در حال ویرایش ابیراهی رنگی

چون شعاع نور از عدسی بگذرد،تنها شکسته نمی شود بلکه به رنگ های تشکیل دهنده اش نیز تجزیه می شود. این خاصیت بسیار نامطلوبی برای عدسی به شمار می رود.هر شعاع نور((سفید)) که از سمت چپ وارد عدسی می‌شود به رنگین کمان کوچکی از رنگ ها تجزیه می شود.اصطلاح((نور سفید)) به معنی نور معمولی است که از خورشید،ستارگان و غیره ساطع می شود.این نور در واقع ترکیبی از رنگ های رنگین کمان است که خوب به هم آمیخته اند.چون هریک از رنگ هایی که در این نور سفید وجود دارد به زاویه ای می شکند که اندکی با زاویه ی شکست رنگ های دیگر فرق دارد،عدسی این رنگ ها را از هم جدا می سازد.

در شکل زیر می‌توان دید که مولفه ی بنفش نور سفید از همه بیشتر و جزء سرخ رنگ نور سفید از  همه کمتر می شکند.در نتیجه ی این تفاوت در شکست،مولفه های بنفش رنگ نور در نقطه ای نزدیک تر به عدسی مجتمع می شوند تا اجزا سرخ رنگ آن.

 

 

[[پرونده:10th ebbi.JPG|قاب|وسط|عدسی مرکب.چنین عدسی ای مرکب از دو یا چند جزءاست که با بالسام کانادای شفاف به هم چسبیده یا لایه ای از هوا بین آنها قرار گرفته است.با انتخاب شیشه هایی با کیفت مناسب برای هر جزء می‌توان از کجنمایی رنگی تا حد زیادی کاست.]]

عدسی همگرا از شیشه کراون ساخته می‌شود که ماده ای است مناسب از این نظر که نور سفید را به میزان اندکی به رنگ های مختلف تجزیه می‌کند.

عدسی واگرا از شیشه فیلنت ساخته می شود که برای تجزیه نور بسیار بهتر از شکست آن است.این عدسی تجزیه ای را که توسط عدسی همگرا انجام شده خنثی می‌کند،اما شکستی را که به توسط عدسی اول ایجاد شده کاملا از میان نمی برد

در نتیجه نور می شکند ولی تجزیه نمی شود،بدین طریق کجنمایی رنگی حذف می‌گردد.

در واقعا عدسی مرکب فقط نسبت به دو رنگ،مثلا سبز و سرخ یا آبی و بنفش،غیر رنگی است.انتخاب دو رنگی که برای کانونی کردن دقیق به کار میروند بسته به کاربردی است که در آینده تلسکوپ خواهد داشت.سبز و سرخ  برای شیئی هایی مناسب است که بیشتر برای مقاصد بصری بکار میروند،چه حساسیت چشم انسان نسبت به رنگ های انتهای سرخ طیف از همه بیشتر است.شیئی تلسکوپی که عمدتا برای عکاسی به کار گرفته می شود،عدسی مرکبی است که رنگ های آبی و بنفش را در یک کانون متمرکز می کند،زیرا امولسیون های متداول عکاسی نسبت به انتهای آبی طیف حساس اند.<ref>نجوم به زبان ساده / نوشته مایردگانی / ترجمه محمدرضا خواجه پور</ref>

'''ابیراهی رنگی محوری یا طولی'''

 

 

 

 

 

اگر به جای بررسی توزیع پرتوها حول یک کانون ، تصویر تشکیل شده در نقطه‌ای خارج از محور اپتیکی یک عدسی که برای ابیراهی رنگی تصحیح نشده، مورد بررسی قرار گیرد، کناره‌های تصویر تیز نبوده بلکه به شکل رنگهای محو و نامشخص خواهد بود. به دلیل پاشندگی ، بزرگنمایی عدسی برای طول موجهای مختلف متفاوت خواهد بود که ‌این منجر به یک سری تصاویر با اندازه‌های مختلف برای هر رنگ می‌شود.

 

این ابیراهی گرچه ‌از همان منشا ابیراهی رنگی محوری ناشی می‌شود ولی به عنوان ابیراهی رنگی عرضی از آن یاد می‌شود. این ابیراهی در ارتباط با پرتو اصلی سیستم تعریف می‌شود و لذا مانند پرتو اصلی با تغییر موضع دریچه‌ها تغییر می‌کند.<ref name="multiple">[http://www.hupaa.com/20000000000005018/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C  سابت هوپا]</ref>

ضریب شکست همه محیطها با رنگ تغییر می‌کند. یک تک عدسی از یک شی نه تنها یک تصویر بلکه یک رشته تصویر ارائه می‌کند که هر کدام برای یک رنگ موجود در باریکه نور است. اثر منشورگونه عدسی که با نزدیک شدن به لبه‌ها افزایش می‌یابد چنان است که باعث پاشیدگی می‌شود و تمرکز نور بنفش را در نزدیکترین فاصله ‌از عدسی قرار می‌دهد.<ref name="multiple">[http://www.hupaa.com/20000000000005018/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C  سابت هوپا]</ref>

یک عدسی ضخیم را بین منبع چشمه‌ای که نور چند فام تولید می‌کند و پرده قرار می‌دهیم. با دور و نزدیک کردن پرده به عدسی ، تصویر حقیقی چشمه روی پرده ‌ایجاد می‌شود. رنگ این تصویر از سرخ _ نارنجی به‌ آبی _ بنفش تغییر می‌کند و بهترین تصویر بین این دو حالت تشکیل می‌شود.<ref name="multiple">[http://www.hupaa.com/20000000000005018/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C  سابت هوپا]</ref>

 

<references />