M11

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو

تاریخچه[ویرایش]

مسیه 11 در اول سپتامبر سال 1681 در لیپزینگ آلمان توسط گاتفرد کریچ (Gott fried krich) با تلسکوپش موسوم به "لوله نوری" , که فاصله کانونی 4 پا (1.2192متر) کشف شد. او این اکتشاف را "ستاره سحابی گون" نامید و به هسته یک دنباله دار تشبیه کرد.محققان بعدی عنوان "سحابی کریچ" را برگزیدند. ادموند هالی (Halley)هم در سال 1715 مسیه 11 را اینگونه دید: "نقطه تار کوچکی که درون آن ستاره ای می درخشد و آن را درخشان تر می نمایاند. "

ویلیام درهم(William Derham) اولین کسی بود که در سال1733 با استفاده از یک تلسکوپ بازتابی (با فاصله کانونی 8 پا= 2.4384متر)مسیه 11 را به ستاره های منفرد تفکیک کرد. چند سال بعد از او جین فیلیپ چسیوکس(de Chéseaux) به طور مستقل به همان نتیجه رسید و قطر این جرم را 4.1 درجه تعیین نمود.

در تاریخ 10 اکتبر 1749 لوگنتیل(Gentil) تلسکوپش را به سمت مسیه 11 نشانه گرفت و تمامی مشاهدات قبلی را تائید کرد و مطالبی را هم به آن افزود: "خوشه قابل توجه ای از ستارگان بسیار کوچک, یک هاله(ابر) سپید که ظاهرا فقط خوشه ستاره ای می باشد و قسمت شمالی شامل قسمت اصلی سحابی است و همان چیزی ایست که احتمال می دهم آقای کریچ آن را دیده است. در ناحیه غربی این سحابی تراکم کمتری مشاهده می شود و آن را شبیه به دم یک دنباله دار می کند."

سپس شارل مسیه این جرم مشاهده شده را در تاریخ 30 می 1764 مورد هدف قرار داد و بیان کرد که:"این جرم خوشه ای است که از تعداد زیادی ستاره کوچک تشکیل شده و تنها با تجهیزات قوی قابل مشاهده می باشد. در یک تلسکوپ ساده به فاصله کانونی 3 پا این جرم شبیه یک دنباله دار نمایان می شود. این خوشه با نور ضعیفی آمیخته شده و در آن یک ستاره با قدر 8 و قطر '4 وجود دارد."

در نهایت ویلیام هرشل با تلسکوپ مناسب 5و5 اینچی دریافت که مسیه 11 در واقع شامل هیچ گونه هاله و غباری نیست. او نوشته است که: "ستاره های این جرم که دارای قدر 11 هستند به طور مستقل به 5 یا 6 گروه تقسیم شده اند. " به علاوه او اولین فردی بود که دریافت این خوشه با چشم غیر مسلح نیز قابل دیدن است.

جان هرشل در حدود سال 1830 اظهار داشت که: "این خوشه ی کروی نامنظم با قطر 10 یا 12 دقیقه قوسی است که تمام ستاره های آن به جز یکی از آن ها , که دارای قدر 9 است, قدرشان 11 می باشد و با تلسکوپ های قوی قابل بررسی می باشند وهرکدام به 5 یا 6 گروه مشخص تقسیم می شوند که میانشان شکاف و فواصلی وجود دارد."

گفته های دریاسالار اسمیت که معاصر هرشل بود به دلیل اشتیاق بیانش منجر به نام مشهور این خوشه شد: "این شئ که شبیه پرواز اردک های وحشی است، اجتماعی از ستارگان بسیار کوچک می باشد که در مرکز و دو قسمت دیگر دارای بیشینه قدر 8 می باشند. اما قطعاً با وجود تمامی شباهت ها، این ها تنها تشابه ظاهری است که بین ما و خوشه اتفاق افتاده است."

اظهارات هنریش لوئیس د آرست بیشتر شبیه به چیزی بود که پیشتر ویلیام هرشل بیان کرده بود.این منجم آلمانی مشاهداتی که در کوپنهاگ داشت را اینگونه بیان کرد:"یک خوشه شگفت انگیز شامل تعداد زیادی از ستارگان که شکل خاصی ندارند و از درون تلسکوپ همانند مجموعه ای از گروهای کوچکتر ستاره ای به نظر می آیند."

و سرانجام در سال 1918 کورتیس پس از مطالعه و بررسی عکس های به دست آمده از خوشه به درستی اظهار داشت: "خوشه ای روشن، و البته باز با قطر '6 که کروی نمی باشد."<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [۱] </ref>

اخترفیزیک[ویرایش]

مسیه 11 یکی از غنی ترین و متراکم ترین خوشه های کهکشانی است. همانگونه که از مرکز این جرم پیداست ،آسمان شب پر شده از ستارگانی به قدر 1 که با هم در حدود یک سال نوری یا کمتر فاصله داشته باشند. به این معنی که چگالی 2/4 ستاره در واحد مکعب سال نوری، متشابه است با یک خوشه کروی از رده X.

در مجموع 2900 ستاره به مسیه 11 نسبت داده شده است که 870 تای آن ها روشن تر از قدر 16.5 و 500 تا هم روشن تر از قدر 14 هستند. مطالعات اخیر چینی ها نشان داده است که 547 ستاره ی این خوشه تا قدر 15.5 در میدان دید '25 قرار دارند.

درخشان ترین ستاره تاکنون نمایان تر از بقیه ستاره های خوشه است، بطوریکه قدر 8 آن در تضاد با قدر 10درخشانترین ستاره بعد خود می باشد. به گفته برایان اسکیف(Brian Skiff): در مسیه 11 غول سرخی وجود ندارد با این حال این موضوع همچنان مبهم است که آیا متغیر آبی BS Scuti( قدر 11- 12.4) واق در '15 شرقی خوشه، در واقع عضو فیزیکی خوشه هست یا نه!؟ با توجه به تحقیقات موسسه Sun et al سن این خوشه حدود 250 میلیون سال می باشد.

این فاصله 6120 سال نوری مسیه 11 را در بازوی پیچشی قوس راه شیری قرار میدهد، بسیار شبیه به مسیه 16 و 17 که جنوبی ترند. قطر فیزیکی خوشه مرئی که در 13 درجه از آسمان مشاهده می شود، 23 سال نوری است. با مطالعات بیش تر Sun et al در 32 درجه از آسمان، مسیه 11 اندازه ای برابر با 60 سال نوری را شامل می شود.<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [۲] </ref>


مشاهدات[ویرایش]

مشاهده مسیه 11 با چشم غیرمسلح خیلی سخت است. این امر به دلیل موقعیت این خوشه در راه شیری می باشد. یعنی جایی در لبه ی شمالی از صورت فلکی سپر که زمینه ی روشنی را ایجاد کرده . دوربین های چشمی پیچ مبهم به همراه یک ستاره , همان چیزی که هالی 300 سال پیش اذعان داشت , را نشان می دهند. این دید وقتی تلسکوپ 2 اینچی به کار گرفته شود به طور چشمگیری تغییر می کند. با بزرگنمایی 90 به بالا, سحابی به تعداد زیادی ستاره تفکیک می شود.

گشودگی 2.5 اینچی حدود 100 ستاره را به همراه جفت ستاره ی بارز دارای قدر 9 را در خارج از سحابی(جنوب آن) را نشان می دهد. یک تلسکوپ شکستی 4.7 اینچی حدود 400 ستاره از خوشه را آشکار می کند که به وضوح در قطر 7 درجه ای جمع شده اند.شکل خوشه به طور کلی کمی مثلثی است که به سمت شمال غربی اشاره دارد. برای رصد حالت V شکل اردک های در حال پروازی که اسمیت دیده بود، تخیل بیشتری لازم است. بارز ترین و روشن ترین ستاره ممکن است برای رصدگران به رنگ نارنجی دیده شود اما در واقع دارای رده طیفی A می باشد.

با دیافراگم های بزرگتر تعداد بیشتری ستاره دیده می شود به طوریکه حتی ستاره های کم نور تر هم قابل رصد می باشند. به طور کلی قطر ظاهری خوشه به '15 نزدیک است اما عقیده مثلثی شکل بودن این خوشه بیش تر و بیش تر شکست می خورد.

ستاره متغیر R-scuti در زاویه '1 شمال غربی مسیه 11 قرار دارد که روشنایی آن به طور منظم در طی دوره 143 روزه بین قدر 4.8 تا 6 تغییر می کند. در نزدیکی لبه جنوب غربی، ابر تیره بزرگ B111 دیده می شود که مرز شمالی صورت فلکی سپر با سحابی را تشکیل می دهد که فاصله ای تنها چند دقیقه قوسی با لبه شمالی غربی مسیه 11 دارد.

B111 به خوبی B112 در جنوب مسیه 11 به شکل شی ای بسیار زیبا و بزرگ توسط دوچشمی های قوی قابل رصد هستند. اما مشاهده B318 که ابر تیره درازی است در جنوب مسیه 11 مشکل است بطوریکه به تلسکوپ 14 اینچی تنها بخشی از آن قابل روئیت می باشد.<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [۳] </ref>


منبع[ویرایش]

<references />