صورت فلکی اسد
اسد یکی از صور فلکی نیمکره شمالی آسمان و یکی از صورتهای فلکی منطقه البروج است. ستارگانی که امروزه به نام اسد خوانده میشوند در فرهنگهای باستانی، سومری، بابلی، ایرانی، سوری، یونانی و رومی شناخته شده بودند.
سر صورت فلکی شیر و یال آن با هم شکل داس را می سازند. در ران شیر یک مثلث از ستارگان وجود دارند.
در افسانه ها
صورت فلکی اسد حتی در زمان مصریان باستان هم مورد احترام بوده است، زیرا به هنگام طغیان سالانه با برکت رود نیل خورشید در این صورت فلکی قدم می گذاشت. این طغیان برای باروری زمین اهمیت داشت. امروزه هنوز هم فوارههای سنگی زیبایی به شکل شیر، که در آنها آب از دهان مجسمه سنگی جاری است، ارتباط این صورت فلکی را با طغیان رود نیل به یاد بینندگان میآورد . این صورت فلکی نافذ و درخشان همچنین انسان را با یاد هرکول قهرمان بزرگ افسانه ای یونان میاندازد. این قهرمان ماموریت داشت شیرنیمیا را که در نزدیکی قصبه نیمیا (nemea) موجب اذیت و آزار و اضطراب مردم شده بود، از پا در آورد. جانور درنده عملا شکست ناپذیر و پوست او سخت تر از فولاد بود. غاری که شیر در آن میزیست دو راه خروجی داشت و جانور درنده به راحتی میتوانست خود را نجات دهد. هرکول یکی از راههای خروجی را بست و بر سر راه خروجی دیگر به کمین شیر خطرناک و ترسناک نشست. سرو کله جانور درنده خیلی زود پیدا شد. هرکول با کمان خود نیزه هایی به سوی حیوان انداخت، ولی نیزهها به پوست سخت جانور کارگر نیفتاد و کمانه کرد. هرکول بالاخره موفق شد حیوان درنده را با دستهایش خفه کند. جانور مرده نیز برای هرکول مشکلات زیادی ایجاد کرد، زیرا کندن پوست حیوان با ابزار معمولی غیر ممکن می نمود. تنها یال شیر که سخت تر از الماس بود، توانست به قهرمان کمک کند تا عاقبت پوست را پاره کند و از بدن جانور جدا سازد. او پوست با شکوه و فولاد مانند شیر را در بر کرد و به این ترتیب خود، روئین تن و شکست ناپذیر شد. خدای خدایان صورتهای فلکی زئوس، عاقبت شیر را به یکی از زیباترین صورتهای فلکی منطقة البروج تبدیل کرد، تا ما را در تمام زمانها به یاد پیکارهای قهرمانانه هرکول بیاندازد. بسیاری از اقوام باستانی ستاره اصلی صورت فلکی را که "قلب الاسد" نام دارد مظهر قدرت و فرمانروای آسمان میشمردند . ایرانیها آن را یکی از چهار نگهبان آسمان میدانستند که ثروت، قدرت و افتخار با خود میآورد. امروزه میدانیم که ستاره قلب الاسد حدود 85 سال نوری از زمین فاصله دارد و ۳۵۰ بار نورانیتر از خورشید میدرخشد.
اجرام عمقی آسمان
در صورت فلکی اسد تعداد زیادیکهکشان وجود دارد که درخشندهترین آنها از قدر 9 است. M65 و M66 یک جفت نزدیک NGC3628، و M95 و M96 نزدیک به هم از ساکنان صورت فلکی شیر بوده وهمه مارپیچ هستند.
منابع
- کتاب صورت های فلکی
- دانشنامه ی ستاره شناسی