M4

خوشه ستاره ای چشم گربه یا M4 نزدیک ترین خوشه کروی به زمین می باشد (7200 سال نوری) و رصد با تلسکوپ بسیار زیباست.

خوشه ستاره ای چشم گربه

تاریخ

این خوشه توسط فیلیپ لویز (Philippe Loys) در سال 1746 کشف شد. در سال 1987 یک ستاره تپنده میلی ثانیه ای در آن کشف شد که دوره چرخش آن 3 میلی ثانیه بود. عمر این خوشه بسیار زیاد است به همین دلیل بسیاری از ستارگان این خوشه به انتهای عمرشان رسیده اند. در اوت سال 1995، تلسکوپ فضایی هابل بیش از 75 کوتوله سفید را در این خوشه کروی مشاهده کرد. این کوتوله های سفید چنان کم نور بودند که پرنورترین آنها از یک لامپ 100 واتی، که از فاصله ای معادل فاصله کره ماه مشاهده شود، درخشانتر نبود.

رصد

این خوشه در صورت فلکی عقرب و در فاصله 1.3 درجه ای ستاره قلب العقرب قرار دارد ودر شبهای تاریک با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده است گرچه در عرضهای جغرافیایی شمالی زمین دیدن آن بدلیل جنوبی بودن چندان راحت نیست. این جرم هدف مناسبی برای دروبین های دوچشمی است خوشه کروی چشم گربه از قدر 7.5 می درخشد برای یافتن این جرم کافیست که از ستاره قلب العقرب ( آلفا عقرب) کمک بگیرید؛ ستاره ی مزبور را به اندازه ی 1.3 درجه به سمت غرب و کمی متمایل به سمت ستاره ی سیگمای عقرب امتداد دهید در این محدوده خوشه ی چشم گربه را خوا هید یافت؛ خوشه کروی چشم گربه مانند یک توپ گرد نمایان است.

مشخصات فنی

همچنین این خوشه 14 میلیارد سال سن دارد، به همین دلیل است که بسیاری از ستارگانش به انتهای عمرشان نزدیک شده اند و به همین علت این خوشه ‌از چندین ستاره کوتوله سفید برخوردار است. این کوتوله های سفید در حقیقت هسته باقیمانده از مرگ یک ستاره هستند.

نام	اندازه ظاهری	فاصله	قدر ظاهری	بعد	میل	صورت فلکی
M4 یا خوشه کروی چشم گربه یا NGC 6121	31 دقیقه قوسی	7200 سال نوری	7.5	16 ساعت و 24.4 دقیقه	-26 درجه و 33.7 دقیقه قوسی	عقرب

منابع

دانشنامه هفت آسمان