بارش ربعی
یکی از بارشهای شهابی سالیانه، بارش شهابی ربعی است که در 13 و 14 دی به اوج فعالیت خود می رسد. ZHR این بارش (تعداد شهابهای مشاهده شده در یک ساعت) متغیر است و بین ۶۰ تا ۲۰۰ شهاب است.
کانون بارش ربعی (نقطهای در آسمان، که به نظر میرسد تمام شهابها از آن نقطه سرچشمه میگیرند) در نزدیکی صورت فلکی عوا، بین صورتفلکی عوا و صورتفلکی اژدها قرار دارد که رفتهرفته ارتفاع کانون بارش بیشتر میشود. ربع نام یک صور فلکی قدیمی است که بین صورتفلکی عوا و صورتفلکی اژدها قرار داشت که محدوده آن بین صورتهایفلکی کناری آن تقسیم شد و از بین رفت. ربع نام یک وسیله نجومی قدیمی بود که برای رصد و ردیابی ستارهها به کار میرفت.
بارش ربعی با بارشهای دیگر تفاوتی دارد. منشا همه بارشها دنبالهدارها هستند که این کرههای یخی به هنگام نزدیک شدن به خورشید، بخار شده و ذراتی را در مدار خود به جا میگذارند . وقتی زمین به این ذرات نزدیک میشود، این ذرات غبار با جو زمین برخورد کرده و بر اثر اصطکاک سوخته و نوری را از خود به جا میگذارند که ما آنها را شهاب مینامیم. اما منشا این بارش مثل بارش جوزایی، سیارک نزدیک زمین ۲۰۰۳EH است. مطالعات انجام گرفته نشان میدهد که این سنگ فضایی یک دنبالهدار مرده است و تکهای از دنبالهداری است که چند قرن پیش تکهتکه شدهاست و شهابهایی که در ۱۴ دی مشاهده میکنید ذرات حاصل از این تکهتکه شدن هستند که بعد از هزاران سال گردش به دور خورشید با سرعت ۱۴۴۸۴۰ کیلومتر بر ساعت وارد جو زمین میشوند و در ارتفاع ۸۰-۹۰ کیلومتری میسوزند و به صورت شهابی درخشان دیده میشوند.
منبع
انجمن نجوم آیاز تبریز http://ayazastro.com/