| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| سطر ۱: |
سطر ۱: |
| − | [[File:M5.jpg|frame|چپ|271x199px|خوشه کروی M5]] | + | '''M5''' یک [[خوشه کروی]] از قدر 7 است که در [[صورت فلکی مار]] واقع شده است. این خوشه با 13 میلیارد سال سن از خوشه های ستاره ای پیر آسمان است. |
| | | | |
| − | == مسیه 5 ==
| + | [[پرونده:M5.jpg|خوشه کروی M5|چپ|قاب]] |
| | | | |
| − | مسیه 5 یا M5 (هم چنین با نام NGC 5904 نیز شناخته می شود)یک خوشه ی کروی در صورت فلکی مار است. این خوشه کروی درسال 1702 توسط گاتفرید کرش کشف شده است.این جرم نباید با خوشه کروی پالومار5 که به ظاهر در آسمان در نزدیکی مسیه 5 قرار گرفته است اشتباه گرفته شود. در حقیقت پالومار 5 بسیار دورتر و کم نورتر از مسیه 5 است.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>
| + | ==تاریخ== |
| | + | این [[خوشه ستاره ای]] در سال 1702 توسط ستارهشناس آلمانی، گاتفرید کییرچ، در حالی که در جستجوی [[دنباله دار]]ها بود کشف شد. |
| | | | |
| | + | ==رصد== |
| | | | |
| − | == کشف و پیدایش ==
| + | این یکی از هدف های ساده برای آماتورهاست. این خوشه تحت شرایط مناسب ، با چشم غیر مسلح [[ستاره]] ای کم نور به نظر می رسد و در کنار ستاره 5 مار قرار گرفته است.با [[دوربین دوچشمی]] و یا [[تلسکوپ]] های کوچک ، این خوشه را به عنوان جرمی آسمانی وغیر ستاره ای شناسایی خواهید کرد، در حالی که با تلسکوپ های بزرگتر، ستاره های منفرد این خوشه ، با قدر ظاهری 12.2 قابل تشخیص خواهند بود. نکته قابل توجه اینجاست که این خوشه را نباید با خوشه کم نورتر و دورتر پالورمار 5 که در همان نزدیکی است اشتباه گرفته شود. |
| | | | |
| − | مسیه 5 تحت شرایط بسیار خوب، برای چشم غیرمسلح، تنها همانند یک ستاره کم نور در نزدیکی ستاره سرپنتیس5 ،دیده می شود. دوربین های دو چشمی یا تلسکوپ های کوچک، این جرم را یک جرم بدون ستاره شناسایی می کنند؛ در حالی که تلسکوپ های بزرگ تر برخی ستاره های منفرد را که درخشان ترین آن ها از [[قدر ظاهری]] 12.2 می درخشد، نشان می دهند.
| + | [[File:M5 Location.jpg|frame|center|مکان خوشه کروی M5]] |
| | | | |
| − | مسیه 5 توسط یک منجم آلمانی به نام گاتفریدکرش در سال 1702 ، هنگامی که در حال مشاهده ی یک دنباله دار بود، کشف شده است. شارل مسیه نیز در سال 1764 به مسیه 5 اشاره کرده است، اما تصور می کرد که آن سحابی ای باشد که هیچ ستاره ای جزو آن نیست. ویلیام هرشل اولین کسی بود که ستاره های منفرد این خوشه را تفکیک و حدود 200 ستاره را در آن شمارش کرد.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>
| + | ==مشخصات فنی== |
| | | | |
| | + | این خوشه ستاره ای با قطری در حدود 165 [[سال نوری]]، یکی از خوشه های ستاره ای بزرگ شناخته شده است. حوزه گرانشی موثر خوشه M5 (یعنی حجمی از فضا که توسط نیروی گرانش ستاره ای به جای کشش [[جاذبه]] ای راه شیری، به سمت این خوشه جذب می شود) تا شعاعی در حدود 200 سال نوری می باشد. |
| | | | |
| − | == مشخصات ==
| + | با 13 میلیار سال سن ، [[خوشه ستاره]] ای M5 یکی از پیرترین خوشه های ستاره ای [[راه شیری]] است. فاصله M5 تا زمین در حدود 25000 سال نوری و این خوشه شامل بیش از 100000 ستاره می باشد، بر اساس برخی برآوردها، تخمین زده می شود در حدود 500000 ستاره در این خوشه قرار گرفته باشند. |
| | | | |
| − | قطر مسیه 5، 165 سال نوری اندازه گیری شده است، که آن را جزو خوشه های کروی بزرگی که تا به حال شناخته شده اند قرار می دهد. میدان گرانشی مسیه 5(میدان گرانشی: به معنای حجمی از فضا که درآن ستاره ها به جای اینکه توسط کشش جاذبه [[%D8%B1%D8%A7%D9%87%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C|راه شیری]] از خوشه جدا شوند، به [[%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4|گرانش]] آن حجم محدود شده اند) شعاعی حدود 200 [[%D8%B3%D8%A7%D9%84%20%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C|سال نوری]] دارد.
| + | 105 ستاره از این خوشه، به عنوان ستاره های متغیر M5 شناخته شده اند. روشن ترین و آسان ترین ستاره متغیر M5 جهت رصد، در طول دوره ای 26/5 روزه از قدر 10/6 به 12/1 تغییر می کند. یک نواختر کوتوله نیز در این خوشه ستاره ای مشاهده می شود. |
| | | | |
| − | مسیه 5 در سن 13 میلیارد سال نوری، یکی از پیرترین خوشه های کروی کهکشان راه شیری نیز محسوب می شود. فاصله اش از زمین حدود24500 سال نوری است و این خوشه بیش از100000 ستاره و طبق برخی اندازه گیری ها به اندازه 500000 ستاره را داراست.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>
| + | [[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Messier_5_Hubble_WikiSky.jpg/480px-Messier_5_Hubble_WikiSky.jpg||خوشه M5|]] |
| | | | |
| | + | == منابع== |
| | + | مجله ی اینترنتی نجوم |
| | | | |
| − | [[File:M5 Location.jpg|frame|center|799x440px|مکان خوشه کروی M5]]
| + | [[رده:فهرست اجرام مسیه]] |
| − | | |
| − | == ستارگان قابل توجه ==
| |
| − | | |
| − | 105 [[%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%20%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1|ستاره متغیر]] در روشنایی شان در مسیه 5 شناخته شده اند. 97 تای آن ها به دسته RR شلیاقی تعلق دارند. ستاره های RR شلیاقی که گاه به عنوان "متغیر های خوشه ای" منسوب میشوند(متغیر هایی با دوره تناوب نور مشخص که به طور معمول در خوشه های کروی یافت می شوند و از آن ها به عنوان شمع های استاندارد کیهانی برای محاسبه فواصل کهکشانی استفاده می شود)، تا حدودی شبیه به متغیر های قیفاووسی هستند و می‌توان با شناخته بودن رابطه بین درخشندگی و دوره تناوب نوری آن ها ، از آنان به عنوان معیاری برای اندازه گیری فواصل بیرونی جو زمین استفاده کرد. درخشان ترین و راحت ترین متغیر برای مشاهده در مسیه 5 از [[%D9%82%D8%AF%D8%B1|قدر]] 10.6 تا 12.1 تغییر می کند و دوره تناوب نوری آن کمتر از 26.5 روز است. یک کوتوله نواختری نیز در این خوشه مشاهده شده است.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>
| |
| − | | |
| − | | |
| − | <br/>
| |
| − | | |
| − | <br/>
| |
| − | | |
| − | <br/>
| |
| − | | |
| − | {| width="1205" cellspacing="1" cellpadding="1" border="1" height="42"
| |
| − | |+ M5
| |
| − | |-
| |
| − | | style="text-align: center" | نام<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | اندازه ظاهری<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | فاصله<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | قدر ظاهری<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | بعد<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | میل<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | صورت فلکی<br/>
| |
| − | |-
| |
| − | | style="text-align: center" | M5 یا NGC 5904<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | 32 دقیقه قوسی<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | 25000 سال نوری<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | 7<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | 15 ساعت و 19.2 دقیقه<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | 2 درجه و 2.2 دقیقه قوسی<br/>
| |
| − | | style="text-align: center" | مار<br/>
| |
| − | |}
| |
| − | | |
| − | == منابع ==
| |
| − | <references/>
| |
| − | | |
| − | [[Category:فهرست اجرام مسیه|فهرست_اجرام_مسیه]]
| |
