ثابت کیهان شناختی
تاریخچه
قبل از کشف هابل دربارهی انبساط عالم، انیشتین به سناریوی جهان در حال انبساط علاقهمند نبود و در عوض به جهانی ایستا معتقد بود. هرچند نظریهی گرانشی که او مطرح کرده بود نظریهای پویا و دینامیک بود، اما وی امید داشت که آثار تمام مواد موجود در جهان، رویهمرفته، بهطریقی عالم را از رشد یا انقباض باز دارند. زمانی که مشخص شد این اتفاق نمیافتد، او مبهوت شد و بیدرنگ جملهای را برحسب ضرورت به معادلهاش اضافه کرد که «ثابت کیهانشناختی» نامیده شد؛ جملهای که بنا بود فضا را تثبیت کند و آن را از انبساط یا انقباض باز دارد.
ثابت کیهانشناختی مثل ترمزی اضطراری بر عالم اعمال میشود تا آن را از حرکت به سمت ناپایداری باز دارد؛ زیرا مکانیسم داخلی عالم، که نسبیت عام آن را توصیف کرد، از انجامش عاجز بود. بعد از آنکه هابل کشف خود را اعلام کرد، انیشتین بهسرعت مسیرآمده را بازگشت. وی دریافت که مدل اصلیاش بدون ثابت کیهانشناختی برای جهان در حال رشد مناسبتر است. برای بازتولید حرکت سریع کهکشانهایی که در حال تاختن به خارج از مرزها هستند، در اصل، نیاز به هیچ افساری در معادلات آن هم با افزودن جملهی ثابتِ اضافی نبود. انیشتین افزودن ثابت کیهانشناختی را «بزرگترین اشتباه» خود نامید.
اما کشفی که دربارهی افزایش انبساط فضا در هفت دههی بعد از آن صورت گرفت، خود، انگیزهای شد تا وی این فاکتور کنارگذاشتهشده را دوباره به معادله بازگرداند؛ پارامتری مثبت و کوچک که با حرف یونانیλ نمایش داده میشد. این معادله خود سادهترین روش برای توصیف جهان در حال انبساط آن هم با شتابی تندشونده بود. <ref> کتاب ]]کرانههای کیهان[[/ نوشته پائول هالپرن/ ترجمه حوریه آقانور/ انتشارات هورمزد.</ref>
منابع
<references />