در حال ویرایش M5

[[File:M5.jpg|frame|چپ|271x199px|خوشه کروی M5]]

== مسیه 5 ==

مسیه 5 یا M5 (هم چنین با نام NGC 5904 نیز شناخته می شود)یک خوشه ی کروی در صورت فلکی مار است. این خوشه کروی درسال 1702 توسط گاتفرید کرش کشف شده است.این جرم نباید با خوشه کروی پالومار5 که به ظاهر در آسمان در نزدیکی مسیه 5 قرار گرفته است اشتباه گرفته شود. در حقیقت پالومار 5 بسیار دورتر و کم نورتر از مسیه 5 است.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>


== کشف و پیدایش ==

مسیه 5 تحت شرایط بسیار خوب، برای چشم غیرمسلح، تنها همانند یک ستاره کم نور در نزدیکی ستاره سرپنتیس5 ،دیده می شود. دوربین های دو چشمی یا تلسکوپ های کوچک، این جرم را یک جرم بدون ستاره شناسایی می کنند؛ در حالی که تلسکوپ های بزرگ تر برخی ستاره های منفرد را که درخشان ترین آن ها از [[قدر ظاهری]] 12.2 می درخشد، نشان می دهند.

مسیه 5 توسط یک منجم آلمانی به نام گاتفریدکرش در سال 1702 ، هنگامی که در حال مشاهده ی یک دنباله دار بود، کشف شده است. شارل مسیه نیز در سال 1764 به مسیه 5 اشاره کرده است، اما تصور می کرد که آن سحابی ای باشد که هیچ ستاره ای جزو آن نیست. ویلیام هرشل اولین کسی بود که ستاره های منفرد این خوشه را تفکیک و حدود 200 ستاره را در آن شمارش کرد.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>


== مشخصات ==

قطر مسیه 5، 165 سال نوری اندازه گیری شده است، که آن را جزو خوشه های کروی بزرگی که تا به حال شناخته شده اند قرار می دهد. میدان گرانشی مسیه 5(میدان گرانشی: به معنای حجمی از فضا که درآن ستاره ها به جای اینکه توسط کشش جاذبه [[%D8%B1%D8%A7%D9%87%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C|راه شیری]] از خوشه جدا شوند، به [[%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4|گرانش]] آن حجم محدود شده اند) شعاعی حدود 200 [[%D8%B3%D8%A7%D9%84%20%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C|سال نوری]] دارد.

مسیه 5 در سن 13 میلیارد سال نوری، یکی از پیرترین خوشه های کروی کهکشان راه شیری نیز محسوب می شود. فاصله اش از زمین حدود24500 سال نوری است و این خوشه بیش از100000 ستاره و طبق برخی اندازه گیری ها به اندازه 500000 ستاره را داراست.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>


 [[File:M5 Location.jpg|frame|center|799x440px|مکان خوشه کروی M5]]

== ستارگان قابل توجه ==

105 [[%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%20%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1|ستاره متغیر]] در روشنایی شان در مسیه 5 شناخته شده اند. 97 تای آن ها به دسته RR شلیاقی تعلق دارند. ستاره های RR شلیاقی که گاه به عنوان "متغیر های خوشه ای" منسوب میشوند(متغیر هایی با دوره تناوب نور مشخص که به طور معمول در خوشه های کروی یافت می شوند و از آن ها به عنوان شمع های استاندارد کیهانی برای محاسبه فواصل کهکشانی استفاده می شود)، تا حدودی شبیه به متغیر های قیفاووسی هستند و می توان با شناخته بودن رابطه بین درخشندگی و دوره تناوب نوری آن ها ، از آنان به عنوان معیاری برای اندازه گیری فواصل بیرونی جو زمین استفاده کرد. درخشان ترین و راحت ترین متغیر برای مشاهده در مسیه 5 از [[%D9%82%D8%AF%D8%B1|قدر]] 10.6 تا 12.1 تغییر می کند و دوره تناوب نوری آن کمتر از 26.5 روز است. یک کوتوله نواختری نیز در این خوشه مشاهده شده است.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>


<br/>

<br/>

<br/>

{| width="1205" cellspacing="1" cellpadding="1" border="1" height="42"
|+ M5
|-
| style="text-align: center" | نام<br/>
| style="text-align: center" | اندازه ظاهری<br/>
| style="text-align: center" | فاصله<br/>
| style="text-align: center" | قدر ظاهری<br/>
| style="text-align: center" | بعد<br/>
| style="text-align: center" | میل<br/>
| style="text-align: center" | صورت فلکی<br/>
|-
| style="text-align: center" | M5 یا NGC 5904<br/>
| style="text-align: center" | 32 دقیقه قوسی<br/>
| style="text-align: center" | 25000 سال نوری<br/>
| style="text-align: center" | 7<br/>
| style="text-align: center" | 15 ساعت و 19.2 دقیقه<br/>
| style="text-align: center" | 2 درجه و 2.2 دقیقه قوسی<br/>
| style="text-align: center" | مار<br/>
|}

== منابع ==
<references/>

[[Category:فهرست اجرام مسیه|فهرست_اجرام_مسیه]]
نسخهٔ فعلی		متن شما
سطر ۲۴:		سطر ۲۴:
	== ستارگان قابل توجه ==		== ستارگان قابل توجه ==

−	105 [[%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%20%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1\|ستاره متغیر]] در روشنایی شان در مسیه 5 شناخته شده اند. 97 تای آن ها به دسته RR شلیاقی تعلق دارند. ستاره های RR شلیاقی که گاه به عنوان "متغیر های خوشه ای" منسوب میشوند(متغیر هایی با دوره تناوب نور مشخص که به طور معمول در خوشه های کروی یافت می شوند و از آن ها به عنوان شمع های استاندارد کیهانی برای محاسبه فواصل کهکشانی استفاده می شود)، تا حدودی شبیه به متغیر های قیفاووسی هستند و ~~می‌توان~~ با شناخته بودن رابطه بین درخشندگی و دوره تناوب نوری آن ها ، از آنان به عنوان معیاری برای اندازه گیری فواصل بیرونی جو زمین استفاده کرد. درخشان ترین و راحت ترین متغیر برای مشاهده در مسیه 5 از [[%D9%82%D8%AF%D8%B1\|قدر]] 10.6 تا 12.1 تغییر می کند و دوره تناوب نوری آن کمتر از 26.5 روز است. یک کوتوله نواختری نیز در این خوشه مشاهده شده است.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>	+	105 [[%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%20%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1\|ستاره متغیر]] در روشنایی شان در مسیه 5 شناخته شده اند. 97 تای آن ها به دسته RR شلیاقی تعلق دارند. ستاره های RR شلیاقی که گاه به عنوان "متغیر های خوشه ای" منسوب میشوند(متغیر هایی با دوره تناوب نور مشخص که به طور معمول در خوشه های کروی یافت می شوند و از آن ها به عنوان شمع های استاندارد کیهانی برای محاسبه فواصل کهکشانی استفاده می شود)، تا حدودی شبیه به متغیر های قیفاووسی هستند و می توان با شناخته بودن رابطه بین درخشندگی و دوره تناوب نوری آن ها ، از آنان به عنوان معیاری برای اندازه گیری فواصل بیرونی جو زمین استفاده کرد. درخشان ترین و راحت ترین متغیر برای مشاهده در مسیه 5 از [[%D9%82%D8%AF%D8%B1\|قدر]] 10.6 تا 12.1 تغییر می کند و دوره تناوب نوری آن کمتر از 26.5 روز است. یک کوتوله نواختری نیز در این خوشه مشاهده شده است.<ref name="multiple1"> ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_5] </ref>