M15: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو
جز (جایگزینی متن - 'ستارهای' به 'ستاره ای')
سطر ۱: سطر ۱:
−
{{نیازمند منبع}}
+
[[تصویر:M15Hunter.jpg|وسط]]
−
{{نوشتار خرد}}
+
مسیه15 یا M15 (همچنین با مشخصه NGC 7078) یک [[خوشه کروی]] در [[صورت فلکی اسب بالدار]] (فَرَس اعظم) است. مسیه 15 توسط ژان دومینیک مارالدی در سال 1746 کشف شد و در سال 1764 در فهرست اجرام دنباله‌دار-مانند چارلز مسیه قرار گرفت. با سن تخمینی 12.0 میلیارد سال، M15 یکی از قدیمی‌ترین خوشه‌های کروی شناخته شده است.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_15] </ref>
  
  
−
مختصات: ۲۱h ۲۹m ۵۸٫۳۸s ۱۲° ۱۰′ ۰۰٫۶″
 
  
−
M15 یا NGC7708  یک خوشه ستاره ای کروی در [[صورت فلکی برساوش]] است که فاصله آن از زمین سی و سه هزار [[سال نوری]] و [[قدر ظاهری]] آن ۷.۵ است.
+
== مشخصات ==
  
  
−
[[رده:فهرست اجرام مسیه]]
+
M15 با قطری معادل 175 [[سال نوری]] در فاصله تقریبی 33600 سال نوری از زمین قرار گرفته است. قدر مطلقی برابر با 9.2- دارد، که این به معنای مجموع درخششی معادل 360000 برابر [[خورشید]] است. مسیه 15 یکی از متراکم‌ترین خوشه های کروی شناخته شده در [[کهکشان راه شیری]] است. هسته‌ی آن تحت انقباضی که به عنوان فروپاشی هسته شناخته می شود قرار گرفته است و دارای یک نقطه اوج تراکم مرکزی است با تعداد بیشماری از ستارگانی که دور چیزی را احاطه کرده‌اند که ممکن است یک[[ سیاه چاله]] مرکزی باشد.
−
=== مختصات: ۲۱h ۲۹m ۵۸٫۳۸s ۱۲° ۱۰′ ۰۰٫۶″ ===
+
 
 +
این خوشه بعنوان اقامتگاهی برای بیش از 100000 ستاره، بدلیل برخورداری از تعداد قابل توجهی از ستارگان متغییر (112) و تپ اخترها (8) قابل توجه است، از جمله یک سیستم دوتایی ستاره‌ی نوترونی بنام M15 C. مسیه 15 همچنین شامل پیز1 است، اولین سحابی سیاره نمایی که بسال 1928 در یک خوشه ی کروی کشف شد. از آن زمان فقط سه مورد دیگر درون خوشه های کروی یافت شدند.
  
−
M15 یا NGC7078&nbsp; یک خوشه ستاره ای کروی در [http://www.wikiastro.ir/index.php/%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%B3_%D8%A7%D8%B9%D8%B8%D9%85 <span class="new">صورت فلکی فرس اعظم</span>] است که فاصله آن از زمین سی و سه هزار و ششصد [http://www.wikiastro.ir/index.php/%D8%B3%D8%A7%D9%84_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C سال نوری] و [http://www.wikiastro.ir/index.php/%D9%82%D8%AF%D8%B1_%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C قدر ظاهری] آن ۶.۲ است. این خوشه در سال 1746 توسط جین دومینیک مارالدی کشف شد و در سال 1764 در لیست اجرام شبه‌[[دنباله‌دار]] (مسیه) قرار گرفت. برآوردهای انجام شده سن این خوشه را 12 میلیارد سال تخمین زده است که نشان می‌دهد این جرم یکی از قدیمی‌ترین خوشه‌های کروی آسمان است.
+
M15 با قدر 6.2، در شرایط خوب به آستانه بینایی چشم غیرمسلح ‌می‌رسد و با [[دوربین دوچشمی]] یا [[تلسکوپ]]ی کوچک میتوان آن را به صورت ستاره‌ی تار و مبهمی رصد کرد. تلسکوپ‌هایی با دهانه‌ی بزرگتر (حداقل قطر 6 اینچ/150 سانتیمتر) شروع به نمایان ساختن ستارگان منفرد خواهند کرد، که درخشان‌ترین آنها از [[قدر]] 12.6+ است. این خوشه در اندازه 18 دقیقه قوس دیده می‌شود.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_15] </ref>
  
−
[[تصویر:M15Hunter.jpg|وسط]]
+
== منابع اشعه ایکس ==
  
−
= '''مشخصات''' =
+
ماهواره‌ی زمین-گرد یوهیورو و رصدخانه اشعه ایکس چاندارا دو منبع درخشان اشعه‌ی ایکس را در این خوشه شناسایی کرده اند: مسیه 15 ایکس-1 (4U 2129+12) و مسیه 15 ایکس-2. بنظر می‌رسد مورد اول اولین منبع اخترفیزیکی اشعه‌ی ایکس آشکار شده در اسب بالدار باشد.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_15] </ref>
  
−
قطر این خوشه 175 سال نوری است. قدر مطلق این جرم&nbsp; 9.2-&nbsp; است و به این معناست که 360000 برابر درخشان‌تر از خورشید ماست. M15 یکی از چگال‌ترین خوشه‌های کروی در [[کهکشان راه شیری]] است. مرکز این خوشه مملو از [[ستاره]] است. این ویژگی احتمالا حاکی از وجود هسته‌ی بسیار چگال ناشی از وجود [[سیاه‌چاله‌]] ایست که در اثر رمبش هسته‌ی یک ستاره به وجود آمده است.
 
  
−
این خوشه 100000&nbsp; ستاره دارد، اما بیشتر به خاطر داشتن تعداد زیادی [[ستاره متغیر]] ( 112 ستاره) و 8 [[تپ اختر]] و داشتن یک سیستم [[ستاره نوترونی دوتایی]] مورد توجه قرار می‌گیرد.
+
== منابع ==
 +
<references />
  
−
در سال 1928 درون این خوشه یک [[سحابی]] سیاره نما کشف شد. تا کنون تنها 3 سحابی سیاره‌نما داخل خوشه‌های کروی کشف شده است.
+
[[رده:فهرست اجرام مسیه]]

نسخهٔ ‏۱۶ مهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۰۷:۴۱

پرونده:M15Hunter.jpg

مسیه15 یا M15 (همچنین با مشخصه NGC 7078) یک خوشه کروی در صورت فلکی اسب بالدار (فَرَس اعظم) است. مسیه 15 توسط ژان دومینیک مارالدی در سال 1746 کشف شد و در سال 1764 در فهرست اجرام دنباله‌دار-مانند چارلز مسیه قرار گرفت. با سن تخمینی 12.0 میلیارد سال، M15 یکی از قدیمی‌ترین خوشه‌های کروی شناخته شده است.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [۱] </ref>


مشخصات

M15 با قطری معادل 175 سال نوری در فاصله تقریبی 33600 سال نوری از زمین قرار گرفته است. قدر مطلقی برابر با 9.2- دارد، که این به معنای مجموع درخششی معادل 360000 برابر خورشید است. مسیه 15 یکی از متراکم‌ترین خوشه های کروی شناخته شده در کهکشان راه شیری است. هسته‌ی آن تحت انقباضی که به عنوان فروپاشی هسته شناخته می شود قرار گرفته است و دارای یک نقطه اوج تراکم مرکزی است با تعداد بیشماری از ستارگانی که دور چیزی را احاطه کرده‌اند که ممکن است یکسیاه چاله مرکزی باشد.

این خوشه بعنوان اقامتگاهی برای بیش از 100000 ستاره، بدلیل برخورداری از تعداد قابل توجهی از ستارگان متغییر (112) و تپ اخترها (8) قابل توجه است، از جمله یک سیستم دوتایی ستاره‌ی نوترونی بنام M15 C. مسیه 15 همچنین شامل پیز1 است، اولین سحابی سیاره نمایی که بسال 1928 در یک خوشه ی کروی کشف شد. از آن زمان فقط سه مورد دیگر درون خوشه های کروی یافت شدند.

M15 با قدر 6.2، در شرایط خوب به آستانه بینایی چشم غیرمسلح ‌می‌رسد و با دوربین دوچشمی یا تلسکوپی کوچک میتوان آن را به صورت ستاره‌ی تار و مبهمی رصد کرد. تلسکوپ‌هایی با دهانه‌ی بزرگتر (حداقل قطر 6 اینچ/150 سانتیمتر) شروع به نمایان ساختن ستارگان منفرد خواهند کرد، که درخشان‌ترین آنها از قدر 12.6+ است. این خوشه در اندازه 18 دقیقه قوس دیده می‌شود.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [۲] </ref>

منابع اشعه ایکس

ماهواره‌ی زمین-گرد یوهیورو و رصدخانه اشعه ایکس چاندارا دو منبع درخشان اشعه‌ی ایکس را در این خوشه شناسایی کرده اند: مسیه 15 ایکس-1 (4U 2129+12) و مسیه 15 ایکس-2. بنظر می‌رسد مورد اول اولین منبع اخترفیزیکی اشعه‌ی ایکس آشکار شده در اسب بالدار باشد.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [۳] </ref>


منابع

<references />

برگرفته از «http://wiki.avastarco.com/index.php?title=M15&oldid=14916»