در حال ویرایش نجوم
هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.
این ویرایش را میتوان خنثی کرد.
لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| سطر ۱۵: | سطر ۱۵: | ||
در جریان جنگ دوم جهانی در زمینه رادیو و رادار گام های تکنیکی بلندی برداشته شد،و بلافاصله پس از جنگ این تکنولوژی به کشف غالب اجسامی کشانده شد که در آسمان بخش رادیویی طیف را تابش میکردند.ربر قبلا یک بشقاب سهمی وار برای جمع آوری انرژی ساخته بود.و در صدد کامل کردن راهی بود که این انرژی متمرکز شده در کانون را تقویت کند.تکمیل تقویت کننده ای که خود صدای مزاحمی ایجاد نکند ضروری بود،زیرا سیگنال های رادیویی که از اجسام آسمانی گسیل می‌شد خود پارازیت رادیویی بسیار بسیار ضعیفی است و به سهولت در میان صداهای مزاحمی که توسط وسایل انسان ساز به وجود می آید،محو می شود.برای چنین تقویت کننده کم صدایی از یک"میزر"استفاده می‌شود که با فرو بردن در هلیم مایع،تقریبا در دمای 270˚C- ،یعنی سردترین دمایی که انسان به آن دست یافته است،نگهداری می‌شود.در میزر سیگنال رادیویی ضعیف یک رشته گذار های الکترونی به ترازهای پایینتر موجود در اتمها را که پیوسته در حال برانگیختگی اند،راه اندازی می‌کند.به این ترتیب سیگنال رادیویی اصلی را تقویت می کند،بدون آنکه صدای مزاحم بسیار زیادی از خودش ایجاد کند. | در جریان جنگ دوم جهانی در زمینه رادیو و رادار گام های تکنیکی بلندی برداشته شد،و بلافاصله پس از جنگ این تکنولوژی به کشف غالب اجسامی کشانده شد که در آسمان بخش رادیویی طیف را تابش میکردند.ربر قبلا یک بشقاب سهمی وار برای جمع آوری انرژی ساخته بود.و در صدد کامل کردن راهی بود که این انرژی متمرکز شده در کانون را تقویت کند.تکمیل تقویت کننده ای که خود صدای مزاحمی ایجاد نکند ضروری بود،زیرا سیگنال های رادیویی که از اجسام آسمانی گسیل می‌شد خود پارازیت رادیویی بسیار بسیار ضعیفی است و به سهولت در میان صداهای مزاحمی که توسط وسایل انسان ساز به وجود می آید،محو می شود.برای چنین تقویت کننده کم صدایی از یک"میزر"استفاده می‌شود که با فرو بردن در هلیم مایع،تقریبا در دمای 270˚C- ،یعنی سردترین دمایی که انسان به آن دست یافته است،نگهداری می‌شود.در میزر سیگنال رادیویی ضعیف یک رشته گذار های الکترونی به ترازهای پایینتر موجود در اتمها را که پیوسته در حال برانگیختگی اند،راه اندازی می‌کند.به این ترتیب سیگنال رادیویی اصلی را تقویت می کند،بدون آنکه صدای مزاحم بسیار زیادی از خودش ایجاد کند. | ||
| − | چون انرژی رادیویی امواج بلندتری دارد،تلسکوپ رادیویی را | + | چون انرژی رادیویی امواج بلندتری دارد،تلسکوپ رادیویی را میتوان از فولاد ساخت و به آسانی آن را با ورقه های فلزی متخلخل پوشاند.به این ترتیب،ساختن مدلهای بسیار بزرگ،مانند آنتن متحرک 64m گلداستون در کالیفرنیا،یا آنتن ثابت 350m در آرسیبوی پرتوریکو،امکان پذیر شد. |
| − | در آرسیبو،در ناحیه ای کوهستانی،فرورفتگی طبیعی تقریبا کروی شکلی یافت شد که به کمک بولدوزر به شکل مطلوب در آمد.و یک بازتاب کننده مدور از ورقه های فلزی متخلخل که شکلی سهموی داشتند ساخته شد.سپس یک جمع کننده (کلکتور)خطی به وسیله ی تعدادی کابل بالای سر آن به طور معلق نصب شد.این تلسکوپ رادیویی ثابت،از لحاظ "دید" ثابت نیست،زیرا با چرخش زمین آنتن آن هر روز مسیر وسیعی را در آسمان می روبد.جمع کننده ی کانونی بالای سر آن را نیز میتوان به شمال چرخاند،بنابراین از نقطه جنوبی تری،تا زاویه ای حدود 20˚ از سمت الراس،انرژی جمع آوری می‌کند.به همین طریق کانون را | + | در آرسیبو،در ناحیه ای کوهستانی،فرورفتگی طبیعی تقریبا کروی شکلی یافت شد که به کمک بولدوزر به شکل مطلوب در آمد.و یک بازتاب کننده مدور از ورقه های فلزی متخلخل که شکلی سهموی داشتند ساخته شد.سپس یک جمع کننده (کلکتور)خطی به وسیله ی تعدادی کابل بالای سر آن به طور معلق نصب شد.این تلسکوپ رادیویی ثابت،از لحاظ "دید" ثابت نیست،زیرا با چرخش زمین آنتن آن هر روز مسیر وسیعی را در آسمان می روبد.جمع کننده ی کانونی بالای سر آن را نیز میتوان به شمال چرخاند،بنابراین از نقطه جنوبی تری،تا زاویه ای حدود 20˚ از سمت الراس،انرژی جمع آوری می‌کند.به همین طریق کانون را میتوان تا حدود 20˚ از سمت الراس به طرف جنوب جابه جا کرد تا از نقطه شمالیتری انرژی جمع آوری کند.بنابراین،بخش بسیار مهمی از آسمان را در بر میگیرد. |
| − | تلسسکوپ رادیویی را روز و شب،در هوای ابری و صاف | + | تلسسکوپ رادیویی را روز و شب،در هوای ابری و صاف میتوان به کار برد.این تلسکوپ می‌تواند به نواحی وسیعی از کهکشان ما،که قبلا از پشت ابر و غبار از دید تلسکوپ نوری پنهان می ماند نفوذ کند.اخترشناسی که با تلسکوپ نوری کار می‌کند همواره از زمینه "آلودگی"نوری که مانع رویت ستاره های کم نور می‌شود در عذاب است،حال آنکه اخترشناس رادیویی عملا با تابش نور زمینه برخوردی ندارد تا نگران آن باشد.گرچه گاهی از تداخل امواج ناشی از استارت اتومبیل های آن حوالی یا ایستگاههای رادیویی نزدیک به زحمت می افتد. |
قدرت تفکیکی تلسکوپ رادیویی کم است.یعنی تعیین محل دقیق منابع رادیویی در آسمان دشوار است. | قدرت تفکیکی تلسکوپ رادیویی کم است.یعنی تعیین محل دقیق منابع رادیویی در آسمان دشوار است. | ||
| − | اگر طول موج انرژی دریافت شده 10cm باشد،200000 برابر میانگین طول موج نور خواهد بود.پس برای آنکه همان قدرت تفکیک یک تلسکوپ نوری مفروض را به دست آوریم،باید قطر تلسکوپ رادیویی 200000 برابر(یعنی بالغ بر ده ها کیلومتر)باشد.هیچ تک آنتنی را به این اندازه | + | اگر طول موج انرژی دریافت شده 10cm باشد،200000 برابر میانگین طول موج نور خواهد بود.پس برای آنکه همان قدرت تفکیک یک تلسکوپ نوری مفروض را به دست آوریم،باید قطر تلسکوپ رادیویی 200000 برابر(یعنی بالغ بر ده ها کیلومتر)باشد.هیچ تک آنتنی را به این اندازه نمیتوان ساخت.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref> |
== اخترشناسی راداری == | == اخترشناسی راداری == | ||
| − | اینجا بحث ما پیرامون دریافت سیگنالهای رادیویی متمرکز بود که از اجسام در فضا تولید می شوند. اما ممکن است سیگنال رادیویی را به سوی جسمی در فضا بفرستیم و سپس پژواک یا بازتاب آن را که به زمین باز می گردد، دریافت کنیم. این فرایند را اخترشناسی راداری می نامیم میتوان برای این منظور از یک تک تلسکوپ رادیویی بهره گرفت. چون سرعت سیر سیگنال رادیویی کمیت معلومی است،مدت زمان لازم برای آن که یک سیگنال رادیویی به سیاره ی معینی برسد و پس از بازگشت در زمین دریافت شود، فاصلۀ زمین تا آن سیاره را به دست می دهد. با تحلیل انتقالهای دوپلری در سیگنال بازتابیده، انواع اطلاعات دیگری درباره سرعت سیاره، چرخش آن ، منحنیهای تراز سطح سیاره و مانند آنها را | + | اینجا بحث ما پیرامون دریافت سیگنالهای رادیویی متمرکز بود که از اجسام در فضا تولید می شوند. اما ممکن است سیگنال رادیویی را به سوی جسمی در فضا بفرستیم و سپس پژواک یا بازتاب آن را که به زمین باز می گردد، دریافت کنیم. این فرایند را اخترشناسی راداری می نامیم میتوان برای این منظور از یک تک تلسکوپ رادیویی بهره گرفت. چون سرعت سیر سیگنال رادیویی کمیت معلومی است،مدت زمان لازم برای آن که یک سیگنال رادیویی به سیاره ی معینی برسد و پس از بازگشت در زمین دریافت شود، فاصلۀ زمین تا آن سیاره را به دست می دهد. با تحلیل انتقالهای دوپلری در سیگنال بازتابیده، انواع اطلاعات دیگری درباره سرعت سیاره، چرخش آن ، منحنیهای تراز سطح سیاره و مانند آنها را میتوان به دست آورد. مثلا، با استفاده از اختر شناسی راداری توانسته اند به درون ابر های زهره نفوذ کنند و به نخستین اطلاعات در خصوص سرعت این سیاره، جهت چرخش آن و سیمای سطح آن، دست یابند. دورترین پژواک راداری از حلقه های زهره دریافت شده است. مسافت رفت و برگشت یک سیگنال راداری تقریبا 3 بیلیون کیلومتر بوده است.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref> |
| سطر ۴۰: | سطر ۴۰: | ||
آخرین آشکار ساز،وسیلۀبار-جفت شده یا"ccd" نامیده می شود،که یکی از وسایل معجزه گر عصر الکترونیک به شمار می آید، تراشه ای سیلیسیمی را به ابعاد 1.5 در 1.5 اینچ تصور کنید که 800 ردیف به شمارنده فوتون و هر ردیف نیز خودش 800 شمارنده با آرایشی شبیه به صفحۀ شطرنج داشته باشد. چنین آرایشی 640000 شمارندۀ فوتون (به نام پیکسل )روی این "تراشه" کوچک به وجود می آورد. هر پیکسل می‌تواند فوتونهای منفرد را آشکار کند و تعداد برخورد آنها در ثانیه را بشمرد. برون داد هر پیکسل به طور تک تک به یک کامپیوتر خورانده و در آن ذخیره می‌شود. | آخرین آشکار ساز،وسیلۀبار-جفت شده یا"ccd" نامیده می شود،که یکی از وسایل معجزه گر عصر الکترونیک به شمار می آید، تراشه ای سیلیسیمی را به ابعاد 1.5 در 1.5 اینچ تصور کنید که 800 ردیف به شمارنده فوتون و هر ردیف نیز خودش 800 شمارنده با آرایشی شبیه به صفحۀ شطرنج داشته باشد. چنین آرایشی 640000 شمارندۀ فوتون (به نام پیکسل )روی این "تراشه" کوچک به وجود می آورد. هر پیکسل می‌تواند فوتونهای منفرد را آشکار کند و تعداد برخورد آنها در ثانیه را بشمرد. برون داد هر پیکسل به طور تک تک به یک کامپیوتر خورانده و در آن ذخیره می‌شود. | ||
| − | به طوری که | + | به طوری که میتوان آن را در هر دورۀ زمانی معین گرد آوری کرد. در این صورت کامپیوتر می‌تواند "تصویر" مرکبی از آنچه که تلسکوپ در طول موجهای فرو سرخ می بیند،تولید کند و تصویری مرئی بر پرده تلویزیون ایجاد کند. در واقع،علاوه بر طول موج فروسرخ،گسترۀ وسیعی از طول موج ها ممکن است باccd آشکار شوند. |
در میان چیزهای بسیار جالبی که تقریبا منحصرا با فرو سرخ آشکار سازی شده اند، ستارگان در حال تشکیل و ستارگان در حال مردن اند. | در میان چیزهای بسیار جالبی که تقریبا منحصرا با فرو سرخ آشکار سازی شده اند، ستارگان در حال تشکیل و ستارگان در حال مردن اند. | ||
| سطر ۴۸: | سطر ۴۸: | ||
یکی از راههای نسبتا پر هزینه انتقال تلسکوپ فروسرخ به ارتفاعی نسبتا بلند، حمل آن به وسیله ی هواپیمایی است به نام رصدخانۀ هوابرد کویپر(KAO) است که در ارتفاعی بالای 12 کیلومتری( 40000 پا) ،فراتر از 99 درصد بخار آب موجود در جو، پرواز می کند. این هواپیما نوع تغییر یافتۀ و اصلاح شدۀ هواپیمای لاک هید 141-C است که به یک تلسکوپ 91 سانتی (36 اینچی) مجهز شده است. این وسیله، که به حمایت ناسا پدید آمده،برای تحقیق در تعدادی از طول موجهای فروسرخ تا فرابنفش به کار گرفته می شود. | یکی از راههای نسبتا پر هزینه انتقال تلسکوپ فروسرخ به ارتفاعی نسبتا بلند، حمل آن به وسیله ی هواپیمایی است به نام رصدخانۀ هوابرد کویپر(KAO) است که در ارتفاعی بالای 12 کیلومتری( 40000 پا) ،فراتر از 99 درصد بخار آب موجود در جو، پرواز می کند. این هواپیما نوع تغییر یافتۀ و اصلاح شدۀ هواپیمای لاک هید 141-C است که به یک تلسکوپ 91 سانتی (36 اینچی) مجهز شده است. این وسیله، که به حمایت ناسا پدید آمده،برای تحقیق در تعدادی از طول موجهای فروسرخ تا فرابنفش به کار گرفته می شود. | ||
| − | یکی از پیشرفت های چشمگیر در اخترشناسی فروسرخ با پرتاب ماهواره ای به نام IRAS (ماهوارۀ اخترشناسی فروسرخ) (شکل2-62) حاصل شد. این ماهواره حامل یک تلسکوپ 60cm ابر سرد است که در دمای 271- درجه سانتی گراد کار می‌کند و یک ccd در سطح کانونی آن سوار شده است. با تلاش مشترک ایالات متحده،هلند و انگلستان و همکاری گروهی بیش از 150 دانشمند و مهندس، نتایج رصد های اولیه فوق انتظار بود ، به طوری که هزاران منبع فروسرخ جدید آشکار شد. برخی از آنها معتقدند که در درون یک سحابی تیره تولد ستاره دیده می‌شود و نشانه های اولیۀ تشکیل منظومۀ شمسی دیگری فراهم است. آنچنانکه تقریبا با توجه به هر تلسکوپ مداری (سوار بر ماهواره) | + | یکی از پیشرفت های چشمگیر در اخترشناسی فروسرخ با پرتاب ماهواره ای به نام IRAS (ماهوارۀ اخترشناسی فروسرخ) (شکل2-62) حاصل شد. این ماهواره حامل یک تلسکوپ 60cm ابر سرد است که در دمای 271- درجه سانتی گراد کار می‌کند و یک ccd در سطح کانونی آن سوار شده است. با تلاش مشترک ایالات متحده،هلند و انگلستان و همکاری گروهی بیش از 150 دانشمند و مهندس، نتایج رصد های اولیه فوق انتظار بود ، به طوری که هزاران منبع فروسرخ جدید آشکار شد. برخی از آنها معتقدند که در درون یک سحابی تیره تولد ستاره دیده می‌شود و نشانه های اولیۀ تشکیل منظومۀ شمسی دیگری فراهم است. آنچنانکه تقریبا با توجه به هر تلسکوپ مداری (سوار بر ماهواره) میتوان گفت،این است که بر برآورد کردن ارزش بیش از حد این دستگاه به عنوان یک ابزار تحقیقاتی، نا ممکن است. |
وسیلۀ بار- جفت شده انقلابی در اخترشناسی برپا کرده است. امروزه، دسترسی به وسیله های بار جفت شدۀ بزرگتر که بر هر تک آشکارساز آن میلیونها پیکسل داشته باشد، امری غیر عادی نیست. با چنین دستگاه هایی جزئیات بیشتری در میدان دید وسیعتر امکانپذیر خواهد بود.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref> | وسیلۀ بار- جفت شده انقلابی در اخترشناسی برپا کرده است. امروزه، دسترسی به وسیله های بار جفت شدۀ بزرگتر که بر هر تک آشکارساز آن میلیونها پیکسل داشته باشد، امری غیر عادی نیست. با چنین دستگاه هایی جزئیات بیشتری در میدان دید وسیعتر امکانپذیر خواهد بود.<ref name="multiple1">کتاب نجوم دینامیکی / نوشته رابرت تی دیکسون / ترجمه احمد خواجه نصیر طوسی </ref> | ||
