در حال ویرایش ابیراهی رنگی
هشدار: شما وارد نشدهاید. نشانی آیپی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایشهایتان به نام کاربریتان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.
این ویرایش را میتوان خنثی کرد.
لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
+ | |||
== ابیراهی یا کجنمایی رنگی == | == ابیراهی یا کجنمایی رنگی == | ||
− | چون شعاع نور از عدسی بگذرد،تنها شکسته نمی شود بلکه به رنگ های تشکیل دهنده اش نیز تجزیه می شود. این خاصیت بسیار نامطلوبی برای عدسی به شمار می رود.هر شعاع نور((سفید)) که از سمت چپ وارد عدسی | + | چون شعاع نور از عدسی بگذرد،تنها شکسته نمی شود بلکه به رنگ های تشکیل دهنده اش نیز تجزیه می شود. این خاصیت بسیار نامطلوبی برای عدسی به شمار می رود.هر شعاع نور((سفید)) که از سمت چپ وارد عدسی میشود به رنگین کمان کوچکی از رنگ ها تجزیه می شود.اصطلاح((نور سفید)) به معنی نور معمولی است که از خورشید،ستارگان و غیره ساطع می شود.این نور در واقع ترکیبی از رنگ های رنگین کمان است که خوب به هم آمیخته اند.چون هریک از رنگ هایی که در این نور سفید وجود دارد به زاویه ای می شکند که اندکی با زاویه ی شکست رنگ های دیگر فرق دارد،عدسی این رنگ ها را از هم جدا می سازد. |
− | در شکل زیر | + | در شکل زیر می توان دید که مولفه ی بنفش نور سفید از همه بیشتر و جزء سرخ رنگ نور سفید از همه کمتر می شکند.در نتیجه ی این تفاوت در شکست،مولفه های بنفش رنگ نور در نقطه ای نزدیک تر به عدسی مجتمع می شوند تا اجزا سرخ رنگ آن. |
[[پرونده:5d00px-Chromatic aberration convex.svg.png|خطای رنگی حاصل کانونی نشدن همه پرتو نور در یک نقطه است که موجب به وجود آمدن هاله آبی رنگ اطراف جرام مورد نظر خواهد شد.|وسط|قاب]] | [[پرونده:5d00px-Chromatic aberration convex.svg.png|خطای رنگی حاصل کانونی نشدن همه پرتو نور در یک نقطه است که موجب به وجود آمدن هاله آبی رنگ اطراف جرام مورد نظر خواهد شد.|وسط|قاب]] | ||
سطر ۲۳: | سطر ۲۴: | ||
− | [[پرونده:10th ebbi.JPG|قاب|وسط|عدسی مرکب.چنین عدسی ای مرکب از دو یا چند جزءاست که با بالسام کانادای شفاف به هم چسبیده یا لایه ای از هوا بین آنها قرار گرفته است.با انتخاب شیشه هایی با کیفت مناسب برای هر جزء | + | [[پرونده:10th ebbi.JPG|قاب|وسط|عدسی مرکب.چنین عدسی ای مرکب از دو یا چند جزءاست که با بالسام کانادای شفاف به هم چسبیده یا لایه ای از هوا بین آنها قرار گرفته است.با انتخاب شیشه هایی با کیفت مناسب برای هر جزء می توان از کجنمایی رنگی تا حد زیادی کاست.]] |
نکته:عدسی همگرا در مرکز ضخیم تر است تا در پیرامون.کار این عدسی آن است که همگرایی شعاع های نور را سبب می شود،یعنی شعاع ها را به هم نزدیک تر می سازد.عدسی واگرا در مرکز نازکتر است تا در پیرامون.این عدسی موجب واگرایی اشعه نور می شود. | نکته:عدسی همگرا در مرکز ضخیم تر است تا در پیرامون.کار این عدسی آن است که همگرایی شعاع های نور را سبب می شود،یعنی شعاع ها را به هم نزدیک تر می سازد.عدسی واگرا در مرکز نازکتر است تا در پیرامون.این عدسی موجب واگرایی اشعه نور می شود. | ||
− | عدسی همگرا از شیشه کراون ساخته | + | عدسی همگرا از شیشه کراون ساخته میشود که ماده ای است مناسب از این نظر که نور سفید را به میزان اندکی به رنگ های مختلف تجزیه میکند. |
− | عدسی واگرا از شیشه فیلنت ساخته می شود که برای تجزیه نور بسیار بهتر از شکست آن است.این عدسی تجزیه ای را که توسط عدسی همگرا انجام شده خنثی | + | عدسی واگرا از شیشه فیلنت ساخته می شود که برای تجزیه نور بسیار بهتر از شکست آن است.این عدسی تجزیه ای را که توسط عدسی همگرا انجام شده خنثی میکند،اما شکستی را که به توسط عدسی اول ایجاد شده کاملا از میان نمی برد |
− | در نتیجه نور می شکند ولی تجزیه نمی شود،بدین طریق کجنمایی رنگی حذف | + | در نتیجه نور می شکند ولی تجزیه نمی شود،بدین طریق کجنمایی رنگی حذف میگردد. |
این عدسی مرکب به عدسی آکروماتیک یا غیر رنگی موسوم است و معمولا به جای عدسی های شیئی تلسکوپ به کار می روند. | این عدسی مرکب به عدسی آکروماتیک یا غیر رنگی موسوم است و معمولا به جای عدسی های شیئی تلسکوپ به کار می روند. | ||
سطر ۴۲: | سطر ۴۳: | ||
'''ابیراهی رنگی محوری یا طولی''' | '''ابیراهی رنگی محوری یا طولی''' | ||
− | در نتیجه تغییرات فاصله کانونی یک عدسی با رنگ ، بزرگنمایی جانبی نیز باید تغییر کند، در نتیجه تصاویر قرمز و بنفش یک نقطه شی دور از محور ، روی محور طولی از هم جدا میشوند و این فاصله افقی تحت عنوان ابیراهی رنگی طولی نامیده میشود. ابیراهی رنگی طولی یک عدسی محدب را میتوان به راحتی قابل مقایسه با ابیراهی کروی برای پرتوها در بزرگترین دهانه دانست.<ref | + | در نتیجه تغییرات فاصله کانونی یک عدسی با رنگ ، بزرگنمایی جانبی نیز باید تغییر کند، در نتیجه تصاویر قرمز و بنفش یک نقطه شی دور از محور ، روی محور طولی از هم جدا میشوند و این فاصله افقی تحت عنوان ابیراهی رنگی طولی نامیده میشود. ابیراهی رنگی طولی یک عدسی محدب را میتوان به راحتی قابل مقایسه با ابیراهی کروی برای پرتوها در بزرگترین دهانه دانست.<ref> |
+ | [http://www.hupaa.com/20000000000005018/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C سابت هوپا]</ref> | ||
[[پرونده:Chromatic aberration-2.jpg|وسط]] | [[پرونده:Chromatic aberration-2.jpg|وسط]] | ||
سطر ۵۱: | سطر ۵۳: | ||
اگر به جای بررسی توزیع پرتوها حول یک کانون ، تصویر تشکیل شده در نقطهای خارج از محور اپتیکی یک عدسی که برای ابیراهی رنگی تصحیح نشده، مورد بررسی قرار گیرد، کنارههای تصویر تیز نبوده بلکه به شکل رنگهای محو و نامشخص خواهد بود. به دلیل پاشندگی ، بزرگنمایی عدسی برای طول موجهای مختلف متفاوت خواهد بود که این منجر به یک سری تصاویر با اندازههای مختلف برای هر رنگ میشود. | اگر به جای بررسی توزیع پرتوها حول یک کانون ، تصویر تشکیل شده در نقطهای خارج از محور اپتیکی یک عدسی که برای ابیراهی رنگی تصحیح نشده، مورد بررسی قرار گیرد، کنارههای تصویر تیز نبوده بلکه به شکل رنگهای محو و نامشخص خواهد بود. به دلیل پاشندگی ، بزرگنمایی عدسی برای طول موجهای مختلف متفاوت خواهد بود که این منجر به یک سری تصاویر با اندازههای مختلف برای هر رنگ میشود. | ||
− | این ابیراهی گرچه از همان منشا ابیراهی رنگی محوری ناشی میشود ولی به عنوان ابیراهی رنگی عرضی از آن یاد میشود. این ابیراهی در ارتباط با پرتو اصلی سیستم تعریف میشود و لذا مانند پرتو اصلی با تغییر موضع دریچهها تغییر میکند.<ref | + | این ابیراهی گرچه از همان منشا ابیراهی رنگی محوری ناشی میشود ولی به عنوان ابیراهی رنگی عرضی از آن یاد میشود. این ابیراهی در ارتباط با پرتو اصلی سیستم تعریف میشود و لذا مانند پرتو اصلی با تغییر موضع دریچهها تغییر میکند.<ref> |
+ | [http://www.hupaa.com/20000000000005018/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C سابت هوپا]</ref> | ||
==ابیراهی رنگی از چه چیزی ناشی میشود؟== | ==ابیراهی رنگی از چه چیزی ناشی میشود؟== | ||
− | ضریب شکست همه محیطها با رنگ تغییر میکند. یک تک عدسی از یک شی نه تنها یک تصویر بلکه یک رشته تصویر ارائه میکند که هر کدام برای یک رنگ موجود در باریکه نور است. اثر منشورگونه عدسی که با نزدیک شدن به لبهها افزایش مییابد چنان است که باعث پاشیدگی میشود و تمرکز نور بنفش را در نزدیکترین فاصله از عدسی قرار میدهد.<ref | + | ضریب شکست همه محیطها با رنگ تغییر میکند. یک تک عدسی از یک شی نه تنها یک تصویر بلکه یک رشته تصویر ارائه میکند که هر کدام برای یک رنگ موجود در باریکه نور است. اثر منشورگونه عدسی که با نزدیک شدن به لبهها افزایش مییابد چنان است که باعث پاشیدگی میشود و تمرکز نور بنفش را در نزدیکترین فاصله از عدسی قرار میدهد.<ref> |
+ | [http://www.hupaa.com/20000000000005018/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C سابت هوپا]</ref> | ||
==یک آزمایش برای مشاهده ابیراهی رنگی== | ==یک آزمایش برای مشاهده ابیراهی رنگی== | ||
− | یک عدسی ضخیم را بین منبع چشمهای که نور چند فام تولید میکند و پرده قرار میدهیم. با دور و نزدیک کردن پرده به عدسی ، تصویر حقیقی چشمه روی پرده ایجاد میشود. رنگ این تصویر از سرخ _ نارنجی به آبی _ بنفش تغییر میکند و بهترین تصویر بین این دو حالت تشکیل میشود.<ref | + | یک عدسی ضخیم را بین منبع چشمهای که نور چند فام تولید میکند و پرده قرار میدهیم. با دور و نزدیک کردن پرده به عدسی ، تصویر حقیقی چشمه روی پرده ایجاد میشود. رنگ این تصویر از سرخ _ نارنجی به آبی _ بنفش تغییر میکند و بهترین تصویر بین این دو حالت تشکیل میشود.<ref> |
+ | [http://www.hupaa.com/20000000000005018/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C سابت هوپا]</ref> | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
[[پرونده:ابیراهی رنگی.GIF|چپ|قاب]] | [[پرونده:ابیراهی رنگی.GIF|چپ|قاب]] | ||
{{-}} | {{-}} | ||
سطر ۶۳: | سطر ۷۱: | ||
== منبع == | == منبع == | ||
+ | *کتاب نجوم به زبان ساده/مایر دگانی | ||
+ | *سایت ویکی پدیا فارسی [http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%AC%E2%80%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C] | ||
+ | *سابت هوپا[http://www.hupaa.com/20000000000005018/%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C] | ||
<references /> | <references /> | ||
[[رده:ابزارهای نجومی]] | [[رده:ابزارهای نجومی]] | ||
− |