مدل تورمی
فیزیکدانان از مدتها قبل گمان میکردند که عالم، در اوایل تاریخ، دورهای کوتاه و غیرعادیای از رشد فوق سریع را تجربه کرده است. برههای که به دوران تورمی معروف شد. برخلاف شتاب کیهانی، که بهتدریج و با گذشت قرنها معنا پیدا کرد، تورم در یک لحظهی کوتاه اتفاق افتاد و نتایجش نیز ناگهانی و انفجاری بود.
تورم بخشی از فضا را که حتی بسیار کوچکتر از پروتون بود تا ابعادی در حدود اندازهی توپ بِیسبالی باد کرد و این فضای تقریباً سه اینچی، منشأ عالم مشاهدهپذیر امروزی بوده است. هرآنچه میتوان امروزه بالقوه رصدش کرد و در حدود 93 میلیارد سال نوری پهنا دارد زمانی، بهراحتی، در داخل دستکش بیسبالی جا میگرفته است! حتی تصور این موضوع بسیار گیجکننده و شگفتآور است! با گذشت زمان، انبساط هابل، که بسیار آرامتر از تورم پیش رفته است، ابعاد جهان مشاهدهپذیر را به مقدار امروزیاش افزایش داد. فضایی را تصور کنید که ابعادی کمتر از یک پروتون داشته است، بعد بهاندازهی توپ بیسبالی بزرگ شده و سرانجام به اندازهی کرهای بینهایت بزرگ در ابعاد میلیاردها تریلیون کیلومتر وسعت یافته است! بهراستی که چنین رشد غولآسایی شایستهی صفت «بزرگ» در «انفجار بزرگ» است.
افرادی همچون الکسی استاروبینسکی از بخش فیزیک نظری مؤسسهی لندا در مسکو و آلن گوث از MIT ایالاتِ متحده مباحثی را دربارهی انبساط نمایی در دوران اولیه پیشنهاد کردند؛ دورانی که تمامی بینظمیهای موجود را به ورای افق کنونی مشاهدهپذیر ما راند و گوث آن را «دوران تورمی» نامید. انبساط در طی چنین دورهای بسیار سریعتر از انبساط یکنواخت و ثابت هابل روی داده است و در آن هر بخش بسیار کوچک فضا به سمت ناحیهی بسیار بسیار بزرگی رانده شده است؛ بنابراین هرآنچه ما در آسمان میبینیم، زمانی بخشی بسیار جزئی از پارچهی بسیار وسیع کیهانی بوده است. مدل تورمی بعدها توسط آندره لینده ، پائول استینهارت و آندرئاس آلبرشت تکمیل شد. «تورم جدید» و «تورم آشوبناک» مدلهای جدیدتری هستند که مشکلات و نقصهای مدل تورمی اولیه را برطرف کردند.
منبع:
کتاب کرانههای کیهان/ نوشته پائول هالپرن/ ترجمه حوریه آقانور/ انتشارات هورمزد.