در حال ویرایش ابر های ماژلانی

پرش به: ناوبری، جستجو

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی متن شما
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{الگو:تکمیلی}}
 
{{الگو:تکمیلی}}
 
+
{{نیازمند منبع}}
 
[[File:Panoramic Large and Small Magellanic Clouds.jpg|Panoramic Large and Small Magellanic Clouds|وسط|700px]]
 
[[File:Panoramic Large and Small Magellanic Clouds.jpg|Panoramic Large and Small Magellanic Clouds|وسط|700px]]
 
== ابرهای ماژلانی ==
 
== ابرهای ماژلانی ==
سطر ۶: سطر ۶:
  
 
<div align="justify">
 
<div align="justify">
ابر ماژلانی بزرگ و ابر ماژلانی کوچک در واقع دو [[کهکشان]] در همسایگی [[کهکشان]] ما یعنی [[کهکشان راه شیری]] هستند که به دلیل واقع شدن در نیم کره جنوبی آسمان، در نیم کره شمالی قابل رویت نیستند.[[File:Magellanic Clouds ― Irregular Dwarf Galaxies .jpg|thumb|Magellanic Clouds ― Irregular Dwarf Galaxies ]]
+
ابر ماژلانی بزرگ و ابر ماژلانی کوچک در واقع دو [[کهکشان]] در همسایگی کهکشان ما یعنی [[کهکشان راه شیری]] هستند که به دلیل واقع شدن در نمیکره جنوبی آسمان، در نیمکره شمالی قابل رویت نیستند.[[File:Magellanic Clouds ― Irregular Dwarf Galaxies .jpg|thumb|Magellanic Clouds ― Irregular Dwarf Galaxies ]]
  
در سال 1511 [[فردیناند ماژلان]] که یک دریانورد پرتغالی بود به این دو "ابر" اشاره کرد و به همین دلیل این نام بر این [[کهکشان]]هااطلاق می شود. البته حدود 500 سال قبل، عبدالرحمن صوفی منجم ایرانی در سال 964 میلادی این ابرها را [[رصد]] نموده و با نام البکر در فهرست خود به ثبت رسانده است.
+
در سال 1519 [[فردیناند ماژلان]] که یک دریانورد پرتغالی بود به این دو "ابر" اشاره کرد و به همین دلیل این نام بر این [[کهکشان]] ها اطلاق می شود. البته حدود 500 سال قبل، عبدالرحمن صوفی منجم ایرانی در سال 964 میلادی این ابرها را رصد نموده و با نام البکر در فهرست خود به ثبت رسانده است.
 
این دو [[کهکشان]] عضو [[خوشه محلی]] (گروه محلی)[[کهکشان]] ها هستند.
 
این دو [[کهکشان]] عضو [[خوشه محلی]] (گروه محلی)[[کهکشان]] ها هستند.
  
سطر ۲۷: سطر ۲۷:
 
نخستین اشارهٔ مستند به ابر ماژلانی بزرگ توسط اخترشناس ایرانی، عبدالرحمان صوفی در کتاب صورالکواکب در حوالی سال 964 میلادی انجام شده است. عبدالرحمان صوفی نیز در واقع در کتاب صورالکواکب رصد آنها را گزارش می‌کند، نه رصد خود را. در کتاب صورالکواکب عبدالرحمان، با ترجمهٔ خواجه نصیر طوسی، دربارهٔ ابرهای ماژلانی چنین نوشته شده است:
 
نخستین اشارهٔ مستند به ابر ماژلانی بزرگ توسط اخترشناس ایرانی، عبدالرحمان صوفی در کتاب صورالکواکب در حوالی سال 964 میلادی انجام شده است. عبدالرحمان صوفی نیز در واقع در کتاب صورالکواکب رصد آنها را گزارش می‌کند، نه رصد خود را. در کتاب صورالکواکب عبدالرحمان، با ترجمهٔ خواجه نصیر طوسی، دربارهٔ ابرهای ماژلانی چنین نوشته شده است:
  
*… و قومی گفته اند که در زیر سهیل دو کوکب است که قدمهای سهل اند و در زیر قدمهای سهل کواکب نورانی سپید است که به عراق نبینند و نه نجد از ولایت عرب و اهل تهامه که بینند بقر خوانند آن کواکب را. و بطلمیوس از این هیچ نگفته و ما ندانیم که این سخن بر حق است یا باطل. و قومی گفته اند ابتدای کواکب سفینه از نزدیک سعد بهام است …
+
*… و قومی گفته اند که در زیر سهیل دو کوکب است که قدمهای سهل اند و در زیر قدمهای سهل کواکب نوراني سپید است که به عراق نبینند و نه نجد از ولایت عرب و اهل تهامه که بینند بقر خوانند آن کواکب را. و بطلمیوس از این هیچ نگفته و ما ندانیم که این سخن بر حق است یا باطل. و قومی گفته اند ابتدای کواکب سفینه از نزدیک سعد بهام است …
  
  
سطر ۳۸: سطر ۳۸:
 
ابر بزرگ ماژلان حاوی اجرام بسیار بزرگ و قابل توجهی است.از آن جمله در حدود 1500[[ متغیر قیفاووسی]] ، بیش از یک صد چشمه قوی و مجزای رادیویی و نیز [[سحابی]] بزرگ حلقه زده که نان دیگرش ماهی طلایی_30 ('''30_Doradus)'''شایسته توجه است. ماهی طلایی_30 بزرگ ترین [[سحابی]] گازی و بسیار بزرگ تر از[[ سحابی چبار]] است.روشنایی فوق العاده آن بسی آشکار تر میبود اگر در [[کهکشان]] ما جای می داشت.در واقع اگر ماهی طلایی_30 به فاصله جبار از ما می بود 30 بار روشن تر از [[شعرای یمانی]] به نظر می رسید.  
 
ابر بزرگ ماژلان حاوی اجرام بسیار بزرگ و قابل توجهی است.از آن جمله در حدود 1500[[ متغیر قیفاووسی]] ، بیش از یک صد چشمه قوی و مجزای رادیویی و نیز [[سحابی]] بزرگ حلقه زده که نان دیگرش ماهی طلایی_30 ('''30_Doradus)'''شایسته توجه است. ماهی طلایی_30 بزرگ ترین [[سحابی]] گازی و بسیار بزرگ تر از[[ سحابی چبار]] است.روشنایی فوق العاده آن بسی آشکار تر میبود اگر در [[کهکشان]] ما جای می داشت.در واقع اگر ماهی طلایی_30 به فاصله جبار از ما می بود 30 بار روشن تر از [[شعرای یمانی]] به نظر می رسید.  
  
باید تاکید شود که ابر بزرگ ماژلان، نزدیک ترین سحابی برون-کهکشانی به ما، نه یک ابر است و نه یک [[سحابی]]؛بلکه یک کهکشان است. یعنی جهان-جزیره ی بزرگی است مشتمل بر ستاره های نورانی،خوشه های ستاره ای کروی،سحابی ها و همه ی اجرام دیگری که در کهکشان ما یافت می شود من جمله خود ما.
 
  
 
ستاره S_ماهی طلایی در ابر بزرگ ماژلان ، بی شک درخشان ترین ستاره شناخته شده و یکی از ستارگان موسوم به متغیر های نامنظم است. اسن ستاره به هنگام حداکثر روشنی 600000 بار (و بنا بر بعضی محاسبات 2000000بار) پرنور تر از خورشید است.
 
ستاره S_ماهی طلایی در ابر بزرگ ماژلان ، بی شک درخشان ترین ستاره شناخته شده و یکی از ستارگان موسوم به متغیر های نامنظم است. اسن ستاره به هنگام حداکثر روشنی 600000 بار (و بنا بر بعضی محاسبات 2000000بار) پرنور تر از خورشید است.
  
 
ابر بزرگ ماژلان با سرعتی در حدود 250 کیلومتر بر ثانیه از ما دور می شود.<ref name="multiple1">کتاب نجوم به زبان ساده / نوشتهمایر دگانی/ ترجمه محمد رضا خواجه پور/چاپ ششم/ویرایش جدید</ref>
 
ابر بزرگ ماژلان با سرعتی در حدود 250 کیلومتر بر ثانیه از ما دور می شود.<ref name="multiple1">کتاب نجوم به زبان ساده / نوشتهمایر دگانی/ ترجمه محمد رضا خواجه پور/چاپ ششم/ویرایش جدید</ref>
{{-}}
 
  
 
== ابر ماژلان کوچک ==
 
== ابر ماژلان کوچک ==
 
[[File:Small Magellanic Cloud (Digitized Sky Survey 2).jpg|thumb|ابر ماژلانی کوچک]]
 
[[File:Small Magellanic Cloud (Digitized Sky Survey 2).jpg|thumb|ابر ماژلانی کوچک]]
  
فاصله تخمینی ابر کوچک ماژلان 180000 [[سال نوری]] است که آن را اندکی دورتر از [[ابر ماژلانی بزرگ]] قرار می دهد؛ با چشم برهنه در[[ صورت فلکی توکان]] ، نزدیک قطب جنوب آسمان دیده می شود.اما قطر آن فقط نصف قطر ابر بزرگ ماژلان است. باید به یاد داشت که مطالعه قیفاووسی های آن به کشف منحنی[[ دوره تناوب]]_قدر مطلق انجامید.این ابر شامل تعداد زیادی [[ستاره]] کم سو از [[قدر]] 11 تا کم سوترین [[ستاره]] های شناخته شده است.
+
فاصله تخمینی ابر کوچک ماژلان 180000 [[سال نوری]] است که آن را اندکی دورتر از [[ابر بزرگ ماژلان]] قرار می دهد؛ با چشم برهنه در[[ صورت فلکی توکان]] ، نزدیک قطب جنوب آسمان دیده می شود.اما قطر آن فقط نصف قطر ابر بزرگ ماژلان است. باید به یاد داشت که مطالعه قیفاووسی های آن به کشف منحنی[[ دوره تناوب]]_قدر مطلق انجامید.این ابر شامل تعداد زیادی [[ستاره]] کم سو از [[قدر]] 11 تا کم سوترین [[ستاره]] های شناخته شده است.
  
 
علاوه بر این یک یا چند ستاره دوستایی پرتو_X نیز دارد.  
 
علاوه بر این یک یا چند ستاره دوستایی پرتو_X نیز دارد.  
  
یک دوتایی پرتو – x  یک جفت ستاره ی نزدیک به هم است؛یکی از این دو که رمبیده منقبض شده است(ستاره نوترونی؟) و اواخر دور زندگی خود را می گذارند،از ندیم خود،ماده جذب می کند.این ماده،هنگام نزدیک شدن به ستاره ی بسیار داغِ در حالِ انقباض،پرتو X گسیل می کند.
+
[[سرعت]] دور شدن[[ ابر کوچک ماژلان]] به اندازه قابل ملاحظه ای کم تر از سرعت ابر ماژلان بزرگ  و تقریبا 160 کیلومتر در ثانیه است.
 +
 
 +
ابر های بزرگ و کوچک ماژلان را اغلب اوقات اقمار [[کهکشان راه شیری]] به حساب می آورند.<ref name="multiple1">کتاب نجوم به زبان ساده / نوشتهمایر دگانی/ ترجمه محمد رضا خواجه پور/چاپ ششم/ویرایش جدید</ref>
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
 +
 
  
سرعت دور شدن ابر کوچک ماژلان به اندازه ی قابل ملاحظه ای کمتر از سرعت ابر بزرگ ماژلان را اغلب اوقات،اقمار کهکشان ما به شمار می آورند.
 
  
اگر فرضیه هاله تاریک جرمدار کهکشان ما درست باشد،ابرهای ماژلان بزرگ و کوچک به لحاظ گرانشی مقید به کهکشان ما و قمر های آن خواهند بود.<ref name="multiple1">کتاب نجوم به زبان ساده / نوشتهمایر دگانی/ ترجمه محمد رضا خواجه پور/چاپ ششم/ویرایش جدید</ref>
 
{{-}}
 
  
 
==نگارخانه==
 
==نگارخانه==
سطر ۷۹: سطر ۹۴:
 
[[رده:کیهان‌شناسی]][[رده:نجوم رصدی ]]
 
[[رده:کیهان‌شناسی]][[رده:نجوم رصدی ]]
  
== جستاره ای وابسته ==
+
== جستارهای وابسته ==
  
 
* [[کهکشان]]
 
* [[کهکشان]]

لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی نجوم ممکن است توسط دیگر مشارکت‌کنندگان تغییر یابند، ویرایش یا حذف شوند. اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (ویکی نجوم:حق تکثیر را برای جزئیات بیشتر ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!

برای ویرایش این صفحه، لطفاً به سوال زیر پاسخ دهید (اطلاعات بیشتر):

لغو | راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)

الگوهای به‌کاررفته در این صفحه: