M15: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی نجوم
پرش به: ناوبری، جستجو
جز (جایگزینی متن - 'میتوان' به 'می‌توان')
 
(۱۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
−
{{نیازمند منبع}}
+
مسیه15 یا M15 (همچنین با مشخصه NGC 7078) یک [[%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%87%20%DA%A9%D8%B1%D9%88%DB%8C|خوشه کروی]] در [[%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA%20%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C%20%D8%A7%D8%B3%D8%A8%20%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%A7%D8%B1|صورت فلکی اسب بالدار]] (فَرَس اعظم) است. مسیه 15<br/>
−
{{نوشتار خرد}}
 
  
 +
{| border="1" align="left" cellspacing="0" cellpadding="2" style="width: 260px;"
 +
|-
 +
! colspan="2" style="text-align: center; background-color: rgb(193, 207, 234);" | مسیه 15
 +
|-
 +
| colspan="2" | [[File:M15Hunter.jpg|center|260x260px|alt=M15Hunter.jpg]]
 +
|-
 +
! colspan="2" style="text-align: center; background-color: rgb(193, 207, 234);" | اطلاعات رصدی
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | [[%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA%20%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C|صورت فلکی]]
 +
| style="text-align: center;" | [[%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA%20%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C%20%D9%81%D8%B1%D8%B3%20%D8%A7%D8%B9%D8%B8%D9%85|صورت فلکی فرس اعظم]]
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | [[%D8%A8%D8%B9%D8%AF|بعد]]
 +
| style="text-align: center;" | 21<sup style="line-height: 1em;">h</sup> 29<sup style="line-height: 1em;">m</sup> 58.33<sup style="line-height: 1em;">s</sup>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | [[%D9%85%DB%8C%D9%84|میل]]
 +
| style="text-align: center;" | <span style="direction: ltr; unicode-bidi: embed; "> +12° 10′ 00.6"</span>
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | فاصله
 +
| style="text-align: center;" | 33[[%D8%B3%D8%A7%D9%84%20%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C|سال نوری]]
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | [[%D9%82%D8%AF%D8%B1%20%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C|قدر ظاهری]]
 +
| style="text-align: center;" | +6.2
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | اندازه ظاهری
 +
| style="text-align: center;" | 18′.0
 +
|-
 +
! colspan="2" style="text-align: center; background-color: rgb(193, 207, 234);" | ویژگی های ساختاری
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | جرم خورشیدی
 +
| style="text-align: center;" | <span style="white-space: nowrap;">5.6<span style="white-space: nowrap; margin-left: 0.25em; margin-right: 0.15em;">×</span>10<sup style="line-height: 1em;">5</sup></span> ☉M
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | <font class="Apple-style-span" size="2"><span class="Apple-style-span" style="font-size: 10px; line-height: 10px; ">شعاع</span></font>
 +
| style="text-align: center;" | 88 ly ~
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | فلزیگی
 +
| style="text-align: center;" | 2.37-
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | سن تقریبی
 +
| style="text-align: center;" | 12.0 گیگا سال
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | ویژگی برجسته
 +
| style="text-align: center;" | برآمدگی مرکزی
 +
|-
 +
| style="text-align: center;" | نام های دیگر
 +
| style="text-align: center;" | NGC 7078, GCl 120
 +
|}
  
−
مختصات: ۲۱h ۲۹m ۵۸٫۳۸s ۱۲° ۱۰′ ۰۰٫۶″
+
توسط ژان دومینیک مارالدی در سال 1746 کشف شد و در سال 1764 در فهرست اجرام دنباله‌دار-مانند چارلز مسیه قرار گرفت. با سن تخمینی 12.0 میلیارد سال، M15 یکی از قدیمی‌ترین خوشه‌های کروی شناخته شده است.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_15] </ref>
  
−
M15 یا NGC7708  یک خوشه ستاره‌ای کروی در [[صورت فلکی برساووش]] است که فاصله آن از زمین سی و سه هزار [[سال نوری]] و [[قدر ظاهری]] آن ۷.۵ است.
+
<br/>&#x7B;&#x7B;-&#x7D;&#x7D;
  
 +
== مشخصات ==
  
−
[[رده:نجوم رصدی]]
+
M15 با قطری معادل 175 [[%D8%B3%D8%A7%D9%84%20%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C|سال نوری]] در فاصله تقریبی 33600 سال نوری از زمین قرار گرفته است. قدر مطلقی برابر با 9.2- دارد، که این به معنای مجموع درخششی معادل 360000 برابر [[%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF|خورشید]] است. مسیه 15 یکی از متراکم‌ترین خوشه های کروی شناخته شده در [[%DA%A9%D9%87%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%86%20%D8%B1%D8%A7%D9%87%20%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C|کهکشان راه شیری]] است. هسته‌ی آن تحت انقباضی که به عنوان فروپاشی هسته شناخته می شود قرار گرفته است و دارای یک نقطه اوج تراکم مرکزی است با تعداد بیشماری از ستارگانی که دور چیزی را احاطه کرده‌اند که ممکن است یک [[%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%DA%86%D8%A7%D9%84%D9%87|سیاهچاله]] مرکزی باشد.
  
−
=== مختصات: ۲۱h ۲۹m ۵۸٫۳۸s ۱۲° ۱۰′ ۰۰٫۶″ ===
+
این خوشه بعنوان اقامتگاهی برای بیش از 100000 ستاره، بدلیل برخورداری از تعداد قابل توجهی از ستارگان متغییر (112) و تپ اخترها (8) قابل توجه است، از جمله یک سیستم دوتایی ستاره‌ی نوترونی بنام M15 C. مسیه 15 همچنین شامل پیز1 است، اولین سحابی سیاره نمایی که بسال 1928 در یک خوشه ی کروی کشف شد. از آن زمان فقط سه مورد دیگر درون خوشه های کروی یافت شدند.
  
−
M15 یا NGC7078&nbsp; یک خوشه ستاره‌ای کروی در [http://www.wikiastro.ir/index.php/%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D9%81%D9%84%DA%A9%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%B3_%D8%A7%D8%B9%D8%B8%D9%85 <span class="new">صورت فلکی فرس اعظم</span>] است که فاصله آن از زمین سی و سه هزار و ششصد [http://www.wikiastro.ir/index.php/%D8%B3%D8%A7%D9%84_%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C سال نوری] و [http://www.wikiastro.ir/index.php/%D9%82%D8%AF%D8%B1_%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C قدر ظاهری] آن ۶.۲ است. این خوشه در سال 1746 توسط جین دومینیک مارالدی کشف شد و در سال 1764 در لیست اجرام شبه‌دنباله‌دار (مسیه) قرار گرفت. برآوردهای انجام شده سن این خوشه را 12 میلیارد سال تخمین زده است که نشان می‌دهد این جرم یکی از قدیمی‌ترین خوشه‌های کروی آسمان است.
+
M15 با قدر 6.2، در شرایط خوب به آستانه بینایی چشم غیرمسلح ‌می‌رسد و با [[%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86%20%D8%AF%D9%88%DA%86%D8%B4%D9%85%DB%8C|دوربین دوچشمی]] یا [[%D8%AA%D9%84%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%BE|تلسکوپی]] کوچک می‌توان آن را به صورت ستاره‌ی تار و مبهمی رصد کرد. تلسکوپ‌هایی با دهانه‌ی بزرگتر (حداقل قطر 6 اینچ/150 سانتیمتر) شروع به نمایان ساختن ستارگان منفرد خواهند کرد، که درخشان‌ترین آنها از [[%D9%82%D8%AF%D8%B1|قدر]] 12.6+ است. این خوشه در اندازه 18 دقیقه قوس دیده می‌شود.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_15] </ref>
  
−
[[تصویر:M15Hunter.jpg|وسط]]
+
== منابع اشعه ایکس ==
−
= '''مشخصات''' =
 
  
−
قطر این خوشه 175 سال نوری است. قدر مطلق این جرم&nbsp; 9.2-&nbsp; است و به این معناست که 360000 برابر درخشان‌تر از خورشید ماست. M15 یکی از چگال‌ترین خوشه‌های کروی در کهکشان راه شیری است. مرکز این خوشه مملو از ستاره است. این ویژگی احتمالا حاکی از وجود هسته‌ی بسیار چگال ناشی از وجود سیاه‌چاله‌ایست که در اثر رمبش هسته‌ی یک ستاره به وجود آمده است.
+
ماهواره‌ی زمین-گرد یوهیورو و رصدخانه اشعه ایکس چاندارا دو منبع درخشان اشعه‌ی ایکس را در این خوشه شناسایی کرده اند: مسیه 15 ایکس-1 (4U 2129+12) و مسیه 15 ایکس-2. بنظر می‌رسد مورد اول اولین منبع اخترفیزیکی اشعه‌ی ایکس آشکار شده در اسب بالدار باشد.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Messier_15] </ref>
  
−
این خوشه 100000&nbsp; ستاره دارد، اما بیشتر به خاطر داشتن تعداد زیادی ستاره‌ی متغیر ( 112 ستاره) و 8 تپ اختر و داشتن یک سیستم ستاره نوترونی دوتایی مورد توجه قرار می‌گیرد.
+
<br/>
  
−
در سال 1928 درون این خوشه یک سحابی سیاره‌نما کشف شد. تا کنون تنها 3 سحابی سیاره‌نما داخل خوشه‌های کروی کشف شده است.
+
== منابع ==
 +
 
 +
<references />
 +
 
 +
[[Category:فهرست اجرام مسیه|فهرست_اجرام_مسیه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ مارس ۲۰۱۴، ساعت ۱۷:۴۲

مسیه15 یا M15 (همچنین با مشخصه NGC 7078) یک خوشه کروی در صورت فلکی اسب بالدار (فَرَس اعظم) است. مسیه 15

مسیه 15
260x260px
اطلاعات رصدی
صورت فلکی صورت فلکی فرس اعظم
بعد 21h 29m 58.33s
میل +12° 10′ 00.6"
فاصله 33سال نوری
قدر ظاهری +6.2
اندازه ظاهری 18′.0
ویژگی های ساختاری
جرم خورشیدی 5.6×105 ☉M
شعاع 88 ly ~
فلزیگی 2.37-
سن تقریبی 12.0 گیگا سال
ویژگی برجسته برآمدگی مرکزی
نام های دیگر NGC 7078, GCl 120

توسط ژان دومینیک مارالدی در سال 1746 کشف شد و در سال 1764 در فهرست اجرام دنباله‌دار-مانند چارلز مسیه قرار گرفت. با سن تخمینی 12.0 میلیارد سال، M15 یکی از قدیمی‌ترین خوشه‌های کروی شناخته شده است.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [۱] </ref>


{{-}}

مشخصات[ویرایش]

M15 با قطری معادل 175 سال نوری در فاصله تقریبی 33600 سال نوری از زمین قرار گرفته است. قدر مطلقی برابر با 9.2- دارد، که این به معنای مجموع درخششی معادل 360000 برابر خورشید است. مسیه 15 یکی از متراکم‌ترین خوشه های کروی شناخته شده در کهکشان راه شیری است. هسته‌ی آن تحت انقباضی که به عنوان فروپاشی هسته شناخته می شود قرار گرفته است و دارای یک نقطه اوج تراکم مرکزی است با تعداد بیشماری از ستارگانی که دور چیزی را احاطه کرده‌اند که ممکن است یک سیاهچاله مرکزی باشد.

این خوشه بعنوان اقامتگاهی برای بیش از 100000 ستاره، بدلیل برخورداری از تعداد قابل توجهی از ستارگان متغییر (112) و تپ اخترها (8) قابل توجه است، از جمله یک سیستم دوتایی ستاره‌ی نوترونی بنام M15 C. مسیه 15 همچنین شامل پیز1 است، اولین سحابی سیاره نمایی که بسال 1928 در یک خوشه ی کروی کشف شد. از آن زمان فقط سه مورد دیگر درون خوشه های کروی یافت شدند.

M15 با قدر 6.2، در شرایط خوب به آستانه بینایی چشم غیرمسلح ‌می‌رسد و با دوربین دوچشمی یا تلسکوپی کوچک می‌توان آن را به صورت ستاره‌ی تار و مبهمی رصد کرد. تلسکوپ‌هایی با دهانه‌ی بزرگتر (حداقل قطر 6 اینچ/150 سانتیمتر) شروع به نمایان ساختن ستارگان منفرد خواهند کرد، که درخشان‌ترین آنها از قدر 12.6+ است. این خوشه در اندازه 18 دقیقه قوس دیده می‌شود.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [۲] </ref>

منابع اشعه ایکس[ویرایش]

ماهواره‌ی زمین-گرد یوهیورو و رصدخانه اشعه ایکس چاندارا دو منبع درخشان اشعه‌ی ایکس را در این خوشه شناسایی کرده اند: مسیه 15 ایکس-1 (4U 2129+12) و مسیه 15 ایکس-2. بنظر می‌رسد مورد اول اولین منبع اخترفیزیکی اشعه‌ی ایکس آشکار شده در اسب بالدار باشد.<ref name="multiple">ویکی پدیای انگلیسی [۳] </ref>


منابع[ویرایش]

<references />

برگرفته از «http://wiki.avastarco.com/index.php?title=M15&oldid=16448»