M69: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
{{نیازمند منبع}}{{نوشتار خرد}}M69 یا مسیه 69 که در [[صورت فلکی قوس]] قرار دارد یک [[خوشه کروی]] از [[قدر]]9 است که در فاصله 25 هزار [[سال نوری]] از زمین واقع شده است.این جرم در [[فهرست NGC]] عدد6121 را به خود اختصاص داده است.
+
== تاریخچه ==
  
[[پرونده:Messier object 069.jpg]]
+
نیکولاس لوییس دلکایل (Nicholas Louis de Lacaille) در سال 1751و 1752 اندازه گیری های مکانی ستاره های نیمکره جنوبی را از دماغه Good Hope انجام داد و در همان زمان‌ها 42 خوشه‌ی ستاره‌ای و سحابی، از قبیل M96 را کشف کرد. در بخش I.11 از کاتالوگ خودش که در 1755 منتشر شد، می‌خوانیم: «سحابی‌ای بدون ستاره، به مرکز کوچک یک دنباله‌دار شباهت دارد.» چارلز مسیه در سال 1764 به دنبال این جرم بود؛ اما خطای ˚1.2‌ در موقعیتی که لکایل گزارش کرده بود، باعث شد که او موفق به پیدا کردن M69 نشود. بعد از 16 سال, در 31 آگوست 1780، مسیه بالاخره توانست این خوشه‌ی جنوبی را دوباره کشف کند. خوشه‌ای که شماره 69 کانالوگ او را به خود اختصاص داد. مسیه متوجه شد که این جرم همان جرم لکاید است و درباره‌آن این گونه شرح می دهد: « سحابی‌ای بدون ستاره، نزدیک آن یک ستاره با قدر 9 وجود دارد. نورش بسیار ضعیف است.»
  
 +
جان هرشل، M69 را به عنوان یک خوشه‌ی ستاره‌ای مشاهده نمود و با خصوصیاتی چون «درخشان، بزرگ، مدور، واضح، با ستارگانی از قدر 14 تا 16» توصیف کرد. شرح عکاسی Curtis بیان می کند که: « خوشه‌کروی‌ای درخشان با قطر'3» است.<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [http://www.ebook3000.com/Atlas-of-the-Messier-Objects--Highlights-of-the-Deep-Sky_54708.html] </ref>
 +
 +
 +
== اخترفیزیک ==
 +
 +
فاصله 37000 سال نوری M69، آن را در فاصله 5000 سال نوری پشت مرکز کهکشان قرار می‌دهد؛ در حالی که این جرم در 5000 [[سال نوری]] زیر دیسک کهکشانی نیز قرار گرفته است. بنابراین M 69 متعلق به برآمدگی داخلی مرکز کهکشان است و هرگز این مکان را ترک نمی‌کند. عمر این جرم آسمانی در حدود 14 هزار میلیون سال است. عکس‌برداری‌های عمیق امروزی حداکثر قطر زاویه‌ای '10 و اندازه فیزیکی 110 سال نوری را به آن نسبت می دهد. جرمش در حدود 300000 برابر جرم خورشید تخمین زده می شود. به عنوان یک خوشه‌ی کروی, فراوانی نسبتا زیادی از عناصر سنگین دارد که به محل تولدش در نزدیک مرکز کهکشان، مربوط می شود.
 +
 +
ستاره‌های منفرد، که درخشان ترین آنها به قدر 13.2 می رسد، به دور یک مرکز نسبتا فشرده جمع می شوند. 61 ستاره متغیر در M69 کشف شده است که در میان آنها، 8 ستاره‌ RR شلیاقی، 48 ستاره‌ از نوع SX ققنوسی و 10 ستاره دوتایی گرفتی هستند. این مجموعه شامل دو عضو درخشان خوشه و دو ستاره Mira نیز هست: قوس- V1894( قدر 13.3-18.8) در '1.5 جنوب شرقی مرکز و قوس-V348 (قدر 15.5-18.2) در '5 غرب مرکز. در سال 1986 یک ستاره با قدر متغیر 12.5 و طیفی با خطوط گسیلی مشاهده شد. تحلیل های بعدی نشان داد که این ستاره یک نواختر نیست بلکه یک ستاره غیر عادی متغیر Mira است.<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [http://www.ebook3000.com/Atlas-of-the-Messier-Objects--Highlights-of-the-Deep-Sky_54708.html] </ref>
 +
 +
 +
== رصد ==
 +
 +
در جنوب شرقی یک ستاره‌ی زمینه از قدر 8، سحابی‌ای بسیار کوچک، حتی در یک دوربین دوچشمی 50 ×10 می‌تواند رویت شود. در یک تلسکوپ این جسم مدور در اندازه '2.5 نمایان می شود. برای مشاهده‌ی ستاره‌های منفرد، یک تلسکوپ با دهانه‌ی 6 تا 8 اینچ نیاز است. پس از آن، یک منطقه تاریک نزدیک جنوب لبه خوشه، شبیه یک شکاف یا خطی تاریک ظاهر می‌شود. منطقه مرکزی بر پایه‌ی گزارش برخی رصدگرها در جهت شمال- جنوب امتداد یافته است؛ اما هسته مرکزی کوچک تقریبا شبیه به ستاره باقی می‌ماند. O’Meara به یک مرداب تاریک در شمال مرکز اشاره می کند که نویسنده کتاب Atlas of the MESSIER OBJECT قادر به تایید آن نبوده است.<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [http://www.ebook3000.com/Atlas-of-the-Messier-Objects--Highlights-of-the-Deep-Sky_54708.html] </ref>
 +
 +
 +
== منابع ==
 +
<references />
  
 
[[رده :فهرست اجرام مسیه]]
 
[[رده :فهرست اجرام مسیه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۱۹:۱۹

تاریخچه[ویرایش]

نیکولاس لوییس دلکایل (Nicholas Louis de Lacaille) در سال 1751و 1752 اندازه گیری های مکانی ستاره های نیمکره جنوبی را از دماغه Good Hope انجام داد و در همان زمان‌ها 42 خوشه‌ی ستاره‌ای و سحابی، از قبیل M96 را کشف کرد. در بخش I.11 از کاتالوگ خودش که در 1755 منتشر شد، می‌خوانیم: «سحابی‌ای بدون ستاره، به مرکز کوچک یک دنباله‌دار شباهت دارد.» چارلز مسیه در سال 1764 به دنبال این جرم بود؛ اما خطای ˚1.2‌ در موقعیتی که لکایل گزارش کرده بود، باعث شد که او موفق به پیدا کردن M69 نشود. بعد از 16 سال, در 31 آگوست 1780، مسیه بالاخره توانست این خوشه‌ی جنوبی را دوباره کشف کند. خوشه‌ای که شماره 69 کانالوگ او را به خود اختصاص داد. مسیه متوجه شد که این جرم همان جرم لکاید است و درباره‌آن این گونه شرح می دهد: « سحابی‌ای بدون ستاره، نزدیک آن یک ستاره با قدر 9 وجود دارد. نورش بسیار ضعیف است.»

جان هرشل، M69 را به عنوان یک خوشه‌ی ستاره‌ای مشاهده نمود و با خصوصیاتی چون «درخشان، بزرگ، مدور، واضح، با ستارگانی از قدر 14 تا 16» توصیف کرد. شرح عکاسی Curtis بیان می کند که: « خوشه‌کروی‌ای درخشان با قطر'3» است.<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [۱] </ref>


اخترفیزیک[ویرایش]

فاصله 37000 سال نوری M69، آن را در فاصله 5000 سال نوری پشت مرکز کهکشان قرار می‌دهد؛ در حالی که این جرم در 5000 سال نوری زیر دیسک کهکشانی نیز قرار گرفته است. بنابراین M 69 متعلق به برآمدگی داخلی مرکز کهکشان است و هرگز این مکان را ترک نمی‌کند. عمر این جرم آسمانی در حدود 14 هزار میلیون سال است. عکس‌برداری‌های عمیق امروزی حداکثر قطر زاویه‌ای '10 و اندازه فیزیکی 110 سال نوری را به آن نسبت می دهد. جرمش در حدود 300000 برابر جرم خورشید تخمین زده می شود. به عنوان یک خوشه‌ی کروی, فراوانی نسبتا زیادی از عناصر سنگین دارد که به محل تولدش در نزدیک مرکز کهکشان، مربوط می شود.

ستاره‌های منفرد، که درخشان ترین آنها به قدر 13.2 می رسد، به دور یک مرکز نسبتا فشرده جمع می شوند. 61 ستاره متغیر در M69 کشف شده است که در میان آنها، 8 ستاره‌ RR شلیاقی، 48 ستاره‌ از نوع SX ققنوسی و 10 ستاره دوتایی گرفتی هستند. این مجموعه شامل دو عضو درخشان خوشه و دو ستاره Mira نیز هست: قوس- V1894( قدر 13.3-18.8) در '1.5 جنوب شرقی مرکز و قوس-V348 (قدر 15.5-18.2) در '5 غرب مرکز. در سال 1986 یک ستاره با قدر متغیر 12.5 و طیفی با خطوط گسیلی مشاهده شد. تحلیل های بعدی نشان داد که این ستاره یک نواختر نیست بلکه یک ستاره غیر عادی متغیر Mira است.<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [۲] </ref>


رصد[ویرایش]

در جنوب شرقی یک ستاره‌ی زمینه از قدر 8، سحابی‌ای بسیار کوچک، حتی در یک دوربین دوچشمی 50 ×10 می‌تواند رویت شود. در یک تلسکوپ این جسم مدور در اندازه '2.5 نمایان می شود. برای مشاهده‌ی ستاره‌های منفرد، یک تلسکوپ با دهانه‌ی 6 تا 8 اینچ نیاز است. پس از آن، یک منطقه تاریک نزدیک جنوب لبه خوشه، شبیه یک شکاف یا خطی تاریک ظاهر می‌شود. منطقه مرکزی بر پایه‌ی گزارش برخی رصدگرها در جهت شمال- جنوب امتداد یافته است؛ اما هسته مرکزی کوچک تقریبا شبیه به ستاره باقی می‌ماند. O’Meara به یک مرداب تاریک در شمال مرکز اشاره می کند که نویسنده کتاب Atlas of the MESSIER OBJECT قادر به تایید آن نبوده است.<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [۳] </ref>


منابع[ویرایش]

<references />