| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| سطر ۱: |
سطر ۱: |
| | {{تکمیلی}} | | {{تکمیلی}} |
| | | | |
| − | {| cellspacing="0" cellpadding="2" border="1" align="left" style="width: 260px; " | + | {| border="1" align="left" cellspacing="1" cellpadding="6" style="width: 260px;" |
| | + | |+ عطارد |
| | |- | | |- |
| − | | colspan="2" style="text-align: center; background-color: rgb(255, 255, 204);" | <span style="font-family:arial,helvetica,sans-serif;">'''عّطارد'''</span> | + | | colspan="2" | [[File:Mercuryglobe.jpg|frame|center|260x260px]]<br/> |
| | |- | | |- |
| − | | colspan="2" | [[File:Mercuryglobe.jpg|frame|center|260x300px|alt=Mercuryglobe.jpg]] | + | | style="text-align: center;" | نام |
| | + | | style="text-align: center;" | عطارد،تیر، |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | نام | + | | style="text-align: center;" | فاصله از [[%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF|خورشید]] به طور میانگین |
| − | | style="text-align: center" | عطارد،تیر، | + | | style="text-align: center;" | 58000000 km |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | فاصله از [[%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF|خورشید]] به طور میانگین | + | | style="text-align: center;" | [[%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%AC%20%D8%A7%D8%B2%20%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2|خروج از مرکز]] مدار |
| − | | style="text-align: center" | 58000000 km | + | | style="text-align: center;" | 0.2056 |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | [[%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%AC%20%D8%A7%D8%B2%20%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2|خروج از مرکز]] مدار | + | | style="text-align: center;" | [[%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87%20%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8|دوره تناوب]] [[%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA%20%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C|حرکت انتقالی]] به دور [[%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF|خورشید]] |
| − | | style="text-align: center" | 0.2056 | + | | <p style="text-align: center;">نجوم: 88 روز<br/></p><p style="text-align: center;">هلالی: 116 روز</p> |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | [[%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87%20%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8|دوره تناوب]] [[%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA%20%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C|حرکت انتقالی]] به دور [[%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF|خورشید]] | + | | style="text-align: center;" | سرعت مداری(میانگین) |
| − | | <p style="text-align: center">نجوم: 88 روز<br/></p><p style="text-align: center">هلالی: 116 روز</p> | + | | style="text-align: center;" | 48 km/s |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | سرعت مداری(میانگین) | + | | style="text-align: center;" | فاصله از [[%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86|زمین]] |
| − | | style="text-align: center" | 48 km/s | + | | <p style="text-align: center;">کمترین: 91000000 km<br/></p><p style="text-align: center;">بیشترین:206000000 km<br/></p> |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | فاصله از [[%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86|زمین]]
| + | | <p style="text-align: center ;"> قطر زاویه ای(در مقارنه داخلی میانگین)<br/></p><p style="text-align: center ;"><br/></p> |
| − | | <p style="text-align: center"> کمترین: 91000000 km<br/></p><p style="text-align: center"> بیشترین:206000000 km<br/></p> | + | | style="text-align: center;" | 10.88 ثانیه قوس |
| | |- | | |- |
| − | | <p style="text-align: center">قطر زاویه ای(در مقارنه داخلی میانگین)<br/></p><p style="text-align: center"><br/></p> | + | | style="text-align: center;" | قطر |
| − | | style="text-align: center" | 10.88 ثانیه قوس | + | | style="text-align: center;" | 4860 km |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | قطر | + | | style="text-align: center;" | [[%D8%AD%D8%AC%D9%85|حجم]] |
| − | | style="text-align: center" | 4860 km | + | | style="text-align: center;" | 0.06 برابر حجم زمین |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | [[%D8%AD%D8%AC%D9%85|حجم]] | + | | style="text-align: center;" | جرم |
| − | | style="text-align: center" | 0.06 برابر حجم زمین | + | | style="text-align: center;" | 0.054 جرم زمین |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | جرم | + | | style="text-align: center;" | [[%DA%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C|چگالی]] |
| − | | style="text-align: center" | 0.054 جرم زمین | + | | style="text-align: center;" | 0.99 چگالی زمین |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | [[%DA%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C|چگالی]] | + | | style="text-align: center;" | شتاب گرانش در سطح |
| − | | style="text-align: center" | 0.99 چگالی زمین | + | | style="text-align: center;" | 0.37 شتاب گرانش سطحی زمین |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | شتاب گرانش در سطح | + | | style="text-align: center;" | سرعت گریز |
| − | | style="text-align: center" | 0.37 شتاب گرانش سطحی زمین | + | | style="text-align: center;" | 4.2 km/s |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | سرعت گریز | + | | style="text-align: center;" | دوره تناوب حرکت وضعی به دور محور |
| − | | style="text-align: center" | 4.2 km/s | + | | style="text-align: center;" | 58.7 روز |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | دوره تناوب حرکت وضعی به دور محور | + | | style="text-align: center;" | زاویه استوای [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] با سطح مدار آن |
| − | | style="text-align: center" | 58.7 روز | + | | style="text-align: center;" | 28 درجه |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | زاویه استوای [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] با سطح مدار آن | + | | style="text-align: center;" | دما |
| − | | style="text-align: center" | 28 درجه | + | | <p style="text-align: center;">حداقل: -183<br/></p><p style="text-align: center;">حداکثر: 427</p> |
| | |- | | |- |
| − | | style="text-align: center" | دما | + | | style="text-align: center;" | نسبت بازتاب |
| − | | <p style="text-align: center">حداقل: -183<br/></p><p style="text-align: center">حداکثر: 427</p>
| + | | style="text-align: center;" | <ref name="multiple2">نجوم به زبان ساده / نوشته مایردگانی / ترجمه محمدرضا خواجه پور / انتشارات گیتا شناسی </ref>0.06 |
| − | |-
| |
| − | | style="text-align: center" | نسبت بازتاب
| |
| − | | style="text-align: center" | <ref name="multiple2">نجوم به زبان ساده / نوشته مایردگانی / ترجمه محمدرضا خواجه پور / انتشارات گیتا شناسی </ref>0.06 | |
| | |} | | |} |
| | | | |
| − | عطارد از همه سیارات دیگری که با چشم غیر مسلح دیده می شوند،اغفال کننده تر است.این سیاره گاهی به صورت یک شئ صبحگاهی ظاهر می شود،که در حدود یک ساعت پیش از طلوع خورشید ، طلوع می کند و گاهی به صورت یک شئ شامگاهی ظاهر می شود ،که در حدود یک ساعت بعد از غروب خورشید،غروب می کند.
| + | <br/> |
| | | | |
| − | این چرخه در یک سال فقط سه بار تکرار می شود.ناظران باستانی نمی دانستند که یک شئ واحد را به تناوب در صبحگاه و شامگاه می بینند.از این رو یونانیان این سیاره را به هنگامی که شامگاه ظاهر می شد مرکوری و وقتی در صبحگاه ظاهر می شد آپولو می نامیدند.ابهام وضع عطارد با این واقعیت توضیح داده می شود که این سیاره با فاصله متوسط 58 میلیون کیلومتر با 0.4 واحد نجومی ،که کمتر از نصف شعاع مداری زمین است ، خورشید را دور می زند.در نتیجه،هرگز در موضعی با زاویه بیشتر از 28 درجه نسب به خورشید ظاهر نمی شود.چون زمین با سرعت 15 درجه در ساعت به دور خود می چرخد، عطارد کمتر از دو ساعت پیش از خورشید طلوع می کند و در این حال یک شئ صبحگاهی به نظر می رسد و کمتر از دو ساعت پس از خورشید غروب می کند و در این حال یک شئ شامگاهی به نظر می رسد.عطارد تنها در نور فلق و شفق دیده می شود و در این شرایط جزئیات سطح آن مبهم می ماند.
| + | <br/> |
| | | | |
| − | [[File:1371837333861.jpg|frame|center|468x285px|سرعت ها و فواصل عطارد از خورشید نمایانگر قانون دوم کپلر هستند.]] در حالی که صفحه ی مدار اکثر سیارات به دور خورشید با دایرة البروج زاویه ای در حدود یک یا دو درجه می سازد،میل صفحه ای که عطارد در آن سیر می کند 7 درجه است، به طوری که این سیاره گاهی ممکن است چند درجه بالای دایرة البروج و گاهی چند درجه زیر دایرة البروج ظاهر شود.خروج از مرکز مدار عطارد 0.206 است. یعنی دومین مدار در منظومه شمسی است که بیشرین خروج از مرکز را دارد.این خروج از مرکز، فاصله عطارد از خورشد را مشخص می کند.این فاصله بین 70 میلیون کیلومتر در اوج خورشیدی (دور ترین نقطه از خورشید)و 46 میلیون کیلومتر در حضیض خورشیدی(نزدیک ترین به خورشید)تفاوت می کند.با بهره گیری از قانون کپلر (جاروب شدن مساحت های مساوی در زمان های مساوی)درباره ی مدار خروج از مرکز عطارد ،گستره ی وسیعی از سرعت های مداری به دست می آید.معلوم می شود که عطارد در اوج با سرعت 40Km/sec سیر می کند و در حضیض سرعتش تا 56Km/sec افزایش می یابد.میانگین سرعت عطارد در مدارش 48Km/sec یا 172800Km/hr است.بررسی دقیق شکل بالا برای فهم این مطلب که سرعت سیارات همواره تغییر می کند ، وسیله ی مناسبی است. وفتی سیارات را به طور متوالی بررسی می کنیم متوجه می شویم که هر سیاره نسبت به سیاره ی قبلی خود از خورشید دور تر است و در مدار خود کند تر حرکت می کند و مثلا ،سرعت میانگین زمین 107280Km/hr است. | + | <br/>عطارد یا تیر نزدیک ترین [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] به [[%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF|خورشید]] و نیز دومین سیاره کوچک شناخته شده است [البته پس از حذف پلوتون از فهرست سیارات، به رتبه اول ارتقاء یافت] .هر سال در حدود سه بار به عنوان ستاره درخشان شامگاهی در نزدیکی افق غروب خورشید و نیز به عنوان یک ستاره صبحگاهی ظاهر می‌شود.به خاطر سرعت کم آن نسبت به زمین از لحاظ افسانه ای ،خدای پرواز نامیده می شود. |
| | | | |
| − | <br/>
| + | == ساختار == |
| | | | |
| − | دوره ی نجومی گردش عبارت است از زمان لازم برای یک گردش کامل(360 درجه)، که با بهره گیری از ستارگان به منزله ی یک مرجع به دست می آید.برای عطارد،این دوره 87.96 روز است. چون ما سیارات را از سکوی متحرک زمین مشاهده می کنیم، دوره ی مهم تری به نام دوره ی هلالی در نظر گرفته می شود.این دوره عبارت است از زمان لازم برای یک سیاره که از هر پیکربندی معین،مثلا مقارنه ی سفلی،حرکت کند و آن طور که از زمین متحرک دیده می شود، به همان پیکر بندی باز گردد.فرض کنید اندازه گیری زمان را از وقتی آغاز کنیم که عطارد و زمین در وضع A (طبق شکل زیر)واقع باشند که پیکربندی مقارنه ی سفلی به شمار می آید.نقاطB,C وD مواضع این دو سیاره را ، به ترتیب،پس از 88،44 و 116 روز نشان می دهند. پس از 116 روز عطارد،آن طور که از زمین دیده می شود، در مقارنه ی سفلی قرار می گیرد.این دوره ی 116روزه، دوره هلالی عطارد است. [[File:1371837333922.png|frame|center|465x354px|دوره هلالی عطارد.]]
| + | عُطارِد یکی از چهار [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] خاکی(جامد)[[%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85%D9%87%20%D8%B4%D9%85%D8%B3%DB%8C|منظومه شمسی]] است و مشابه [[%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86|زمین]] یک پوسته سنگی دارد.عطارد نزدیک ترین سیاره ی [[%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85%D9%87%20%D8%B4%D9%85%D8%B3%DB%8C|منظومه شمسی]] به خورشید است .این [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] با شعاع متوسط 7.Km 2439 کوچکترین [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] منظومه شمسی می باشد.عطارد حتی کوچکتر-البته چگالترـ از بزرگترین اقمار طبیعی [[%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85%D9%87%20%D8%B4%D9%85%D8%B3%DB%8C|منظومه شمسی]] یعنی گانیمد و تیتان است. |
| | | | |
| − | یکی از اکتشافات هیجان انگیز سال های 1960،در اوایل سال 1965 دست داد.در این سال ر.ب.دایس و ه.پتنجیل با استفاده از آنتن ارسیبو، موفق شدند سیگنال های راداری را به سطح عطارد ارسال و بازگشت آن ها را روی زمین دریافت کنند. پژوهشگران یاد شده با استفاده از اثر دوپلر که در سیگنال های بازتابیده یافتند،به این نتیجه رسیدند که سیاره عطارد در یک دوره تقریبا 59 روزه به دور خود می چرخد.کشف هیجان انگیزی بود ،زیرا اخترشناس ایتالیایی ،جیووانی اسکیاپارلی ، در سال 1890 یک چرخش 88 روزه را برای عطارد اعلام کرده بود و این نتیجه را تقریبا همه ی رصد های بصری که از آن تاریخ تا سال 1965 به عمل آمده بود تایید می کردند.کشف تازه ،تایید و با رصد های بعدی اصلاح شد که حاصل آن رقم 58.64 روز بود.این رقم تقریبا به طور دقیق دو سوم دوره ی نجومی گردش عطارد است،یعنی در هر دو بار گردش عطارد ( 175.92= 87.96×2 ) این سیاره سه بار ( 175.92= 58.64×3 ) به دور خود می چرخد. اثر ترکیبی این دو حالت سبب می شود که خورشید در هر جای مفروض این سیاره در هر 176 روز یک بار طلوع کند.به این ترتیب،عطارد در دفعات متوالی عبور از حضیض (مواقعی که این سیاره بیش از هر وقت دیگر به زمین نزدیک می شود)، نخست یک رو و سپس روی مخالف آن به طرف خورشید قرار می گیرد.این امر تا حدی شبیه به همان نحوه ای است که اثر جزر و مد چرخش و گردش ماه را ،نسبت به زمین همزمان می کند.
| + | جنس هسته عطارد شامل ٪70 '''فلز''' و ٪30 '''سیلیکات''' است.عطارد با چگالی g/cm³5.427دومین [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] چگال [[%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85%D9%87%20%D8%B4%D9%85%D8%B3%DB%8C|منظومه شمسی]] محسوب می شود که تنها اندکی کمتر از چگالی g/cm³5.515 سیاره ی زمین است. اگر اثر فشردگی گرانشی در محاسبه چگالی حذف می شد،عطارد با چگالی g/cm³5.3 در مقابل چگالی g/cm³ 4.4 [[%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86|زمین]] متراکم ترین [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] منظومه شمسی محسوب می شد. همان طور که چگالی زیاد [[%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86|زمین]] نتیجه ی مستقیم فشردگی گرانشی در ساختار درونی و مخصوصا در هسته ی آن است چگالی عطارد می تواند بیانگر جزئیات ساختار داخلی آن باشد. عطارد خیلی کوچکتر از [[%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86|زمین]] است همچنین قسمتهای داخلی آن تقریبا فاقد یک فشردگی گرانشی قوی هستند، بنابراین برای داشتن چنین چگالی بالایی هسته این [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] باید بزرگ و غنی از آهن باشد. زمین شناسان برآورد کرده اند که احتمالا هسته ی عطارد تقریبا ٪42 از حجم کل این سیاره را اشغال کرده باشد. برای زمین این نسب ٪17 است.تحقیقات اخیر احتمال مذاب و گدازه ای بودن هسته را بشدت تایید می کند.این موضوع در حالی است که اطراف هسته را جبه ای متشکل از سیلیکات به قطر 700-500کیلومتر احاطه کرده است. طبق اطلاعات حاصل از ماموریت '''مارینر 10''' و مشاهدات از زمین ،ضخامت قشر پوسته ای در حدود 300-100 کیلومتر است.یک مشخصه عوارض سطح عطارد وجود شیارهای باریک (گسل) و کوچک بی شماری در سطح آن است که می توانند تا صدها کیلومتر امتداد داشته باشند.به نظر می آید این شیار ها به علت سرد ومنقبض شدن هسته و جبه [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] در زمانی که پوسته قبلا سفت شده بود بوجود آمده باشد. هسته ی عطارد بیشتر از هر [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87|سیاره]] بزرگ منظومه شمسی دارای آهن است و چندین تئوری برای توضیح آن پیشنهاد شده است. مقبول ترین و رایج ترین تئوری این است که عطارد درآغاز دارای یک نسبت فلز- سیلیکات (مانند [[%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%20%D8%B3%D9%86%DA%AF|شهاب سنگ]] های عادی)– اشاره دارد به نوعی جسم صخره ای در [[%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85%D9%87%20%D8%B4%D9%85%D8%B3%DB%8C|منظومه شمسی]]- دارای نسبت مشابهی از آهن و سیلیکات بود و جرم آن تقریبا 2.25 برابر جرم فعلی بوده است.به هر حال در اوایل تاریخچه [[%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85%D9%87%20%D8%B4%D9%85%D8%B3%DB%8C|منظومه شمسی]] عطارد با یک خورده [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DA%A9|سیارک]] که تقریبا1.6 برابر جرم آن بوده وابعاد آن صدها کیلومتر بوده است برخورد کرده.این برخورد باعث شده تا مقدار زیادی از پوسته و جبه ی اولیه از سیاره جدا شود و هسته داخلی آن دست نخورده باقی بماند تا قسمت بزرگی از سیاره را تشکیل دهد.فرایند مشابه که به نام '''"فرضیه ی ضربه ی بزرگ"''' شناخته می شود در موردشکل گیری قمر[[%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86|زمین]]([[%D9%85%D8%A7%D9%87|ماه]])ارائه شده است. |
| | | | |
| − | در روز 29 مارس سال1974 مارینر 10 (برنامه ی مارینر (Mariner program)،متعلق به ایالات متحده،که از سال 1962 با ارسال یک رشته سفینه فضایی بدون سرنشین به نزدیکی زهره و مریخ آغاز شد.) از 700 کیلومتری عطارد گذشت و برای نخستین بار سطح چگال این سیاره را با تعداد زیادی دهانه آشکار کرد. در بادی امر،عطارد شبیه به ماه است،از این لحاظ که مناطقی بزرگ و نسبتا صاف تا حدی شبیه به میرها یا دریا های ماه دارد(دهانه هایی که در این میر "میرها" می بینیم حاکی از آن است که ابتدا نواحی صاف تشکیل شده اند). شکل دهانه های عطارد متفاوت است،و این تفاوت لز دهانه های قدیمی تر که لبه ی گرد شده دارند به دهانه های جوان تر که لبه ی تیز دارند می رسد.در برخی دهانه های بزرگ قله های مرکزی و در بعضی دهانه های عمیق،آثاری از برخورد های مکرر می بینیم.
| + | == ویژگی های رصدی == |
| | | | |
| − | <br/>بر اساس اندازه گیری هایی که تابش سنج فروسرخ نصب شده روی مارینر 10به عمل آورده است،دمای سطح عطارد ،بسته به فاصله ی آن از خورشید، تا 427 درجه سانتی گراد می رسد.به هنگام عبور سفینه ی فضایی از بخش روشن به بخش تاریک این سیاره،افت شدید دما تا 123- درجه سانتی گراد ملاحظه شده است.بهترین تخمین از سردترین دما زیر 173- درجه سانتی گراد است،که در این صورت تغییر دما بین گرم ترین و سردترین نقاط این سیاره به حدود 600 درجه سانتی گراد می رسد.این گونه دماهای زیاد برای سیاره ای که بسیار به خورشید نزدیک باشد مورد انتظار بوده،همچنین انتظار می رفت که اختلاف زیاد دو حد دما بین طرف روز و طرف شب آن،ناشی از فقدان واقعی هرگونه "پوشش" تعدیل کننده جوی در اطراف این سیاره باشد.این گستره ی دمایی وسیع به کندی و همزمانی دوره های چرخشی و گردشی سیاره نیز مربوط می شود.هر نقطه از استوای عطارد 88 روز زمینی گرم و 88 روز زمینی سرد می شود.
| + | این سیاره همیشه نزدیک خورشید قابل رویت است و بیشترین فاصله زاویه ای آن از خورشید 28 درجه است پس مدت زمانی که می توان ان را در آسمان دید بسیار کم است .این سیاره را زمانی با چشم برهنه می‌توان دید که [[%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF|خورشید]] زیر خط افق باشد، اما می‌توان با حذف نور های [[%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF|خورشید]] توسط [[%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE|تلسکوپ]] آن را در روز نیز دید . |
| | | | |
| − | کشف نامنتظره ای که به کمک مارینر 10 به عمل آمد،وجود یک میدان مغناطیسی به قدر کافی قوی بود که می‌تواند باد خورشیدی را به نحو موثری منحرف کند.بنابر استنباط ما از میدان مغناطیسی زمین و ربط دادن آن به چرخش و هسته مذاب بیرونی زمین، دانشمندان حدس زده بودند که عطارد باید ضعیف ترین میدان مغناطیسی را داشته باشد.میدان مغناطیسی عطارد در استوا حداکثر یک پنجم میدان مغناطیسی زمین است،اما تکان یا ضربه ی کمانی مشخصی ایجاد می کند که مانع می شود ذرات گسیلی از خورشید،به طور مستقیم با سطح این سیاره برخورد کند.منبع این میدان چه می‌تواند باشد؟اگر،آن طور که در مورد زمین گفتیم، این میدان های مغناطیسی حاصل جریان های الکتریکی در یک هسته ی مذاب باشد،باید توضیح دهیم که عطارد چگونه می‌تواند پس از 4.5 میلیارد سال که از سرد شدنش می گذرد هسته ی مذابی داشته باشد.نخستین اظهار نظر ما این خواهد بود که عطارد زمانی تا آن حد به حالت مذاب بوده که اجزای چگالترش،مانند آهن،به سوی هسته ی آن فرونشسته وپوسته ای که بخش عمده ی آن سیلیسیوم بوده برجای مانده است.در این حال،گرما فقط به صورتی بسیار کند از هسته به پوسته جریان می یابد،همچنان که در مورد زمین صادق است.اما،عطارد بسیار کوچکتر از زمین است و می باید کاملا سرد شده و فاقد هسته مذاب باشد.از این که محور مغناطیسی عطارد نسبت به محور چرخش آن 7درجه کج است،به نظر می رسد که خاصیت مغناطیسی عطارد مربوط به چرخش آن باشد و تنها در ماده پوسته ای آن محبوس نمی شود.احتمالا پاسخ مسئله در این واقعیت نهفته باشد که تقریبا 80درصد جرم کل عطارد در هسته ی آن متمرکز است،درصدی که نسبت به زمین بسیار بیشتر است.برای اینکه چگالی یک سیاره کوچک به چنین مقدار زیادی (5.44g/cm3 )برسد،محتوای آهن موجود در هسته آن نیز باید نسبتا زیاد باشد.
| + | == رمان رصد این سیاره == |
| | | | |
| − | در پژوهش هایی که به منظور دستیابی به سررشته های بیشتر درباره پیشینه این سیاره به عمل می آید،ناظران توجه خاصی به مناظری از عطارد مبذول می کنند که به وسیله ی مارینر 10در عبور دوم و سوم خود(به ترتیب در 21سپتامبر سال 1974 و 16 مارس 1975)از آن ها عکس برداری کرده است.سفینه ی فضایی در یک مدار خورشیدی با دوره ی 176 روز قرار داده شد،به طوری که با هر دوبار گردش عطارد،این سفینه ی فضایی بار دیگر با این سیاره مواجه می شد.این سفینه سوخت اضافی لازم نداشت مگر در موارد ساده مانور.شکل 5_8(الف)یک تصویر موزائیکی شامل 18عکس است.در سمت راست بالای این تصویر دهانه های مشخصی را مشاهده می کنید که بر اثر تابش نور روشن شده است. شکل 5_8(ب)گودال کالوریس و سطح ترک خورده و چروکیده ی آن،نمایانگر یکی از مشخصه های عمده ی بسیار قدیمی در سطح عطارد و شاهد یک دوره انقباض و چروک خوردگی پوسته ی آن است.با این حال،عوارض سطحی دیگری که گفته می شود در زمان چروک خوردگی پوسته ایجاد شده،شیب تند یا برآمدگی ماده ی بالا آمده ای است که گاهی درست از میان دهانه ها می گذرد و نشان می دهد که این عارضه پس از دوران دهانه دار شدن اولیه تشکیل شده است. یکی از عوارض سطحی که مشخصا عطارد را از ماه متمایز می کند جلگه های بین دهانه ای است که در شکل 5_8(ج) دیده می شود.بخش مهمی از این سیاره با این نوع جلگه ها مشخص می شود.این جلگه های بین دهانه ای سطح عطارد احتمالا در منظومه ی شمسی بی نظیر باشد. | + | می‌توانیم عطارد را در زمان های خاصی یعنی هنگام طلوع یا غروب[[%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C|خورشید]] رصد کنیم که بستگی به وضعیت مداری آن دارد بیشترین فاصله ای که ممکن است عطارد از خورشید داشته باشد 28 درجه است و ما فقط می‌توانیم آن را با چشم غیر مسلح بین 20 تا 28 درجه ای خورشید ببینیم که این موضوع کار رصد این سیاره را کمی سخت میکند |
| | | | |
| − | چنانکه پیش از این گفتیم،دماهای بسیار زیاد عطارد به هنگام روز به همراه کم بودن گرانش سطحی آن امکان گریز تمامی جو آن را به وجود آورده است.نوری که با آن این سیاره را می بینیم نوری است که مستقیما از سطح آن بازتابیده می شود.عطارد به علت فقدان ابر در پیرامونش بازتابنده ی خیلی کارآمدی نیست.ضریب بازتاب،یا درصد نور بازتابیده ی آن به طور میانگین اندکی بیش از 13 درصد است،و به این دلیل سیاره ی عطارد یکی از اجرام تاریک تر منظومه ی شمسی به شمار می آید.<ref name="multiple4">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref>
| + | <br/> |
| | | | |
| | == ماموریت های فضایی == | | == ماموریت های فضایی == |
