم سومین سیاره منظومه است و[[جرم]] آن فقط کمی از اورانوس بیشتر است. معمولاً همه این سیاره را به رنگ آبی می‌شناسد و به این علت است که [[گاز]] [[متان]] <'''<تنها 1''''''% متان '''وجوددارد>> حاضر در جو نپتون رنگ سرخ را جذب کرده و آبی حاصل از [[طیف]] نوری [[خورشید]] را بازمی‌تاباند.به نپتون غول یخی نیز میگویند ،زیرا نسبت به اندازه کوچکترشان نسبت به غولهای گازی([[مشتری]] و [[زحل]])درصد بیشتری از یخ را در خود جای داده اند.
+
== قمرها ==
  
−
نپتون از نظر ساختاری بسیار شبیه به سایر سیارات گازی به خصوص [[اورانوس]] است . تفاوتی که در ساختار سیاراتی مانند اورانوس و نپتون دیده می‌شود، عدم حضور [[هیدروژن]] فلزی مایع است که در عوض آن به یک ساختار متراکم آب مانندی در اطراف هسته می‌رسیم. لایه بیرونی‌تر نپتون متشکل از هیدروژن ملکولی مایع و [[هلیوم]] مایع است.
+
نپتون 13 قمر دارد. بزرگترین قمر آن [[%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86|تریتون]](Triton)است که به فاصله چند ماه پس از کشف نپتون ، دیده شد، قمر دوم بیش از یک قرن بعد کشف شد.
  
−
[[اتمسفر]] و جو نپتون آبی رنگ است و درصد بازتابش بالائی دارد که حاکی از وجود یک [[جو]] غلیظ است . بر طبق تحقیقات حضور مقادیری متان نیز در این سیاره تایید شده است . در کل، ترکیبات جو این سیاره به مانند سایر سیارات غول پیکر گازی شامل ۸۰ تا ۸۵ درصد [[هیدروژن]] و ۱۵ تا ۱۹ درصد [[هلیوم]] می‌باشد.
+
تریتون در منظومه شمسی به جهت حرکت معکوس با سیاره ، قمری منحصر به فرد است.فاصله تریتون از سیاره 354000 کیلومتر یعنی تقریبا به اندازه فاصله زمین تا ماه است.
  
−
سرعت بادهای جوی نپتون از تمامی سیارات [[منظومه شمسی]] بیشتر است.
+
حرکت معکوس تریتون ممکن است معلول وقایع زیر باشد:
  
 +
تریتون و پلوتو زمانی قمر های نپتون بودند ؛ رویارویی این دو سبب دفع پلوتو و معکوس شدن جهت حرکت تریتون شد.
  
 +
قطر [[%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86|تریتون]] 2700 کیلومتر و جرم آن یک پانزدهم جرم زمین است.هر پنج روز و بیست ساعت در مداری که با [[%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%87%20%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AC|دایره البروج]] زاویه 37 درجه می سازد به دور نپتون می گردد.
  
−
تقریباً ۱۶۵ سال طول می‌کشد تا نپتون یک بار به‌دور [[خورشید]] بگردد.این چرخش از زمان کشف آن تنها یک بار در سال 2011 تکمیل شده است.
+
نرئید (Nereid) قمر دوم نپتون است که در جهت اصلی به دور سیاره می چرخد.قطر آن 340 کیلومتر و دوره تناوب نجومی آن 360 روز است.
  
−
دوره تناوب نجومی آن ۱۶۴٫۷۹ سال است . از زمان کشف نپتون تا کنون فقط ۷۵ درصد مدار خود را طی کرده. دوره تناوب چرخشی نپتون ۱۷ ساعت و ۵۰ دقیقه است. سرعت گریز از [[جاذبه]] این سیاره نیز چیزی در حدود ۲۳ کیلومتر در ثانیه است.نپتون دارای دو[[ قمر]] بزرگ بنام‌های نرئید و تریتون است و تعداد بسیار زیادی اقمار کوچک دارد.
+
این قمر از دو نظر منحصر به فرد است:
 +
*به قدری کم فروغ است که حتی با بزرگ ترین تلسکوپ ها نیز دیده نمی شود و عموما رصد آن از طریق عکسبرداری صورت می گیرد.
 +
*مدار آن [[%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%AC%20%D8%A7%D8%B2%20%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2|خروج از مرکز]] بزرگی دارد(75ر0).فاصله نرئید با نپتون در نزدیک ترین وضعیت 1175000 کیلومتر و در دورترین وضعیت به 11000000 کیلومتر می رسد.
  
−
پیش از این انتظار می‌رفت که نپتون از نظر جوی آرام‌تر از [[اورانوس]] باشد ولی [[ویجر ۲]] نشان داد که بادهای نپتون بسیار بسیار شدید هستند. سرعت این بادها به ۶۴۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد.
+
پروتئوس قمر دیگر نپتون است که فاقد شکل کروی و به سیاره نزدیک تر است.اقمار دیگر نپتون ابعادی از مرتبه چند ده کیلومتر دارند. <ref name="multiple2">نجوم به زبان ساده / نوشته مایردگانی / ترجمه محمدرضا خواجه پور / انتشارات گیتا شناسی </ref>
  
 
== منبع ==
 
== منبع ==
  
−
ویکیپدیا فارسی [http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%BE%D8%AA%D9%88%D9%86]
+
<references /><br/><br/><br/><br/><br/><br/>
−
 
 
−
نجوم به زبان ساده&nbsp;&nbsp;&nbsp; مایر دگانی<br/><br/>
 
  
−
[[Category:سیاره]]<br/>[[Category:علوم سیاره‌ای|علوم_سیاره‌ای]]<br/>[[Category:منظومه شمسی|منظومه_شمسی]]
+
[[Category:علوم سیاره‌ای|علوم_سیاره‌ای]]<br/>[[Category:منظومه شمسی|منظومه_شمسی]]<br/>[[Category:سیاره]]
−
[[رده:سیاره]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ مارس ۲۰۱۴، ساعت ۱۷:۴۴

نپتون[ویرایش]

نپتون
null
سیاره نپتون از دید کاوشگر وویجر 2
اکتشاف
کاشف

یوهان گاتفیرد گاله

اورین لو وریه

تاریخ کشف 23 September 1846
ویژگی های مداری
اوج 4,553,946,490 کیلومتر
حضیض 4,452,940,833 کیلومتر
نیم قطر بزرگ 4,503,443,661 کیلومتر
خروج از مدار 0.011214269
دوره تناوب مداری 60,190.03 روز
دوره تناوب هلالی 367.49 روز
سرعت مداری متوسط 5.43km/s
آنومالی متوسط 267.767281°
زاویه انحراف با دایرة البروج 1.767975°
تعداد قمر 14
ویژگی های مداری
استوا 15 ± 24,764 کیلومتر
شعاع قطبی 3.829 برابر شعاع قطبی زمین
مساحت سطحی 109×7.6183 کیلومتر مربع
حجم 57.74 برابر حجم زمین
چگالی متوسط 1.638g/cm3
جاذبه سطحی استوا 11.15m/s2
آلبدو(نسبت بازتاب) 0.290
گاز های پیرامون سیاره
هیدروژن 80±3.2%
هلیوم 19±3.2%
متان 1.5±0.5%
هیدروژن دوتریده 0.019%~
اتان 0.00015%~

عناصر دیگر:

آمونیاک

آب

متان یخ زده

آمونیم هیدرو سولنپتون

کشف اورانوس انگیزه رصد آن سیاره و حرکت مداریش را پدید آورد. بنابر قوانین کپلر، اگر اورانوس تنها سیاره ای می بود که خورشید را دور می زد، مدار آن یک بیضی می شد و اورانوس در امتداد این مدار چنان حرکت می کرد که در زمان های مساوی سطوح مساوی جاروب کند. اما اورانوس تنها سیاره در منظومه شمسی نیست و هر سیاره دیگری حرکت آن را دستخوش اختلال (آشفنگی گرانشی) می کند. جمع جبری این اختلال ها به صورت انحراف هایی در موضع واقعی اورانوس، البته در مقایسه با وضع مفروضی که سیارات دیگر وجود نداشته باشند، ظاهر می شود. آنچه انتظار داریم فقط این نیست، بلکه انحراف کلی را می‌توان با محاسبه تک تک انحراف ها به کمک قوانین جاذبه نیوتون پیشگویی کرد.

وقتی اختلال های همه سیارات شناخته شده محاسبه شد و تصحیحات ضروری دیگری درباره آن ها به عمل آمد، باز هم میزان انحراف اورانوس از موضع پیشگویی شده بسیار زیادتر بود و این گمان قوت گرفت که باید شیء دیگری این اختلال را پدید آورده باشد. برای دو اخترشناس، یکی جان آدامز انگلیسی و دیگری ژوزف لووریه فرانسوی، مستقل از یکدیگر، این سؤال مطرح شد "این شیء باید کجا باشد و چه جرمی باید داشته باشد تا اختلال های غیرمنتظره مشاهده شده در اورانوس را ایجاد کند؟" آنان با فرض اینکه سیاره ناشناخته ای در منظومه شمسی وجود دارد و این سیاره مانند سیارات دیگر تابع قانون جاذبه است، محتمل ترین محل را محاسبه کردند. پیشگویی های آن ها هر دو تقریبا یکسان بود. هر دو درصدد درآمدند تا یک اخترشناس رصدی را برای یافتن این سیاره جدید ترغیب کنند. آدامز در کمبریج ناکام ماند، اما درخواست لووریه با پاسخ مثبت یوهان گرتفرید گاله از رصدخانه برلین مواجه شد؛ گاله در نخستین شب جستجویش سیاره جدید را یافت. جای این سیاره کمتر از یک درجه با محلی که آدامز و لووریه پیشگویی کرده بودند تفاوت داشت. این کشف که در 23 سپتامبر سال 1846 تحقق یافت، یکی از مهم ترین پیروزی های اخترشناسی تا آن زمان به شمار می رفت ، زیرا مهر تأیید دیگری بر توصیف جاذبه عمومی نیوتون می گذاشت و ارزش پیشگویی کردن آن را به اثبات می رساند.

این سیاره را نپتون نامیدند. نپتون در اسطوره شناسی روی خدای اقیانوس یا "سلطان دریا" است. گرچه مبانی موثقی در دست است که کاشف نپتون را لووریه بدانیم، اما تاریخ معمولاً لووریه و آدامز را کاشفان مشترک این سیاره ثبت می کند. پس از مدتی کمتر از یک ماه، یکی از دو قمر نپتون که بزرگ تر بود (با قطر 4000km) کشف شد و آن را، به نام پسر اسطوره ای نپتون، تریتون نامیدند.

قمر دوم آن، به نام نرید، (Nereid) فقط یک هشتم قطر تریتون قطر دارد، و در مداری بسیار خارج از مرکز حرکت می کند، اما در همان جهت خود سیاره می گردد. ثابت شده است که خروج از مرکز این قمر در منظومه شمسی از همه مدارهای قمری بیشتر است. ویژگی غیر عادی تریتون حرکت رجعی آن نسبت به چرخش سیاره مادر است و این تنها قمر با اندازه چشمگیر است که چنین حرکتی دارد. اقمار اورانوس جملگی این سیاره را با حرکت رجعی دور می زنند، زیرا خود سیاره با حرکت رجعی می چرخد.

در سال های بعد از کشف نپتون، به کمک همان روش های تلسکوپی متعارف این واقعیت آشکار شد که این سیاره از لحاظ ابعاد، جرم، چگالی، و ترکیب، قرینه و شبیه اورانوس است، اما این تکنیک های تلسکوپی در خصوص جزئیات رأس ابری نپتون شواهد زیادی در اختیار ما نمی گذاشتند. با تکامل تکنیک های فروسرخ، گشایش رمزهای این سیاره نیز آغاز شد. دمای رأس ابری نپتون بیشتر از دمایی است که در ارتباط با فاصله اش از خورشید انتظار می رود (برآورد کنونی از دمای رأس ابری این سیاره 60K است). در واقع این سیاره 2.5 برابر گرمایی را که از خوشید دریافت می کند، می تاباند. واقعیتی که شبیه است به مورد مشتری و زحل، اما اورانوس چنین شباهتی با آن ندارد. به علاوه، نشانه ای از چهره های رأس ابری در داده های حاصل از تکنیک های فروسرخ نشان داده شده است.

مرحله بعدی این کشف یکی از بزرگ ترین شاهکارها و اعجازهای نوع بشر به شمار آمد: توانایی طراحی سفینه ای فضایی که در تمام طول 12 سال سفرش در منظومه شمسی از فرماندهی زمینی هدایت شود و سرانجام با این دنیای سرد، که خورشید را در فاصله ای بیش از 4 میلیارد کیلومتری دور می زند، مواجه کند و نمایی نزدیک از آن به دستمان برساند. ویجر 2 در اوت 1989 به حدود 4800 کیلومتری رأس های ابر نپتون رسید و جزئیاتی را فاش کرد که به کمک روش ها و تکنیک های قبلی فقط اشاره هایی به آن ها شده بود.

آشکارترین یافته ها لکه سیاه بزرگ است، که یک سیستم توفانی پرفشار به ابعاد زمین است که در جهت پادساعتگرد می چرخد و از بسیاری جهات دیگر با لکه قرمز بزرگ مشتری برابری می کند. _این لکه ها از لحاظ ابعاد تقریباً با سیاره مادرشان متناسبند و تقریبا در یک عرض جغرافیایی ( S°22) قرار دارند. کمربندها و مناطق نپتون نیز همچون مشتری، اما بسیار کم سوترند (به نوار تاریک تری در نزدیکی ناحیه قطبی جنوبی بنگرید). ابرهای درخشان رشته رشته چشمگیر و نمایانند، و مانند سایر سیارات برجیسی، این عوارض در لایه های فوقانی یک جو گازی عمیق تر یافت می شوند.

در جایی که یک ساختار جوی نواری یافته ایم، به چرخش بسیار سریع و بادهای سطحی را نیز یافته ایم. ظاهراً نپتون استثنایی نیست، زیرا چرخش آن کمتر از 17 ساعت است، و بر فراز آن بادهایی با سرعتی تا 1120 کیلومتر بر ساعت می وزند. مشخصه هر سیاره با جو گازی عمیق عبارت است از این واقعیت که اجزای مختلف سطحه ابر با دوره های زمانی متفاوتی (تا 18 ساعت) می چرخند. اما، مشخص کردن دوره تناوب چرخش سیاره بر حسب دوره تناوب چرخش میدان مغناطیسی آن، که فوران های دوره ای رادیویی با دوره تناوب 16 ساعت و 3 دقیقه آن را آشکار کرده اند، مناسب تر است. این فاصله زمانی به عنوان دوره تناوب چرخش یک جزء تقریباً صلب تر درونه سیاره پنداشته می شود.

اخترشناسان زاویه مابین محور چرخش اورانوس با محور مغناطیسی آن را نسبتاً بزرگ یافته اند. در ابتدا آنان می پنداشتند که این نکته تغییری ناگهانی در طبیعت است و دشوار بتوان آن را توضیح داد. با عبور ویجر 2، کشف مشابهی در ارتباط با نپتون صورت گرفت؛ زاویه 50 مابین محورهای متناظر و انحراف از مرکزی به اندازه 10000Km؛ کمتر محتمل به نظر می رسد که این شرایط ناشی از یک تغییر ناگهانی باشد. مانند مورد اورانوس، می پندارند که میدان مغناطیسی نپتون از درون هسته اش ناشی می شود؛ اما، این امر نه زاویه بین محور و نه انحرف را توضیح می دهد.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref>


حلقه های نپتون[ویرایش]

با یادآوری روشی که به وسیله آن حلقه های اورانوس برای نخستین بار کشف شد (روش استتار) و سپس ویجر 2 وجود این حلقه ها را تأیید کرد، این فکر مطرح شد که احتمالاً سیاره نپتون نیز دارای چنین حلقه هایی باشد. با مشاهده استتار از پایگاه زمینی نتیجه ای مشابه، اما نامطمئن به دست آمد. به این معنی که گاهی حلقه هایی مشخص می شد و گاهی به نظر می رسید که حلقه ها گم شده اند. امروزه علت صدق این مطلب را می دانیم. نپتون در واقع حلقه های کامل ندارد، حتی در مورد حلقه ای که به عنوان 1989N1R مشخص شده است، ذراتی که حلقه را می سازند به طور یکنواخت توزیع نشده اند. این ذرات در بخش هایی از حلقه گرد هم آمده اند (که قوس هایی ایجاد می کنند) و در جاهای دیگر به طوری متفرق پراکنده اند. در نپتون 4 حلقه را می‌توان تشخیص داد: 1989N1R بسیار باریک است و در فاصله 2.5 برابر شعاع نپتون جای دارد؛ پس از آن، به طرف سیاره، ابتدا 1989N4R تقریباً به صورت ورقه ای شفاف از ماده به پهنای چند هزار کیلومتر است. سپس 1989N2R، باریک ترین حلقه و سرانجام 1989N3R حلقه متفرقی به پهنای دست کم، 1000km است. روی هم رفته، 6 قمر جدید در خلال عبور ویجر 2 از نزدیکی نپتون کشف شد که دو تا از آن ها به منزله اقمار نگهبان اعلام شدند، زیرا بعضی از ناظران معتقدند که آن ها در محدود کردن ذرات در درون حلقه های خاص نقش عمده ای دارند.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref>




اقمار نپتون[ویرایش]

پرونده:Neptune-visible.jpg
در این عکس که توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده است شما می‌توانید قمر های پروتئوس(بالا) ، لاریسا(راست پایین) و دسپینا(چپ) را مشاهده کنید.

شش قمر جدیداً کشف شده نپتون تعداد کلی اقمار شناخته شده آن را به هشت می رساند (پیوست 7 را ببینید). همه ی قمرهایی که تازه کشف اند درون مدار تریتون جای دارند.

از مناظری که در شکل زیر نشان داده شده، تا آنجا که ویجر 2 مربوط است، معلوم می شود که قمر تریتون واقعا نقش برجسته ای دارد. مناظر این شکل کلاهک قطبی جنوبی این قمر را در زمانی که در آن ناحیه تابستان بوده است نشان می دهند. ما می پنداشتیم تنها قمری که اتمسفر دارد تایتان است؛ اما تریتون نیز اتمسفر بسیار رقیقی دارد که عمدتا مرکب از نیتروژن (N2) است. جای شگفتی نیست که در این قمر با دمای سطح 38K، نیتروژن را (و متان را اگر وجود داشته باشد) در قطبی که دور از خورشید است، به صورت یخ زده بیابیم. وقتی در یک قطب تابستان فرا می رسد مقداری از نیتروژن یخ زده تصعید می شود و به صورت گاز به قطب زمستانی منتقل می گردد و در آنجا بار دیگر یخ می زند. بعضی از سطوح صورتی مایل به سرخ را به عنوان متان که بر اثر تابش به مولکول های پیچیده تری تبدیل شده است تعبیر می کنند. نزدیک به لبه پوشش یخی ممکن است از میان یک لایه یخی نازک تر به طرف سطح تاریک تر زیرین آن، شاهد مرز نسبتاً روشن تر نیتروژن یخ زده باشیم. به خلاف سطح دهانه دار بسیار قدیمی که در بعضی از اجرام دیده ایم، شواهدی از چیزی شبیه به فعالیت آتشفشانی (آتشفشان های یخی) همراه با شکاف هایی می بینیم، تا حدی شبیه به آنچه در گانیمد دیدیم، که از میان آن ها مایع مذابی می‌تواند جاری شود. آنچه در این قمر منحصر به فرد است سطح خاصی است که ناظران ناسا آن را به "پوست گرمک" تشبیه کرده اند. این سطح با شبکه ای از رشته های برآمده سیمای نسبتاً دمل مانندی ایجاد می کند. منشأ این ویژگی ها کاملاً دانسته نشده است، اما چون تریتون فاقد دهانه آشکار است، آن را قمری کاملاً جوان می دانند. پژوهشگران نوعی فعالیت تکنوتونیکی (شبیه به جابجایی قاره های روی زمین) را در این قمر به اثبات رسانده اند، و نشان داده اند که اگر ویژگی های سطح آن طور که پیش از وقوع جابجایی بوده است مجدداً بازسازی شود، امکان دارد تعدادی دهانه بزرگ آشکارسازی گردد.

قمر 1989N1 با قطر 400km جلوتر از نرید (Nereid)، در 340 کیلومتری، و 1989N2 در 200 کیلومتری آن جای دارد. قمرها و قمرهای کوچکتر نپتون شکل کروی ندارند، از این رو این ابعاد در مورد طول آن ها به کار می آید. فقط قمرهای با جرم بیشتر خود-گرانشی کافی داشته اند تا در زمان تشکیل، ماده آن ها به درون کشیده شود و به شکل کروی درآیند.
این مناظر تریتون چنان چشمگیر و خارق العاده اند که مناظر خود نپتون را تحت الشعاع قرار می دهند؛الف) در این منظره ناحیه قطبی یخی تریتون را می بینیم. در یک چرخه 165 ساله هر قطب تریتون با تابش خورشید اندکی گرم می شود. در این صورت ممکن است این نظر درست باشد که در این زمان گرم شدن، نیتروژن مایع آزاد شده و در ایجاد سیمایی که ناظر آن هستند دخالت داشته است.ب) منطقه موجود در این ناحیه را "منطقه گرمگی" می نامیم و نوعی گسل در این ناحیه دیده می شود.ج) این منظره را دهانه آتشفشانی عظیمی می دانند که بر اثر طغیان آب یا مخلوطی از آب و آمونیاک تشکیل شده است، محدوده سطح مرکزی آن به عرض 175km است.
قمری به نام 1989N1، در حالی که از نرید بزرگ تر است، شکل کاملا خاصی از اجرام کوچک تر منظومه شمسی را نشان می دهد؛ یعنی، شکلی ناکروی دارد. نیروی گرانشی مایل است اشیاء را کروی کنم، اما در این مورد، مانند بسیاری مواد دیگر، جرم جسم خیلی کم است و گرانش داخلی آن هم برای انجام این کار خیلی ضعیف است.

این واقعیت که نرید مسیر مداری با خروج از مرکز زیاد، در فاصله 5.5 میلیون کیلومتری از نپتون دارد، همراه با این واقعیت که ترکیب درصد آن بسیار شبیه پلوتون است این مسئله را پیش می کشد که احتمالاً نرید و پلوتون منشأ مشترکی داشته باشند.

پیشروی بسیار کند نپتون از میان ستارگان بر مدار 165 ساله آن، تعیین دقیق مدار آن را امکان پذیر نکرده است، اما اخیراً کشف جالبی به عمل آمده است که اطلاعات مفیدی در این باره به دست می دهد. بی تردید امکان دارد که گالیله محل نپتون را در سال های 13-1612 که این سیاره کاملاً در نزدیکی سیاره مشتری و اقمار ظاهر شده است، ثبت کرده باشد. این زمان 234 سال پیش از زمانی است که نپتون به عنوان یک سیاره شناخته شد. از این رو مورد توجه گالیله واقع نشده و وی آن را در چند طرحی که از مشتری و اقمار آن ترسیم کرده به عنوان یک ستاره منظور داشته است. این اثر ثبت شده سهم مهمی در فهم ما از حرکت نپتون داشت و معلوم شد که دوره گردش آن طولانی تر از آن است که پیش از آن شناخته شده بود. از این رو باید تصحیح اندکی در طرح مدار نپتون به عمل آوریم.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref>

قمرها[ویرایش]

نپتون 13 قمر دارد. بزرگترین قمر آن تریتون(Triton)است که به فاصله چند ماه پس از کشف نپتون ، دیده شد، قمر دوم بیش از یک قرن بعد کشف شد.

تریتون در منظومه شمسی به جهت حرکت معکوس با سیاره ، قمری منحصر به فرد است.فاصله تریتون از سیاره 354000 کیلومتر یعنی تقریبا به اندازه فاصله زمین تا ماه است.

حرکت معکوس تریتون ممکن است معلول وقایع زیر باشد:

تریتون و پلوتو زمانی قمر های نپتون بودند ؛ رویارویی این دو سبب دفع پلوتو و معکوس شدن جهت حرکت تریتون شد.

قطر تریتون 2700 کیلومتر و جرم آن یک پانزدهم جرم زمین است.هر پنج روز و بیست ساعت در مداری که با دایره البروج زاویه 37 درجه می سازد به دور نپتون می گردد.

نرئید (Nereid) قمر دوم نپتون است که در جهت اصلی به دور سیاره می چرخد.قطر آن 340 کیلومتر و دوره تناوب نجومی آن 360 روز است.

این قمر از دو نظر منحصر به فرد است:

  • به قدری کم فروغ است که حتی با بزرگ ترین تلسکوپ ها نیز دیده نمی شود و عموما رصد آن از طریق عکسبرداری صورت می گیرد.
  • مدار آن خروج از مرکز بزرگی دارد(75ر0).فاصله نرئید با نپتون در نزدیک ترین وضعیت 1175000 کیلومتر و در دورترین وضعیت به 11000000 کیلومتر می رسد.

پروتئوس قمر دیگر نپتون است که فاقد شکل کروی و به سیاره نزدیک تر است.اقمار دیگر نپتون ابعادی از مرتبه چند ده کیلومتر دارند. <ref name="multiple2">نجوم به زبان ساده / نوشته مایردگانی / ترجمه محمدرضا خواجه پور / انتشارات گیتا شناسی </ref>

منبع[ویرایش]

<references />







برگرفته از «http://wiki.avastarco.com/index.php?title=نپتون&oldid=16458»