در حال ویرایش تلسکوپ

تا پایان قرون وسطی، چشم انسان مهم ترین وسیله ی رصد نجومی بود. ابزار مکانیکی مختلفی به کمک چشم آمدند تا موقعیت اجرام سماوی را در آسمان اندازه بگیرند. در آغاز قرن هفدهم، تلسکوپ در هلند اختراع شد، و در سال 1609، گالیله نخستین رصدهای نجومی خود را با این ابزار جدید انجام داد. عکاسی نجومی در اواخر قرن نوزدهم پا به عرصه ی وجود گذاشت؛ و در چند دهه ی اخیر، انواع بسیاری از آشکارسازهای الکترونیکی جهت مطالعه ی تابش الکترومغناطیسی که از فضا می رسد به کار گرفته شده است. هم اکنون می‌توان طیف الکترومغناطیسی را، از کوتاه ترین پرتوهای گاما تا امواج بلند رادیویی، جهت مشاهدات نجومی مورد استفاده قرار داد. [1]


==پیشینه==

هزاران سال بود که مطالعه ستارگان فقط از راه چشم انجام می گرفت. اولین مدارک استفاده از تلسکوپ مربوط به [[تلسکوپ شکستی]] است که در سال1608درهلند پدیدار شد پیشرفت ان به3نفرنسبت داده می‌شود:لیپرشی و زاخاریاس جانسن که در میدل بارگ عینک ساز بود وجاکوب میتیوس ازشهر الکمار.[[گالیله]] درسالهای بعد اصلاحات بزرگی روی این طرح انجام داد این پدیده که در اینه می‌تواند به جای [[عدسی]] مورد استفاده گیرد محصول تحقیقی بود که مدت کمی پس از اختراع [[تلسکوپ شکستی]] انجام شد.استفاده از اینه‌های سهمی گون باعث وجود مزایای:کاهش اصولی [[خطای کروی]] و عدم وجود [[خطای رنگی]] شد که تعداد زیادی طرح پیشنهادی وچندین تلاش برای ساخت اینه بازتابی را در پی داشت.درسال 1668 [[ایزاک نیوتن]] اولین [[تلسکوپ بازتابی]] کاربردی را ساخت که بعدها تلسکوپ بازتابی نیوتنی نام گرفت. اختراع عدسی بی رنگ در سال 1733خطای رنگی را اندکی تصحیح کرد.امروزه توانایی ساخت عدسی‌های ساده کوتاهترنقش مهمی در تلسکوپ‌های شکستی دارد.تلسکوپ بازتابی اگرچه توسط مشکلات رنگی موجود در شکستهای نور محدود نمی‌شود اما بر اثر تیرگی سریع دچار اختلال میشوند که این مشکل با استفاده از اینه‌های فلزی که در طب کاربرد داشتند حل شد ومشکل سبک سازی اینه‌های فلزی نیز باساخت اینه‌های شیشه ای نقره اندود درسال 1857و اینه‌های اندود شده توسط الومینیوم درسال 1932 حل شد. حداکثر اندازه فیزیکی برای تلسکوپ‌های شکستی درحدود1متر(40)اینچ است.اکثریت قریب اتفاق تلسکوپ‌های ساخته شده در قرن بیستم ازنوع بازتابی بودند بزرگترین تلسکوپهای بازتابی در حال کار بزرگتر از 10 متر(33فوت)است قرن بیستم همچنین پیشرفت در ساخت تلسکوپهای فعال در طیف بزرگ از طول موجها(از [[امواج رادیویی]] تا امواج گاما)را نشان می‌دهد.اولین [[تلسکوپ رادیویی]] هدفمند نیز در سال 1937 وارد عملیات ساخت شد.سپس پیشرفت شگرفی در تنوع مجموعه ابزار نجومی انجام شد. ساخت دوربین را اولین بار به یک عینک ساز هلندی بنام هانس لیپرشی نسبت می‌دهند. وی با کنار هم گذاشتن چند عدسی توانسته بود وسیله‌ای بسازد که اجسام دور را بزرگ تر نشان دهد.

اما بدون شک اولین مخترع تلسکوپ شکستی نجومی را گالیله می‌دانیم. او بود که برای اولین بار با استفاده از دو عدسی که خود ساخته بود توانست آسمان را رصد کند و به بررسی [[ماه]]، اقمار [[مشتری]]، و سایر اجرام آسمانی بپردازد. بزرگنمایی اولین تلسکوپ گالیله حدود ۳ برابر بود ولی بعدها توانست تلسکوپی با بزرگنمایی ۳۰ برابر نیز بسازد. با این وجود تلسکوپ‌های گالیله کیفیت بالایی نداشتند و دلیل آن مشکل بودن ساخت عدسی و همچنین وجود شیشه‌های نامرغوب بود.

در حدود سال‌های ۱۶۷۰ میلادی اسحاق نیوتون دانشمند انگلیسی توانست سیستم نوری جدیدی را پایه ریزی کند که بعدها تلسکوپ بازتابی یا نیوتونی نام گرفت. وسیله او از یک آینه مقعر و یک آینه تخت تشکیل می‌شد که در یک لوله قرار گرفته بودند. آینه تلسکوپ نیوتون از فلز ساخته شده بود و قطری در حدود ۵ سانتی متر داشت بهمین دلیل تصاویری که ایجاد می‌کرد بسیار مبهم بودند.

حدود ۴ سال بعد از اختراع نیوتون فردی بنام جویلام کسگرین طرح جدیدی را برای تلسکوپ نیوتون ارائه کرد. در این طرح نور بازتاب شده از آینه مقعر بجای بازتاب از آینه تخت بوسیله یک آینه محدب به پشت لوله ارسال می‌شود. مهمترین مزیت این طرح کوتاه تر شدن طول لوله تلسکوپ در حدود نصف طول اولیه بود و این امر برای تلسکوپ‌های غول پیکر امروزی بسیار اهمیت می‌یابد. با این وجود طرح کسگرین مورد استقبال قرار نگرفت و سال‌ها بعد دانشمندان به اهمیت آن پی بردند.
پس از حدود دو قرن روند ارتقا و بهبود کیفیت نوری تلسکوپ‌ها ادامه یافت تا اینکه در سال ۱۹۳۰ عینک سازی بنام برنارد اشمیت وسیله جدیدی اختراع کرد. در این طرح از یک تیغه شیشه‌ای مخصوص استفاده می‌شد که بر سر تلسکوپ‌های بازتابی قرار می‌گرفت و ابیراهی کروی را از بین می‌برد و دیگر احتیاجی به ساخت آینه‌های سهموی نبود. علاوه بر این‌ها این نوع تلسکوپ‌ها میدان دید بسیار بالایی داشتند و اگر با سیستم کسگرین مخلوط می‌شدند تلسکوپی بدست می‌آمد که از هر جهت بر سایر تلسکوپ‌ها برتری داشت. امروزه بسیاری از منجمان نیمه آماتور از این تلسکوپ‌ها استفاده می‌کنند.

پس این اختراعات تلسکوپ‌ها روزبه روز پیشرفت کردند و از کیفیت بهتری برخوردار شدند. کم کم امکانات بیشتری به تلسکوپ‌ها اضافه شد و کارخانجات ساخت ابزار آلات نجومی پا به عرصه حیات نهادند. با وجود این حرف‌ها هنوز هم بسیاری از [[ستاره‌شناس]]ان تلسکوپشان را خودشان می‌سازند. رصد اجرام آسمانی از درون تلسکوپی که خود شخص آن را ساخته‌است صفای خاصی دارد!
اغلب گالیله را نخستین کسی می‌دانند که از تلسکوپ برای مشاهدات نجومی بهره گرفت. تا آن زمان شناخت بشر از آسمان محدود به قوه بینایی بود و ابزاری برای مشاهده آسمان وجود نداشت. اخترشناسانی چون گالیله و کپلر به کمک تلسکوپ دامنه آگاهی بشر از هستی را وسعت بخشیدند. این منجمان با بهره گیری از تلسکوپ، بر باورهای باطل بشر درباره مرکزیت زمین در کائنات، خط بطلان کشیدند.

تلسکوپ در سده ۱۸ میلادی برای ستاره‎شناسان به ابزاری غیر قابل چشم پوشی بدل شده بود. با پیشرفت فن تراش عدسی‌ها و دانش اپتیک، تلسکوپهای بزرگ‌تر و بهتر در رصد خانه‌ها نصب شد. حال آدمی سیارات و ستارگانی را می‌دید که پیش از اختراع تلسکوپ از وجود آنها بی خبر بود. او به یاری تلسکوپ پی برد جهان بزرگ‌تر از پندارهایش است.
با افزایش بزرگنمایی و وضوح تصاویر تلسکوپ ها، دامنه شناخت بشر از دنیای پیرامونش، بزرگ و بزرگ‌تر شد. با این حال در آغاز سده بیستم، اغلب ستارهشناسان اعتقاد داشتند که، جهان فقط از یک کهکشان تشکیل شده‌است که همان راه شیری است که منظومه خورشیدی از اجزای آن است.
در سال ۱۹۲۴ ادوین هابل، ستارهشناس آمریکایی با استفاده از تلسکوپ ۱۰۰ اینچی خود کهکشان‌های بسیاری، خارج از [[کهکشان راه شیری]]، رصد کرد. وی مشاهده کرد که [[کهکشان]]ها در حال دور شدن از یکدیگر هستند. پس جهان در حال گسترش است. کشف وی بار دیگر مرزهای شناخت هستی را فروریخت و در پی آن نظریه انفجار بزرگ مطرح شد که تاکنون بهترین پاسخ به دورشدن کهکشانهاست.

اخترشناسان برای مشاهده بهتر آسمان، تلسکوپها را در کوهستانها و نواحی عاری از گرد و غبار و نور شهرها، نصب می‌کنند با این وجود برای رصد آسمان، در بند شرایط جوی هستند. [2]

==تلسکوپ در دنیای امروزی==
امروزه تلسکوپ ها در دنیایی که به دنبال ناشناخته های [[فضا]]های دور از مادر زمین می گردد نقش مهمی ایفا می کنند. تلسکوپ ها نور [[اجرام سماوی]] را جمع آوری کرده با متمرکز نمودن امواج نوری یک تصویر تشکیل میدهند. امروزه اکثر ستارهشناسان از تلسکوپ به تنهائی استفاده نمیکنند بلکه به آن ابزاری نظیر دوربین رایانه و طیف نما متصل میکنند تا بیشترین اطلاعات ممکن را از نور بگیرند.   تلسکوپ چه کوچک و چه بزرگ ابزاری است که توانایی این را به ما می دهد تا اعماق آسمان را چه برای تفریح و چه برای تحقیقات علمی رصد کنیم. تلسکوپ ها انواع متفاوتی دارند که شامل تلسکوپ های شکستی،تلسکوپ های بازتابی و تلسکوپ های کاتادیوپتریک(ترکیبی) هستند.در این مقاله سعی می شود علاوه بر  معرفی مفصل ساختار  و عملکرد آنها، به معرفی تولیدکنندگان انبوه انواع آنها و قیمت تلسکوپ ها نیز پرداخته و  به معایب آنها نیز اشاره کرده و راه حل این عیوب را به تفصیل شرح دهیم. همچنین مزایای استفاده از آنها را بگوییم.

==انواع تلسکوپ های نور مرئی==

تلسکوپ های مرئی نیز خود به انواعی تقسیم می شوند که مهم ترین آن عبارتند :

1. تلسکوپ های شکستی 

2. تلسکوپ های بازتابی 

3.تلسکوپ های کاتادیوپتریک



===تلسکوپ شکستی===

عدسی، وظیفه "انتقال" نور رو در چشم انسان، عینک، دوربین عکاسی و فیلم برداری، تلسکوپها، میکروسکوپها و یا ذره بین و خیلی موارد دیگر به عهده داره. طیف بسیار زیادی از عدسی ها امروزه کاربردهای گوناگونی دارند. نوع ساختار عدسی ها از لحاظ هندسی میزان جلو، عقب و زاویه دار شدن مرکز تشکیل کانون نور و همچنین وسعت دید رو مشخص میکنند. و از لحاظ رنگ و مواد سازنده آن، تنوع تشکیل تصویر در حالات مختلف رو منجر می‌شود. انواع لنزهای پولاریزه، ND، آنتی رفلکس و ... باعث تشکیل تصویرهای مختلف و متفاوت می‌شود.
تلسکوپ های شکستی  از عدسی ساخته می شوند و دارای دو قسمت شیئی و چشمی می باشد. از این نوع تلسکوپ ها برای اولین بار گالیله  استفاده کرد که از این رو به این گونه تلسکوپ ها گالیله ای نیز میگویند .                                                                                                      

==== تولید کنندگان تلسکوپ های شکستی====

مشهور ترین تلسکوپ در رده اخیر،تلسکوپ شکستی " two point four" یا 4/2  اینچی است که بیشتر رصد گران کاوش های آسمانی خود را با آن آغاز کردند. این تلسکوپ ها معمولا از آسیای شرقی وارد می شوند و کیفیتشان از خوب تا ملالت آور است. شکستی های یونیترون از نظر مکانیکی و اپتیکی برترند که در ژاپن ساخته می شوند.در بازار جهانی کمپانی های اسکای واچر، سلسترون،مید، ادموند و اوریون شکستی های ابتدایی از 70 تا 80 میلیمتر را با قیمت 100 تا 300 دلار عرضه می کنند . شکستی هایی با اپتیک قوی و پیشرفته را کارخانه هایی مانند ویلیام  اپتیکس،بُرگ،اسکای واچر،گوتو،هِلیوس ، کُنوس،مید،مورناگان،اوریون،پاسیفیک تلسکوپ،اِستِلاروو،یونیترون،ویکسن و زایس با قیمت 500 دلار به بالا عرضه می نمایند. 

====انواع تلسکوپ های شکستی====

شکستی ها انواع مختلفی دارند که عبارتند از:

1- تلسکوپ شکستی آکروماتیک                          

2- تلسکوپ شکستی آپوکروماتیک

=====تلسکوپ شکستی آکروماتیک===== 

همانطورکه گفته شد  تلسکوپ های شکستی از دو قسمت شیئی و چشمی   عدسی شیئی تک برای جمع آوری نور و کانونی کردن آن  و از یک چشمی ساده برای بزرگنمایی تصویر استفاده می شد که دارای معایب مهمی مانند ابیراهی رنگی بود به همین سبب برای  رفع این مشکل قسمت شیئی را از دو عدسی ساختند که منجر به ساخت تلسکوپ های شکستی نوع آکروماتیک شد.نسبت کانونی این نوع تلسکوپ ها از f/7  تا f/11 می باشد که به این تلسکوپ ها اصطلاحا" تلسکوپ کند" می گویند.

=====تلسکوپ شکستی آپوکروماتیک=====

تلسکوپ های شکستی آکروماتیک سنتی پس از دو قرن استفاده گسترده حالا جای خود را به مدلی پیشرفته تر به نام شکستی های آپکروماتیک می دهند. عدسی شیئی این نوع تلسکوپ ها از چندین عدسی ساخته شده اند که از جنس ED هستند و تلسکوپ هایی که شیئی آنها از سه قسمت تشکیل شده باشد به اصطلاح تریبلت می گویند. بین این عدسی ها را از گاز نیتروژن پر می کنند. نسبت کانونی تلسکوپ های شکستی آپوکروماتیک معمولا  ازf/4 تا f/9 می باشد که به این تلسکوپ ها " تلسکوپ تند"می گویند. همچنین به علت پایین بودن نسبت کانونی  از این نوع تلسکوپ ها برای عکاسی نجومی نیز استفاده می کنند.

===[[تلسکوپ بازتابی]]===

به علت اینکه تلسکوپ شکستی بسیار گران و ساخت آنها نیز دشوار بود ،تلسکوپ های بازتابی ابداع شد که اساس کار آنها با آینه می باشد. 

====انواع تلسکوپ های بازتابی====

دو نوع تلسکوپ بازتابی وجود دارد که عبارتند از: 

1- تلسکوپ های نیوتنی

2- تلسکوپ های کاسگرین

=====تلسکوپ های نیوتنی=====

این نوع تلسکوپ ها توسط سر ایزاک نیوتن ابداع شد که در آن به جای  عدسی شیئی ،از یک آینه مقعر یا سهموی به نام آینه اولیه در ته لوله استفاده می شود و همچنین از یک آینه تخت به نام آینه ثانویه که به صورت 45 درجه،15 سانتی متر قبل از نقطه کانونی آینه اولیه قرار گرفته پرتو های نوری کانونی شده به عدسی چشمی می فرستد. نسبت کانونی تلسکوپ های بازتابی f/4 تا f/10 می باشد. این نوع تلسکوپ ها نیز مانند آپوکروماتیک ها تلسکوپ تند هستند و برای عکاسی نجومی نیز ایده آل می باشند.برای اینکه در آینه های تلسکوپ های نیوتنی نور جذب نشود سطح آینه ها را با لایه ای از نقره اندود می کنند.هم اکنون پرسشی که به وجود می آید این است که چرا با نقره اندود می کنند؟ چون اولاً نقره بیش از 95 درصد نور را بازتاب می کند و ثانیاً دیرتر اکسید می شود.

======تولیدکنندگان تلسکوپ های بازتابی نیوتنی======

برخی کارخانه هایی که تلسکوپ  نیوتنی را عرضه می کنند عبارتند از :اوریون،اسکای واچر،پاسیفیک تلسکوپ،سلسترون و کُنوس که با قیمت200 دلار و به بالا می باشند

خیلی زود پس از این که نیوتن تلسکوپ بازتابی خود را اختراع کرد،گیوم کاسگرین هم عصر فرانسوی نیوتن،نوع تغییر یافته آن را به جهان عرضه کرد که امروز آن را با نام بازتابی کاسگرین می شناسیم. در این مدل به جای آینه تخت  که  نور را به سوی کنار لوله تلسکوپ –یعنی چشمی- هدایت می کند،آینه ثانویه محدبی جانشین شده که مخروط هم گرای نور را به انتهای  لوله و به درون روزنه ای در وسط آینه اولیه سهموی هدایت می کند که نور را در آنجا کانونی می‌شود. 
=====تلسکوپ های کاسگرین=====
======تولیدکنندگان تلسکوپ کاسگرین======

پارکس اپتیکال ،اپتیکال گایدَنس،پارالاکس،ویکسن و گوان شنگ از جمله کمپانی هایی هستند که کاسگرین ها با قیمت 600 تا 16000 دلار به بازار عرضه می کنند.

======انواع کاسگرین ها======

تلسکوپ بازتابی کاسگرین نیز خود به دو نوع ریچی-کرتین و دال-کرکهام تقسیم می شوند.

1- ریچی کرتین: در تلاش  برای بهبود کیفیت تصویر تلسکوپ های بازتابی کاسگرین کلاسیک برای کار عکسبرداری ژرژ ریچی و هنری کرتین با هم سیستم فوق العاده ای را در اوایل دهه 1900 میلادی ابداع کردند که به ریچی کرتین معروف شد. در این تلسکوپ که عموما با نسبت کانونی f/8   یا f/9  کار می کند،آینه های اصلی و ثانویه هذلولی آن نسبت به کاسگرین های معمولی میدان دیدی بزرگتر و تخت تر،بدون هیچ گونه خطای کما فراهم می سازد. و در حالیکه این تلسکوپ در اصل  برای اهداف عکاسی طراحی شده بود در مدل های مدرن تر آن رصد عادی نیز عالی است. از این مدل تلسکوپ کاسگرین در طراحی رصد خانه ها مانند دوقلوهای بازتابی 400 اینچی کک و همچنین در تلسکوپ فضایی هابل نیز استفاده می شود.

2- دال – کرکهام : نوع دیگر تلسکوپ های بازتابی کاسگرین کلسیک مدل دال – کرکهام است که آن را هاریس دال عینک سا در سال 1928 ابداع کرد و سپس منجم آماتوری به نام آلن کرکهام آن را بهبود بخشید. در این مدل از یک آینه اصلی بیضوی و آینه ثانویه کروی استفاده می شود که ساختن آنها از آینه های کاسگرین های کلاسیک ساده تر است و به همین سبب هم در میان تلسکوپ سازان آماتور بسیار محبوب شده است. نسبت کانونی موثر آن معمولا از f/12   یا بیشتر است که برای رصد سیارات و ماه عالی است. این نوع تلسکوپ ها به طور گسترده در دسترس نمی باشند.


===تلسکوپ کاتادیوپتریک( ترکیبی)===

اختراع تلسکوپ های شکستی و بازتابی با فاصله زمانی 60 سال از هم رخ داد اما تا حدود سه قرن پس از آن تلسکوپ جدیدی ابداع نشد.آن هنگام بود که فکر تلفیق ویژگی های دو تلسکوپ بازتابی و شکستی در یک تلسکوپ در ذهن طراحان تلسکوپ شکل گرفت و تلسکوپ کاتادیوپتریک خلق شد.

====انواع تلسکوپ های کاتادیوپتریک====

تلسکوپ های کاتادیوپتریک عبارتند از :

1- ماکستوف-کاسگرین 

2- اشمیت- کاسگرین

3 - ماکستوف نیوتنی 

4- اشمیت نیوتنی. 

=====تلسکوپ ماکستوف – کاسگرین=====
در دهه 1940 دیمیتری ماکستوف یک عدسی هلالی را با تلسکوپ بازتابی کاسگرین تلفیق کرد تا عملکرد رصدی و عکاسی آن را بهبود بخشد و حاصل تلسکوپ ماکستوف – کاسگرین شد.در این دستگاه هر گونه خطای ذاتی،حاصل از آینه اصلی کروی مایل،در نور وارد شده از عدسی هلالی تصحیح می شود. آنگاه مخروط همگرای نور،که از آینه اصلی می آید،به سوی انتهای لوله و آینه ثانویه نصب شده پشت عدسی هلالی بازتاب می‌شود. در طرح تغییر یافته این تلسکوپ، که به گرگوری- ماکستوف مشهور است و جان گرگوری در سال 1957 آن را ابداع کرد،آینه ثانویه در واقع لکه آلمینیوم اندود شده ای بر مرکز سطح سیاه خود عدسی هلالی است. بسیاری از ابزار هایی که امروز در بازار با عنوان ماکستوف-کاسگرین فروخته می شود از همین سیستم استفاده می کنند و در واقع گرگوری-ماکستوف به شمار می آیند.در این تلسکوپ خطاهایی مانند آستیگماتیسم، ابیراهی رنگی و کُما به طور کامل از بین رفته است و ابیراهی کروی که از عدسی هلالی ناشی می‌شود ابیراهی کروی آینه اصلی را خنثی کرده و از بین می برد. نسبت کانونی این نوع تلسکوپ معمولا بین f/10  تا f/15 می باشد، که جزء تلسکوپ های کند به شمار می آید.

======تولید کنندگان تلسکوپ ماکستوف – کاسگرین======

نخستین  تلسکوپ ماکستوف-کاسگرین جهان که به بازار عرضه شد مدل کیوستار 5/3 اینچی،f/14  بود که آنرا "لارنس بریمر" در سال 1954 ارئه داد که قیمتی در حدود900 دلار داشت. در دهه 1990 شرکت مید در واقع مدل قابل خریداری کیوستار را به بازار عرضه کرد،تلسکوپ ماکستوف-کاسگرین 5/3 اینچی ،f/13/8 به قیمت 500 دلار! پس از آن مدل های 4 و 5 اینچی به ترتیب با نسبت های کانونی f/14 و f/15  را تولید کرد.سرانجام یک 7 اینچیf/15 به خط تولید آن اضافه شد.ماکستوف های مید که به سریETX مشهور بودند آنقدر محبوب شدند که دو کتاب درباره آنها نوشته شد: استفاده از مید ای تی ایکس نوشته "مایک ویزنر" و تلسکوپ ای تی ایکس نوشته "لیلیان هابز". پس از آن در سال 2001 اوریون با ماکستوف استارمکس 90 میلیمتری ،f/14 با قیمت 300 دلار پا به این عرصه گذاشت و پس از آن با مدل های102،127و 150  میلیمتر با قیمت700 دلار را عرضه کرد.در حال حاضر بزرگترین عرضه کننده ماکستوف  در اندازه90 تا 180 میلیمتری شرکت اسکای واچر است.

=====تلسکوپ اشمیت – کاسگرین=====

محبوب ترین و مشهورترین سیستم کاتادیوپتریک تلسکوپ اشمیت- کاسگرین(SCT) است. که برای اولین بار توسط کلنر در سال 1910 ارائه شد . 20 سال بعد یعنی در سال 1930 بر نهاد اشمیت که یک نور شناس اهل استوونی بود اولین تلسکوپ اشمیت- کاسگرین را ساخت.  آن در این مدل یک تیغ تصحیح کننده نازک و انحنا دار اشمیت برای جبران ابیراهی رنگی آینه اصلی مقعر سریع به ابزار مدل کاسگرین اضافه و آینه  ثانویه پشت این صفحه نصب شده است. نسبت کانونی معمولا بین f/10  تا f/14  می باشد.

======تولیدکنندگان تلسکوپ اشمیت – کاسگرین======

بنیان گذار شرکت سلسترون،تام جانسون، نخستین نمونه تجاری این تلسکوپ را در سال 1970 به بازار عرضه کرد. این همان مدل کلاسیک c8  است که سرانجام پرفروش ترین تلسکوپ در جهان شد. در کنار تلسکوپ c8 مدل های c5،c9.25 ،c11،c14 را به خط تولید خود اضافه کرد. در سال 1980 شرکت مید خط تولید وسیع تلسکوپ های اشمیت خود را عرضه کرد که از 8 اینچی شروع شد و سرانجام به 10،12، 14، 16 اینچی رسید.به دنبال محبوبیت تلسکوپ 8 اینچیSCT    سلسترون، شرکت کریتریون نیز مدل 8 اینچی خودش را با نام داینامَکس با قیمتی کمتر ازc8 به بازار عرضه کرد ولی هیچگاه به کیفیت مکانیکی و اپتیکی سلسترون و مید نرسید و سرانجام تولیدش متوقف شد.

=====تلسکوپ اشمیت نیوتنی=====

شرکت مید در تلاشی برای تصحیح خطای کُما در بازتابی هایی  با نسبت کانونی کم مدل اشمیت-نیوتنی را سال ها پیش در اندازه های 6 ،8 و 10 اینچی به بازار عرضه کرد.یک تیغه تصحی کننده اشمیت در بالای لوله قرار می گیرد که درست در لبه میدان دید چشمی تصویری واقعا منحنی ایجاد می کند این تیغه همچنین تلسکوپ را در برابر گرو وغبار و جریان های حرارتی عایق بندی می کند و احتیاج به پشتیبان آینه ثانویه را کاهش می دهد زیرا خود آینه به پشت تصحیح کننده متصل است. این سیستم های سریع که معمولا با نسبت کانونی f/4   تا f/5   هستند هم برای رصد و هم برای عکاسی نجومی میدان دیدهایی وسیع و بدون اثر خطا کُما در اختیار می گذارد. 

=====تلسکوپ ماکستوف نیوتنی=====

در این مدل به تلسکوپ نیوتنی یک عدسی هلالی به شدت منحنی به تلسکوپ نیوتنی سریع معمولا با نسبت کانونی f/4   تا f/6   اضافه شده تا در میدان دیدی باز تصویری با کیفیت فوق العاده ارائه کند. این ابزار ،بر خلاف اشمیت نیوتنی ها می‌تواند تصاویر  با جزئیاتی از ماه و سیارات ارائه کند.

======تولیدکنندگان تلسکوپ ماکستوف نیوتنی======

این نوع تلسکوپ کاتادیوپتریک  از سوی شرکت های مختلفی به بازار عرضه می شوند، که می‌توان به لومو،اینِتس،اینِِتس ماکرو،اسکای واچر و اوریون اشاره کرد که در اندازه هایی از 4 تا 12 اینچ و  قیمتهایی از 1000 دلار تا 4000 دلار به بازار عرضه می کنند

==تلسکوپ های چند آینه ای==

تلسکوپی که در شکل 40-2 مشاهده می شودͺ نمونه ی ابتدایی چیزی است که به رهیافت پذیرفته شده ای برای تلسکوپ های بزرگ زمینی تبدیل شده است. در مونت هاپکینزͺ در نزدیکی توکسون آریزوناͺ شش آینه 72 اینچی روی یک تک بنا سوار شده اند. توان موثر گردآوری نور این دستگاه برابر است با یک تلسکوپ 176 اینچ; اما هزینه آن بسیار کمتر از یک تلسکوپ 176اینچ است. بدیهی است این کار با مسایلی مواجه بود که در طرح تلسکوپ متداول هرگز پیش نیامده استͺ هر آینه می باید متوجه یک نقطه کانونی باشد.  حالا این مشکلات بر طرف شده اند و تلسکوپ به خوبی کار می‌کند. هم بنایی که تلسکوپ در آن مستقر است و هم پایه ی حایل تلسکوپ به وضوح از طرح معمول و متداول تلسکوپ ها دور شده است و هر دو کاهش قیمت قابل توجهی نشان می دهند. نشانه گیری و ردیاب اجسام آسمانی با چنین تلسکوپی با کامپیوتری انجام می شود که می‌تواند به طور همزمان حرکت های مربوط به ارتفاع و سمت ستاره را تنظیم کند. مهندسی چنین سکو هایی نسبت به سکوهای استوایی بسی آسان تر است.

در تلسکوپ 10 متری کک مستقر در قله ی کوه آتشفشانی مایوناکی در هاوایی در ارتفاع کمتر از 5000 مترͺ بزرگترین تلسکوپ نوری که تا کنون ساخته شدهͺ از این طرح سکو استفاده شده است. این پایگاه آسمانی تاریکͺ صاف با جریان هوای آرام )که مشاهده ی بسیار مطلوبی را ممکن می کند( دارد. در سطح بازتابش آن از 36 قطعه ی شش وجهی سبک استفاده می شودͺ که هر یک از آن ها چنان سوار شده که پیوسته می‌توان آن را تنظیم کرد. وقتی سمتگیری هر یک از تلسکوپ ها تغییر کندͺ اثر گرانش نیز تغییر می کندͺ و انحرافاتی در آینه ها و سیستم های تکیه گاه آن ها ایجاد می شود. طراحی فعال کک جهت یابی و تصحیح نشانه روی هر قطعه را میسر می کند و به این ترتیب حداکثر انرژی را در کانون متمرکز می کند. دهانه ی موثر بزرگ به راصد امکان می دهد که انرژی تابشی اشیایی را ثبت کنند که تا فاصله ی 12 میلیارد سال نوری قرار دارند. این تلسکوپ در طول موج های فرو سرخ کار آمد است و در گستره ی نور مرییͺ با تاکیدی خاص بر طیف نمایی با کیفیت بالاͺ نیز کارایی دارد.

== منابع ==
1.  کتاب مبانی ستاره‌شناسی/هانو کارتونن و همکاران/ مترجم: غلامرضا شاه‌علی [http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)] [http://astronomy2012.blogfa.com]

2. مقاله آشنایی با تلسکوپ های نوری  نویسنده : علی شهبازی

3. کتاب  فن آوری تلسکوپ ها، نویسنده  سی.آر.کیچین،مترجم: سید جواد نورایی

4. کتاب  طراحی و ساخت تلسکوپ های اپتیکی و رادیویی ، نویسنده: دکتر سعد الله نصیری قیداری

[[رده:ابزارهای نجومی]]