متغیر های RR شلیاقی
سومین گروه مهم از متغیرهای تپنده، ستارههای RR شلیاق (RR Lyrae Stars) هستند. متغیر های RR شلیاقی ذاتا کم نور تر از قیفاووسی ها هستند و معمولاً کم‌تر از یک قدر می‌باشد.از این رو در اندازه گیری فاصله کهکشان ها کاربرد کمتری دارند . ولی از اعضای RR شلیاقی برخی از کهکشان های نزدیک که فاقد متغیر های قیفاووسی هستند در اندازه گیری فاصله استفاده می شود .
برای مثال از این روش در مورد کهکشان های منظومه اژدها ، اسد ، دب اصغر و سنگتراش که از کهکشان های بیضوی کوتوله در گروه محلی هستند ، استفاده شده است.
دوره تناوب آن‌ها نیز کوتاه‌تر است، کم‌تر از یک روز. ستارگان RR شلیاق، مانند ستارههای دبلیو سنبله، به گروه ستارگان کهن‌سال جمعیت دو تعلق دارند. این متغیرها در خوشه‌های کروی فراوان‌اند، از این رو قبلاً آن‌ها را متغیرهای خوشه‌ای (Cluster Variable) می‌نامیدند.
قدر مطلق Mv ستارههای RR شلیاق حدود ۰/۳+۰/۶ یا ۰/۳-۰/۶ می‌باشد. آن‌ها تقریباً سن و جرم یکسانی دارند؛ از این رو، مرحله تحولی یکسانی را به‌نمایش می‌گذارند. در این مرحله،هلیوم سوختن خود را تازه در هسته آغاز کرده است. با توجه به اینکه قدر مطلق ستارههای RR شلیاق معلوم است، می‌توان از آن‌ها در تعیین فاصله تا خوشه‌های کروی استفاده نمود.
منبع
- کتاب ساختار ستارگان و کهکشان ها/ نوشته پاول هاج/ مترجم: توفیق حیدرزاده
