خوشه قلائص

از ویکی نجوم
نسخهٔ تاریخ ‏۱۸ دسامبر ۲۰۱۲، ساعت ۱۷:۲۷ توسط Mojtaba.m (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به: ناوبری، جستجو
این نوشتار نیازمند منبع است . با ویرایش آن و اضافه کردن منابع معتبر ما را در پیشبرد اهداف ویکی نجوم یاری نمایید .

یک خوشه باز ستاره ای در صورت فلکی ثور.این خوشه در موقعیت سر صورت فلکی ثور (گاو) قرار داشته و ستاره دبران نیز در کنار همین خوشه دیده می شود(دبران عضو خوشه نیست). این خوشه در فاصله 151 سال نوری از زمین قرار داشته وقسمتی از دسته ستارگان متحرک ثوری می باشد.این خوشه بعد از خوشه ستارگان متحرک دب اکبری بعنوان دومین خوشه نزدیک به زمین شناخته می شود و همچنین دومین خوشه باز بزرگ آسمان(بعد از خوشه دب اکبر).صدها ستاره متعلق به خوشه قلائص به سمت نقطه ای در شرق ستاره ابط‌الجوزا در حرکتند.سرعت شعاعی این ستارگان 43 کیلومتر در ثانیه است.

نمای کلی از خوشه ی قلائص در آسمان شب



تاریخچه و پیشینه

در حقیقت سر V شکل تاروس نیز خود یک خوشه ستاره ای باز محسوب می شود که ما آن را قلایص می نامیم .در تاریخ اساطیری یونان باستان ، قلایص نمایی از چند خواهر است ، خواهران ناتنی مجموعه ی پروین و دختران ایترا4 و اطلس 5 .دانسته های ما از قلایص به قرن هشتم قبل از میلاد باز می گردد : زمان هسیود6 ، یکی از پیرترین شاعران یونان باستان . او خواهران را به نامهای نیمفس 7 ، گریسه 8 ، فیزیل9 ، کرونیس 10 ، سلیا 11 با تاج با شکوهش ، فاکوی۱۲ دوست داشتنی و یودورای 13 جامه بلند توصیف کرده که مردم زمین آن را قلایص می نامند .امروزه می توانیم هفت ستاره درخشان تر از قدر 5 را در بخش v شکل صورت فلکی ثور شمارش کنیم که البته با دوربین دوچشمی تعداد بیشتری آشکار می شوند .

ستاره ها

در حقیقت محدوده ی ستاره های این خوشه ۵/۵ درجه آسمان را در برمی گیرد . در این محدوه ۱۳۰ ستاره ی درخشانتر از قدر ۹ وجود دارد که با دوربین های دو چشمی ۵۰ میلیمتری قابل روئیتند .اما یک شیاد نیز در این مجموعه وجود دارد . این شیاد آسمانی چیزی نیست جز الدبران۱ ۴ یا عین الثور ( چشم گاو ). الدیران یک ستاره غول زرد از رده ی طیفی K است که بر خلاف ظاهرش عضو حقیقی خوشه ی قلایص محسوب نمی گردد . در عوض بوطر جالبی در پس زمینه و در جلوی این مجموعه واقع شده است یعنی بین ما و اعضای حقیقی این خوشه .تحقیقات نشان داده اند که خوشه قلایص ۱۵۰ سال نوری از ما فاصله دارد در حالیکه دبران در کمتر از نصف فاصله از ما جای دارد.پر نورترین ستاره این خوشه ө۲ - ثور است که قدر ظاهری اش ۴/۳+ می باشد .


این ستاره به همراه ستاره دیگری به نام ө۱ - ثور که از قدر ۸/۳+ است ستاره ای دوتایی بسیار مشخص و زیبا را تشکیل می دهند که به راحتی با چشم غیر مسلح د رجنوب غربی ستاره الدیران قابل مشاهده اند .ө۲ - ثور در رده طیفی A۷ جای دارد و بسیار بزرگتر و داغتر از خورشید ماست در حالیکه ө۱ - ثور یک غول از رده ی طیفی G۷ است ، ستاره ای بزرگتر از خورشید که دارای دمای سطحی کمتری است .اگر شما در تشخیص رنگ و تفکیک ستاره ها دقیق باشید درست در نزدیکی ستاره ө۱ - ثور ستاره ی غول زرد رنگی را نیز خواهید دید که نشانگر دوتایی بودن ستاره ө۱ است .مطالعه این خوشه با دوربین های دوچشمی چندین ستاره دوتایی و سه تایی دیگر را آشکار می کند .


منابع

  • کتاب نجوم به زبان ساده
  • دانشنامه ستاره شناسی
  • ویکی پدیا


[رده:نجوم رصدی]