M46
محتویات
تاریخچه
شارل مسیه در 19 فوریه 1771 M46 را کشف کرد. این اولین جرم کشف شده پس از تکمیل فهرست اولیه مسیه با 45 جرم بود. او این جسم را به این گونه توصیف کرده است: «خوشه ای متشکل از ستارگان بسیار کوچک که جز در یک شکستی خوب، دیده نمیشوند. این خوشه کمی حالت سحابیگون دارد.» در سال 1786، ویلیام هرشل سحابی سیاره نمای NGC2438 را در این خوشه کشف کرد. بعدها پسر او، جان هرشل، منظرهی آن را چنین توصیف کرد: «یک خوشه ستارهای خوب وغنی که زمینه آسمان را کاملا پر میکند. در داخل خوشه و در لبهی شمالی آن یک سحابی سیارهنمای زیبا قرار دارد.» و دربارهی این سحابی ادامه میدهد: «کاملا مدور است. سحابی، نوری کم و ثابت و ستارهایی کوچک در شمال مرکزش دارد. با این که مرکز کمنورتر از بقیه نواحی است اما قابل دیدن است. لبهها کمی تاریک و روشن هستند.»
لئو برنر(Leo Brenner) در حدود 100 سال پیش، این جسم را به رصدگران آماتور پیشنهاد کرده است: «جرمی باشکوه حتی برای تلسکوپهای کوچک، با قطر 30 دقیقه، بسیار غنی و روشن است. دارای ستاره هایی از قدر 10 و کمتر است. این خوشه یک سحابی سیارهنما یا حلقوی با قطر 3.75 دقیقه و روشنایی قابل توجه دارد.» بر مبنای تصاویر عکاسی، کرتیس(Curtis) توصیفی از M46 ارائه میدهد که با مشخصات ظاهری خوشه توافق کامل ندارد: «یک خوشهای روشن، بزرگ و گسترده با قطری در حدود 25 دقیقه که سحابی سیاره نمای NGC2438 درون آن قرار دارد.»"<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [۱] </ref>
اختر فیزیک
M46 و M47 یک جفت جذاب در آسمان زمستان را تشکیل میدهند؛ اما در فضای واقعی، این دو به هیچ وجه نزدیک نیستند. به نظر میرسد M46 دو تا سه برابر دورتر از M47 باشد. M46، 400 سالنوری بالای صفحه کهکشان قرار دارد و از جمله غنیترین اجرام فهرست مسیه محسوب میشود. 186 ستاره روشنتر از قدر 13 در آن قرار دارد و در مجموع احتمالا حدود500 ستاره دارد. روشن ترین ستارهی آن از قطر 8.7 و ردهی طیفی A2 است. به علاوه این خوشه شامل تعداد اندکی غول سرخ است که باعث می شود سن خوشه در حدود 500 میلیون سال پیشبینی شود.
سحابی سیارهنمای NGC2438 که در ناحیهی شمالی M46 قرار دارد، خیلی جوانتر است و تنها در حدود 45000 سال سن دارد. بسیاری از مولفان معتقدند که NGC2438 به صورت تصادفی، درست در همان جهت M46 (و جلوی آن) قرار گرفته است. اما یک مطالعه در سال 1996 نشان داد که سرعت شعاعی سحابی در حدود 60 کیلومتر بر ثانیه و مشابه با سرعت شعاعی خوشه است؛ که به وسیله 4 ستارهی روشن آن اندازه گرفته شده است. این دلیل محکمی است که سحابی را عضو فیزیکی خوشه بدانیم.
قطر فیزیکی NGC2438 که در آسمان 66 ثانیه اندازه گرفته شده است، در حدود یک سال نوری تخمین زده میشود. دیوید مالین (David Malin) در یک نورگیری عمیق، وجود یک هاله کم نور را که 4 بار بزرگتر است، اثبات کرد. (پدیدهای که برای بسیاری از سحابیهای سیارهنما وجود دارد.) ظاهرا ستارهی کم نور مرکزی (از قدر 17.5) قدرت تابش خود را از دست داده و دیگر غبار موجود در سحابی را یونیزه نمیکند. از آنجایی که نور مرئی به وسیله فرآیندهای بازترکیبی مداوم تولید میشود، این سحابی احتمالا تا چند هزار سال آینده، پس از مصرف شدن ذخیرهی گاز یونیده، ناپدید خواهد شد."<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [۲] </ref>
مشاهدات
M46 در یک دوربین دوچشمی 50×10، به اندازه ی ماه کامل، به صورت تکهای سجابیگون در قسمت شرقی M47 دیده میشود. یک ستارهی تنها]ی جدا افتاده از خوشه[ در بخش غربی آن دیده میشود. منظرهی خوشه با شکستیهای کوچک، بسیار تغییر میکند که نشاندهندهی گروهی با بیش از 50 ستاره است.
شکوه زیبای این خوشه به وسیلهی گشودگیهای بزرگتر و توان تفکیکهای بیشتر از دست خواهد رفت. چرا که ستارگان M46 به صورت جدا از هم و بدون هر گونه تراکم چیده شدهاند. تلسکوپهای بزرگتر یک ستارهی نارنجی روشن را درست در غرب روشنترین ستارهی خوشه نشان میدهند. از میان تعداد زیاد دوتاییهای موجود در M46، تنها دو جفت طبقهبندی شدهاند: بارتون 1889(قدر 11.8/11.1 ، زاویهموقعیت:203 درجه) و بارتون 1891(قدر 12.2/11.9، زاویهموقعیت:2 درجه)، هر دو با جدایی 4.5 درجه.
با یک شکستی 4.7 اینچ، سحابی سیارهنمای NGC2438 در بخش شمالشرقی خوشه، از قدر 10.8، به شکل یک حلقهی پخش شده، با یک ستارهی قدر 11 تقریبا درست در مرکز آن دیده میشود. تلسکوپ 14 اینچ، یک عدم تقارن را در حلقه نشان می دهد؛ قسمتهای کمنور در غرب و روشنترین بخشها در لبهی شمالی هستند. ستارههایی کمنور در بخش داخلی و کمنور حلقه و در لبهی جنوبشرقی دیده میشوند. اما هیچ گزارشی (در طیف مرئی) از رصدگران مبنی بر رویت یک هاله و یا ستارهی مرکزی واقعی وجود ندارد. یک فیلتر خط OIII روشنایی ستارگان اطراف را کاهش میدهد و جزئیات بیشتری از سحابی را مشخص میکند. "<ref name="multiple2"> کتاب اطلس اجرام مسیه [۳] </ref>
منابع
<references />