کهکشان مارپیچی: تفاوت بین نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۱۲، ساعت ۰۸:۰۰

کهکشانی که به صورت صفحه ای نسبتا تخت ازتعداد بسیار زیادی ستاره و مقادیری تودهگاز وغبار بوده و دارای ساختمانی کم وبیش شبیه مارپیچ است. بیشتر کهکشانهای مارپیچی توده ای مرکزی و کروی از ستارگان پیر با نام هاله دارند. کهکشان های مارپیچی ممکن است یا بصورت بازوهای (مثلا 2 تا 4 عدد بازو) به شکل مارپیچی آشکار باشند و یا نشانه هایی از مارپیچی بودن به همراه داشته باشند. بیشتر کهکشانهای مارپیچی دارای حداقل میله ای کوچک در میان توده کروی شکل مرکزی (bulge) هستند که در صفحه اصلی کهکشان قرار دارد. در رده بندی کهکشانی هابل کهکشانهای مارپیچی به چندین زیر رده تقسیم شده اند. بیشتر این کهکشانها دارای توده های بزرگ گازی و نواحی فعال در تولید ستاره های جدید هستند. محدوده جرم کهکشانهای مارپیچی بین یک میلیارد تا هزار میلیارد برابر جرم خورشید است. قدر مطلق آنها در نور آبی نیز بین 16- تا 23- می باشد. قطر کهکشانهای مارپیچی نیز بین 15000 تا 320000 سال نوری متفاوت است. علت درخشندگی وآشکار بودن بازوها این است که آنها محل تولد ستاره های جدید داغ و آبی هستند و اگر در طول موج های ماوراءبنفش از آنها عکسبرداری شود بازوها بسیار درخشنده مشاهده خواهند شد. در عوض هسته این کهکشانها قرمز دیده می شود که خود ناشی از وجود ستاره های پیر در نواحی مرکزی می باشد. کهکشان M100 در خوشه کهکشانی سنبله یکی از زیباترین کهکشانهای مارپیچی می باشد کهکشان راه شیری نیز یک کهکشان مارپیچی است.

ساختار

کهکشان‌های مارپیچی چند بخش اصلی دارند:

1.یک دیسک چرخان که از چند بازو تشکیل شده‌است و ستارگان غالباً در آن قرار دارند

2.مرکز آن که یک برآمدگی کره مانند است و غالبا از ستارگان پیر تشکیل شده‌است.

3.هاله کهکشانی که خوشه‌های ستاره‌ای کروی زیادی در آن قرار دارند.

4.سیاه‌چاله ابرپرجرم که در مرکز آن قرار دارد.

بازو های مارپیچی

بازوهای مارپیچی نقاطی هستند که از مرکز مارپیچی و کهکشان‌های مارپیچی بسته کشیده شده‌اند این نواحی باریک به شکل مارپیچ می‌باشند و از این رو به ان‌ها کهکشان‌های مارپیچی می‌گویند طبقه بندی متفاوت کهکشان‌های مارپیچی بستگی به ساختار بازوهای مشخص در ان هاست. کهکشان‌های Sc و SBc به علت بعد مسافت بازوهای شل و اویزانی دارند در حالی که که کهشان‌های Sa و SBa کهکشان‌هایی با بازوهای تنگ و به هم پیچیده شده‌ای هستند(با مراجعه به طبقه بندی هابل).

در هر دو حالت بازوهای مارپیچی از تعداد بسیار زیادی ستاره آبی و بزرگ و جوان تشکیل شده اند(ناشی از چگالی جرمی و نرخ بالای شکل گیری ستارگاان)بازوها را قابل توجه می‌سازد.