کهکشان سیفرت
این نام از کارل سیفرت ، کاشف این کهکشانها در سال ۱۹۴۳ گرفته شده است. کهکشان سیفرت (Seyfert Galaxy) نوعی کهکشان فعال است.این کهکشانها در اصل نوعی کهکشان مارپیچی هستند که مهمترین مشخصههای آنها عبارت است از یک هستهی روشن و نقطهای در مرکز، و یک طیف که خطوط نشری پهنی را نشان میدهد. طیف پیوسته دارای یک مؤلفهی غیرحرارتی است که بیشتر ین برجستگی را در فرابنفش دارد. تصور بر این است که این خطوط نشری در ابرهای گازی که با سرعت زیاد نزدیک هسته حرکت میکنند تولید شده است. حدود دو درصد از کهکشانهای مارپیچی سیفرت هستند. ویژگی بارز این کهکشان ها خطوط نشری ای است که ناشی از گازهای یونیده هستند. در برخی از آنها خطوط نشری براثر حرکات تصادفی و فعل وانفعالات پر انرژی تا سرعت های ۱۰۰۰۰ کیلومتر در ثانیه پهن شدگی دارد. درون این کهکشان ها گاز بسیار داغی وجود دارد که در تلاطم شدید است.روشنایی کهکشان راه شیری (که یک کهکشان سیفرت نیست ) ۲۵ میلیارد برابر خورشید است در حالیکه روشنایی یک کهکشان سیفرت (فقط هسته آن ونه ستار های بقیه ی کهکشان)از یک دهم تا ده برابر کهکشان راه شیری است. روشنایی هسته یک کهکشان سیفرت می تواند در مقیاس زمانی یک ماه تغییراتی داشته باشد واین نشان دهنده این است که اندازه آنها باید کوچک باشد. کهکشان M77 یکی از نمونه های خوب این نوع کهکشان ها می باشد.
بر مبنای طیف، کهکشانهای سیفرت به دو نوع ۱ و ۲ تقسیم میشوند. در طیف نوع ۱، خطوط مجاز پهن هستند (متناظر با سرعت ۱۰۴ کیلومتر بر ثانیه)، بسیار پهنتر از خطوط ممنوعه. در نوع ۲، تمام خطوط مشابه یکدیگر و باریکترند (کمتر از ۱۰۳ کیلومتر بر ثانیه). گاهی اوقات گذارهایی بین این دو نوع و موارد میانی دیده شده است. تصور بر این است دلیل این تفاوت این باشد که خطوط مجاز در گازهای متراکمتر نزدیک هسته بهوجود میآید، در حالی که خطوط ممنوعه در گازهای رقیقتر، دورتر از هسته تشکیل میشود. در کهکشانهای سایفرت نوع ۲، گاز متراکمتر وجود ندارد یا اینکه از دید پنهان است.
تقریباً تمام کهکشانهای سیفرت که ردهی هابلی آنها معلوم است، مارپیچ هستند؛ تنها ممکن است استثناهایی از نوع ۲ دیده شود. این کهکشانها از منابع قوی فروسرخ بهحساب میآیند. کهکشانهای نوع ۱ اغلب گسیل قوی پرتو ایکس از خود نشان میدهند.
کهکشانهای سیفرت واقعی منابع نسبتاً ضعیف رادیویی هستند. با وجود این، کهکشانهای فشردهی رادیویی وجود دارد که طیف اپتیکی آنها اساساً شبیه به کهکشانهای سیفرت است. احتمالاً اینها را باید در گروه کهکشانهای سایفرت طبقهبندی کرد. در کل بهنظر میرسد که گسیل رادیویی قویتر با یک طیف نوع ۲ همراه باشد.
برآورد میشود که حدود ۱٪ از تمام کهکشانهای مارپیچ روشن، کهکشان سایفرت باشند. درخشندگی هستهی آنها حدود ۱۰۳۶ تا ۱۰۳۸ وات است؛ یعنی از مرتبهی مشابه با درخشندگی بقیهی کهکشان. البته تغییرات روشنایی متداول است.
منبع
- دانشنامه ستارهشناسی [۳]