دنباله‌دار

این یک نوشتار خرد است . با ویرایش آن ما را در پیشبرد اهداف ویکی نجوم یاری نمایید .

دنباله دارها توده هایی از یخ و غبار هستند با قطری کم، که وقتی از خورشید دورند، غیر قابل رصد هستند ولی وقتی تقریبا به فاصله دو واحد نجومی ( یک واحد نجومی، فاصله متوسط زمین تا خورشید را گویند) می‌رسند، گرمای خورشید، یخ موجود در دنباله دار را ذوب کرده و گاز و غبار اطراف هسته دنباله دار را در بر می گیرد. فشار تابشی و باد خورشیدی این گاز و غبار را از خورشید دور کرده و باعث ایجاد دنباله هایی می شوند که این دنباله ها همیشه در خلاف جهت خورشید هستند.

معمولا یک دنباله دار دو دنباله دارد: دنباله گرد و غبار و دنباله یونی یا پلاسمایی.

دنباله گرد و غبار توسط فشار تابشی ایجاد می شود و به رنگ زرد دیده می شود چون نور خورشید را منعکس می کند.

دنباله یونی ، توسط باد خورشیدی ایجاد می شود و غالبا به رنگ آبی دیده می شود. درخشندگی این دنباله به خاطر تابش توسط اتم های برانگیخته است.

چون ذرات غبار آهسته تر از یون های دنباله یونی به بیرون رانده می شوند، به همین دلیل خمیده هستند ولی دنباله یونی به صورت خط مستقیم دیده می شود.

دنباله دارها از دو مکان به سمت خورشید در حال حرکت هستند:ابر اورت وکمربند کوییپر

-واژه انگلیسی comets (دنباله دارها) از اصطلاح لاتینی stella cometea به معنی "ستاره های گیسو دراز" مشتق شده است. {1}

در متن‌های فارسی گاه واژه‌های «گیسودار» و «گیسودراز» و «ذوذنب» (از عربی، به معنای «دم‌دار») برای دنباله‌دار بکار رفته‌است.

پیدایش دنباله دار ها

بنابر فرضیه پیش سیاره دنباله دار در حلقه نزدیک به لبه قرص پخ شده گاز و غبار تشکیل شدند.مدار این دنباله دار ها در اثر نیروی گرانشی پلوتو یکی یکی یا چند تا چند تا دستخوش تغییرات عمده ای شد.با گذشت زمان چنان شد که دنباله دار ها حجم وسیعی از فضای دور خورشید را اشغال کردند که وسعت ان تا فواصل 100000 واحد نجومی نیز می رسید.

در حال حاضر فرض می شود که بیش از یک هزار بیلیون دنباله دار در فضا وجود داشته باشد که جرم کل انها بالغ بر چند صد برابر جرم زمین است.

همچنین فرض می شود که گه گاه ستاره ای که از نزدیکی ما می گذرد مدار دنباله داری را می پریشد و موجب می شود که سفری را اغاز کند که سرانجام ان را به خورشید نزدیکتر می کند و ان وقت است که به شیئی برای رصد های نجومی مبدل می شود.

منابع

1. کتاب نجوم به زبان ساده / نویسنده:مایر دگانی / مترجم:محمدرضا خواجه پور / نشر:موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی